Αγγλικός όρος

angina pectoris

Ορισμός

Ένας έντονος πόνος ή αίσθημα πίεσης στο στήθος που οφείλεται στην ανεπαρκή παροχή αίματος και οξυγόνου στον καρδιακό μυ. Συνήθως προκαλείται από την αθηροσκλήρωση των στεφανιαίων αρτηριών και στις δυτικές χώρες είναι ένα από τα πιο συχνά επείγοντα συμπτώματα για το οποίο ζητούν οι ασθενείς ιατρική βοήθεια. Τυπικά συμβαίνει μετά από (ή κατά τη διάρκεια) δραστηριοτήτων οι οποίες αυξάνουν τις ανάγκες της καρδιάς σε οξυγόνο, όπως είναι η έντονη σωματική άσκηση, ένα πλούσιο γεύμα, η έκθεση σε έντονο κρύο ή το έντονο ψυχολογικό στρες. Βλ. εικόνα πίνακας.





ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Οι ασθενείς τυπικά περιγράφουν κάποιο πόνο ή αίσθημα πίεσης πίσω από το στέρνο που μπορεί να είναι «συσφικτικός» ή αμβλύς· το αίσθημα αυτό μπορεί να αντανακλά στον τράχηλο, στην κάτω γνάθο, στους ώμους ή στα χέρια και να συσχετίζεται με δυσκολία στην αναπνοή, με ναυτία ή εμετό, εφίδρωση, άγχος ή φόβο. Ο πόνος συνήθως δεν περιγράφεται από τους ασθενείς σαν «οξύς» ή «διαξιφιστικός» και συνήθως δεν επιδεινώνεται με τη βαθιά εισπνοή, τον βήχα, την κατάποση ή τις κινήσεις των μυών του θώρακα, των ώμων ή των χεριών.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ: Στα κέντρα παροχής υπηρεσιών υγείας, παρέχονται οξυγόνο, νιτρογλυκερίνη, και ασπιρίνη και ο ασθενής θα πρέπει να παραμένει σωματικά και ψυχολογικά ήρεμος. Χορηγείται θειική μορφίνη όταν ο πόνος δεν υποχωρήσει μετά από περίπου 15 λεπτά θεραπείας με τα προαναφερθέντα φάρμακα. Χρησιμοποιούνται βήτα αναστολείς (π.χ. προπρανολόλη, μετοπρολόλη, ατονολόλη και άλλα) για να μειωθεί ο καρδιακός ρυθμός και η αρτηριακή πίεση. Αποτελούν επίσης τη βασική θεραπεία για την χρόνια αντιμετώπιση της στεφανιαίας ανεπάρκειας και ουσιώδεις για την αντιμετώπιση της ασταθούς στηθάγχης ή του οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου. Στο σπίτι του οι ασθενείς τυπικά θα πρέπει να αναπαύονται και να λαμβάνουν μικρής διάρκειας δράσης νιτρογλυκερίνη. Στους ασθενείς με χρόνια ή υποτροπιάζουσα στηθάγχη είναι δυνατόν να περιοριστούν τα συμπτώματα με τη λήψη νιτρογλυκερίνης μακράς διάρκειας δράσης ή αναστολείς των διαύλων ασβεστίου.

ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ: Ο τύπος του πόνου, συμπεριλαμβανομένου του OPQRST (onset, provocation, quality, region, referral, severity και time) παρακολουθούνται και καταγράφονται. Εκτιμάται η λειτουργία της καρδιάς και της αναπνοής, για σημεία ταχύπνοιας, δύσπνοιας, εφίδρωσης, υγρών ρόγχων κατά την ακρόαση των πνευμόνων (μη φυσιολογικό αναπνευστικό ψιθύρισμα), βραδυκαρδία ή ταχυκαρδία, η ένταση του σφυγμού, ακρόαση τρίτου ή τέταρτου καρδιακού ήχου ή συστολικό φύσημα στη μέση ή στο τέλος της συστολικής φάσης πάνω από την κορυφή της καρδιάς, ωχρότητα, υπόταση ή υπέρταση, γαστρεντερικές διαταραχές ή ναυτία και εμετός. Παρακολουθείται το ηλεκτροκαρδιογράφημα 12-απαγωγών για τυχόν ανάσπαση ή κατάσπαση του ST διαστήματος, για αναστροφή του κύματος Τ και καρδιακές αρρυθμίες. Όταν σταθεροποιηθεί ο ασθενής γίνεται δοκιμασία κοπώσεως (με ή χωρίς την έγχυση ραδιοφαρμάκου) για να μελετηθεί το πώς ανταποκρίνεται η καρδιά στην άσκηση. Ο γιατρός ή η νοσηλεύτρια ελέγχει την αρτηριακή πίεση και τον ρυθμό της καρδιάς κατά τη διάρκεια και μετά τη δοκιμασία και ενθαρρύνει τον ασθενή να περιγράψει τι ακριβώς αισθάνθηκε. Παρέχονται τα συνιστώμενα φάρμακα, όπως είναι η υπογλώσσια νιτρογλυκερίνη εάν ο ασθενής παραμένει υπερτασικός ή νορμοτασικός καθώς και υψηλές συγκεντρώσεις οξυγόνου ενώ παρατηρείται η ανταπόκριση του ασθενούς. Ο γιατρός ή η νοσηλεύτρια θα πρέπει να παραμένει μαζί με τον ασθενή και να του παρέχει συναισθηματική υποστήριξη σε όλη τη διάρκεια του επεισοδίου. Ο ασθενής εκπαιδεύεται για το πώς θα πρέπει να χρησιμοποιεί τη συνιστώμενη μορφή νιτρογλυκερίνης σε περίπτωση κάποιου στηθαγχικού επεισοδίου και για τη σημασία της αναζήτησης ιατρικής βοήθειας εάν οι συνταγογραφούμενες δόσεις των φαρμάκων δεν τον ανακουφίζουν. Με βάση τις ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε ατόμου, ο ασθενής θα πρέπει να ενθαρρύνεται και να βοηθιέται ώστε να διακόψει το κάπνισμα, να διατηρήσει ένα ιδανικό σωματικό βάρος, να μειώσει τα επίπεδα της χοληστερίνης του με μια δίαιτα φτωχή σε λιπαρά, να ελέγξει τα επίπεδα της γλυκόζης εάν είναι διαβητικός, να περιορίσει την πρόσληψη άλατος, να ξεκινήσει κάποια μορφή άσκησης, όπως είναι το περπάτημα ή η κολύμβηση για 30 λεπτά ημερησίως. Όταν κρίνεται απαραίτητο, ο ασθενής ενημερώνεται σχετικά με τα φάρμακα του όπως είναι οι βήτα αδρενεργικοί αποκλειστές ή οι αναστολείς ασβεστίου, τα θρομβολυτικά καθώς και τον συνιστώμενο καθετηριασμό της καρδιάς και τις απαραίτητες επεμβατικές μεθόδους, ώστε να κατανοήσει τη λειτουργία καιτην ανάγκη αυτών τους σε περίπτωση που είναι αναγκαίες.

Κύριος όρος

angina