Ναυτία και έμετος

Ορισμός

Ναυτία είναι η αίσθηση της τάσης για έμετο. Έμετος είναι η εξώθηση του περιεχομένου του στομάχου μέσω του οισοφάγου και έξω από το στόμα.

Εναλλακτικές Ονομασίες

Έμεση, εμετός, στομαχική διαταραχή

Γενικές Πληροφορίες

Το σώμα σας έχει λίγες βασικές οδούς για να απαντήσει σε μια διαρκώς μεταβαλλόμενη, ευρεία ποικιλία εισβολέων και ερεθιστικών παραγόντων. Το φτάρνισμα εξωθεί τους εισβολείς από τη μύτη, ο βήχας από τους πνεύμονες και το λαιμό, η διάρροια από το έντερο και ο έμετος από το στομάχι.

Ο έμετος είναι μια ισχυρή δράση που επιτυγχάνεται από μια βίαιη, προς τα κάτω σύσπαση του διαφράγματος. Ταυτόχρονα, οι κοιλιακοί μύες συσπώνται έναντι ενός χαλαρού στομάχου με ανοικτό τον γαστροοισοφαγικό σφιγκτήρα. Το περιεχόμενο του στομάχου εξωθείται προς τα πάνω και έξω.

Ως μέρος ενός σωματικού αντανακλαστικού, μπορεί να παράγετε περισσότερο σίελο πριν τον έμετο.

Ο έμετος είναι ένα σύνθετο, συντονισμένο αντανακλαστικό που καθοδηγείται από το κέντρο του εμέτου στον εγκέφαλο. Ανταποκρίνεται σε σήματα που προέρχονται από:

• Το στόμα, το στομάχι και το έντερο 
• Τη ροή του αίματος, που μπορεί να περιέχει φάρμακα ή λοιμώξεις 
• Το σύστημα ισορροπίας του αυτιού (ναυτία) 
• Τον ίδιο τον εγκέφαλο, περιλαμβάνοντας ανησυχητικό θέαμα, οσμή ή σκέψεις

Μια καταπληκτική ποικιλία ερεθισμάτων μπορεί να πυροδοτήσει έμετο, από τις ημικρανίες έως τους νεφρόλιθους. Μερικές φορές, απλά και μόνο το να δείτε κάποιον να κάνει έμετο μπορεί να σας προκαλέσει έμετο, σε μια προσπάθεια του σώματος να σάς προστατέψει από πιθανή έκθεση στον ίδιο κίνδυνο.

Ο έμετος είναι συνηθισμένος. Σχεδόν όλα τα παιδιά θα κάνουν αρκετές φορές έμετο στη διάρκεια της παιδικής ηλικίας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οφείλετε σε μια ιογενή γαστρεντερίτιδα.
Η παλινδρόμηση, η ήπια αποβολή του στομαχικού περιεχομένου από το στόμα, μερικές φορές με ερυγή, είναι μια εντελώς διαφορετική διαδικασία. Αυτό είναι φυσιολογικό για τα μωρά, και συνήθως βελτιώνεται σταδιακά με το πέρασμα του χρόνου. Εάν η παλινδρόμηση επιδεινώνεται ή γίνει πιο συχνή, μπορεί να πρόκειται για γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Συζητήστε το με τον παιδίατρό σας.

Τις περισσότερες φορές η ναυτία και ο έμετος δεν απαιτούν άμεση ιατρική παρακολούθηση. Ωστόσο, εάν τα συμπτώματα συνεχίζουν για μέρες, είναι σοβαρά, ή δεν μπορείτε να κρατήσετε τροφή ή υγρά μπορεί να έχετε μια σοβαρή πάθηση.

Η αφυδάτωση είναι η κύρια ανησυχία στον έμετο. Το πόσο γρήγορα αφυδατώνεστε εξαρτάται από το μέγεθός σας, τη συχνότητα του εμέτου και το εάν έχετε παράλληλα διάρροια.

Αίτια

Τα ακόλουθα είναι πιθανά αίτια εμέτου:

• Ιογενείς λοιμώξεις
• Φάρμακα
• Ναυτία 
• Ημικρανία 
• Πρωινή ναυτία στην εγκυμοσύνη 
• Τροφική δηλητηρίαση
• Τροφική αλλεργία 
• Όγκος στον εγκέφαλο 
• Χημειοθεραπεία σε καρκινοπαθείς 
• Βουλιμία 
• Αλκοολισμός 
• Πεπτικό έλκος στον πυλωρό

Τα ακόλουθα είναι πιθανά αίτια εμέτου σε βρέφη (0-6 μηνών):

• Συγγενής στένωση πυλωρού, μια στένωση στην έξοδο του στομάχου (το βρέφος κάνει εμετό μετά από κάθε σίτιση αλλά κατά τα άλλα φαίνεται υγιές) 
• Τροφική αλλεργία ή δυσανεξία στο γάλα 
• Γαστρεντερίτιδα (λοίμωξη της πεπτικής οδού που συνήθως προκαλεί έμετο με διάρροια) 
• Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση 
• Ένα εγγενές σφάλμα του μεταβολισμού 
• Η τρύπα στο μπιμπερό μπορεί να έχει λάθος μέγεθος, οδηγώντας σε υπερσίτιση 
• Λοίμωξη, συχνά συνοδεύεται από πυρετό και ρινόρροια 
• Εντερική απόφραξη, όπως τεκμηριώνεται από υποτροπιάζουσες κρίσεις εμέτου και κλάματος ή φωνών, σαν να πονάει πολύ 
• Τυχαία κατάποση φαρμάκου ή δηλητηρίου

Καλέστε το γιατρό αμέσως ή μεταφέρετε το παιδί στα επείγοντα εάν υποψιάζεστε δηλητηρίαση ή κατάποση φαρμάκου.

Οικιακή Περίθαλψη

Είναι σημαντικό να μην αφυδατωθείτε: Δοκιμάστε συχνά, μικρά ποσά καθαρών υγρών, όπως διαλύματα ηλεκτρολυτών. Άλλα καθαρά υγρά - όπως νερό, ginger ale ή φρουτοχυμοί - δουλεύουν επίσης, εκτός και εάν ο έμετος είναι σοβαρός ή ο έμετος αφορά μωρό.

Για μωρά που θηλάζουν, το μητρικό γάλα είναι συνήθως καλύτερο. Τα μωρά που πίνουν συσκευασμένο γάλα, συνήθως χρειάζονται καθαρά υγρά.

Μην πίνετε πάρα πολύ κάθε φορά. Η έκταση του στομάχου μπορεί να κάνει τη ναυτία και τον έμετο χειρότερα. Αποφύγετε τη στερεά τροφή έως ότου μείνετε χωρίς έμετο για 6 ώρες, και στη συνέχεια γυρίστε σιγά-σιγά στη φυσιολογική σας δίαιτα.

Ένα φάρμακο βισμούθιου για το στομάχι που δεν απαιτεί συνταγή, όπως το Pepto-Bismol, είναι αποτελεσματικό για το διαταραγμένο στομάχι, τη ναυτία, τη δυσπεψία και τη διάρροια. Επειδή περιέχει σαλικυλικά, ΔΕΝ θα πρέπει να δίνεται σε παιδιά ή εφήβους που μπορεί να έχουν (ή είχαν πρόσφατα) ανεμευλογιά ή γρίπη.

Οι περισσότεροι έμετοι οφείλονται σε ήπιες ιογενείς ή τροφικές νόσους. Ωστόσο, εάν υποψιάζεστε ότι ο έμετος οφείλετε σε κάτι σοβαρό, θα πρέπει να συμβουλευθείτε έναν γιατρό.

Εάν έχετε πρωινή ναυτία στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ρωτήστε το γιατρό σας για πιθανή αντιμετώπιση.

Τα ακόλουθα μπορεί να βοηθήσουν στη ναυτία:

• Ξαπλώστε 
• Αντισταμινικά που δεν απαιτούν συνταγή (δραμαμίνη) 
• Δερματικά επιθέματα σκοπολαμίνης με συνταγή (όπως το Transderm Scop) είναι χρήσιμα για μεγάλα ταξίδια, όπως ένα ωκεάνιο ταξίδι. Τοποθετήστε το επίθεμα 4-12 ώρες πριν ταξιδέψετε. Η σκοπολαμίνη είναι αποτελεσματική αλλά μπορεί να προκαλέσει ξηροστομία, θολή όραση και κάποια υπνηλία. Η σκοπολαμίνη απευθύνεται μόνο σε ενηλίκους. ΔΕΝ θα πρέπει να δίνεται σε παιδιά.

Πότε να Επικοινωνήσετε με το Γιατρό

Καλέστε το 166 ή πηγαίνετε στα επείγοντα εάν πιστεύεται ότι ο έμετος οφείλετε σε δηλητηρίαση ή ένα παιδί έχει πάρει ασπιρίνη.

Καλέστε το γιατρό σας αν το άτομο:

• Κάνει έμετο για περισσότερο από 24 ώρες 
• Έχει αίμα ή χολή στον έμετο 
• Έχει ισχυρό κοιλιακό πόνο 
• Έχει πονοκέφαλο και ακαμψία τραχήλου 
• Έχει σημεία αφυδάτωσης

Τα σημεία αφυδάτωσης περιλαμβάνουν:

• Αυξημένη δίψα
• Μειωμένη συχνότητα ούρησης ή σκούρα κίτρινα ούρα 
• Ξηροστομία 
• Μάτια που φαίνονται βαθουλωμένα 
• Κλάμα χωρίς δάκρυα 
• Απώλεια της φυσιολογικής ελαστικότητας του δέρματος (εάν ακουμπήσετε ή πιέσετε το δέρμα, δεν επανέρχεται όπως συνήθως)

Θα πρέπει επίσης να καλέσετε εάν:

• Ένα μικρό παιδί είναι ληθαργικό ή έχει σημαντική ευερεθιστότητα. 
• Ένα βρέφος κάνει συνεχώς έμετο. 
• Ένα παιδί δεν μπορεί να συγκρατήσει υγρά για 8 ώρες ή περισσότερο. 
• Ο έμετος είναι υποτροπιάζων. 
• Ένας ενήλικας δεν μπορεί να συγκρατήσει υγρά για 12 ώρες ή περισσότερο. 
• Υπάρχει μειωμένη διούρηση (περιλαμβανομένου ενός βρέφους που δεν βρέχει την πάνα με το σύνηθες ποσό) 
• Η ναυτία επιμένει για παρατεταμένη περίοδο (σε ένα άτομο που δεν εγκυμονεί).

Τι να Περιμένετε κατά την Επίσκεψη στο Γιατρό

Ο γιατρός σας θα εκτελέσει μια κλινική εξέταση, αναζητώντας ιδιαιτέρως σημεία αφυδάτωσης.

Για να βοηθηθεί στη διάγνωση του αιτίου της ναυτίας ή του εμέτου, ο γιατρός θα σας κάνει ερωτήσεις για το ιατρικό ιστορικό σας, όπως:

• Πότε ξεκίνησε ο έμετος; Πόσο διήρκεσε; 
• Συμβαίνει αρκετές ώρες μετά το φαγητό; 
• Ποια άλλα συμπτώματα υπάρχουν - κοιλιακός πόνος, πυρετός, διάρροια, φτωχή σπαργή δέρματος, άλλα σημεία αφυδάτωσης, κοιλιακή διόγκωση, πονοκέφαλοι; 
• Κάνετε έμετο φρέσκο αίμα; Έχετε επαναλαμβανόμενα επεισόδια αιματέμεσης; 
• Κάνετε έμετο υλικό που μοιάζει με κόκκους καφέ; 
• Κάνετε έμετο άπεπτη τροφή; 
• Κάνετε έμετο πρασινωπό υλικό; 
• Είναι η ναυτία ή ο έμετος τόσο σοβαρός που να προκαλεί ακούσια απώλεια βάρους; 
• Ο έμετος είναι αυτοπροκαλούμενος; 
• Ήσασταν σε ταξίδι; Που; 
• Τι φάρμακα παίρνετε; 
• Άτομα που έφαγαν στις ίδιες τοποθεσίες με εσάς έχουν τα ίδια συμπτώματα; 
• Είστε έγκυος ή μπορεί να είστε έγκυος;

Μπορεί να εκτελεστούν οι ακόλουθες διαγνωστικές δοκιμασίες:

• Αιματολογικές εξετάσεις (όπως γενική αίματος με λευκοκυτταρικό τύπο, επίπεδα ηλεκτρολυτών και δοκιμασίες ηπατικής λειτουργίας) 
• Ανάλυση ούρων 
• Ακτινογραφίες της κοιλιάς

Εάν η αφυδάτωση είναι βαρεία, μπορεί να χρειάζεστε ενδοφλέβια υγρά. Αυτό μπορεί να απαιτεί νοσηλεία σε νοσοκομείο, αν και συχνά μπορεί να γίνει στο ιατρείο. Τα αντιεμετικά μπορεί να βοηθήσουν αλλά θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο όταν τα πιθανά οφέλη υπερβαίνουν τους κινδύνους.

Πρόληψη

Αρκετά φάρμακα είναι αποτελεσματικά στην πρόληψη του εμέτου. Σε κάποιες καταστάσεις, η αποτροπή του εμέτου κάνει τη ζωή πολύ καλύτερη.