Ορισμός
Τα προβλήματα της γλώσσας περιλαμβάνουν πόνο, οίδημα ή αλλαγή της όψης της γλώσσας.
Εναλλακτικές Ονομασίες
Σκουρόχρωμη γλώσσα
Γενικές Πληροφορίες
Η γλώσσα αποτελείται κυρίως από μύες. Καλύπτεται από βλεννογόνο. Μικρά εξογκώματα (θηλές) καλύπτουν την άνω επιφάνεια της γλώσσας. Μεταξύ των θηλών βρίσκονται οι γευστικοί κάλυκες, που σας επιτρέπουν να γεύεστε. Η γλώσσα μετακινεί την τροφή, βοηθώντας σας να μασήσετε και να καταπιείτε.
Η γλώσσα βοηθάει επίσης στην ομιλία.
Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί λόγοι που προκαλούν μεταβολές στη λειτουργία και την εμφάνιση της γλώσσας.
ΔΥΣΚΟΛΙΑ ΚΙΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
Τα προβλήματα κίνησης της γλώσσας συχνά οφείλονται σε νευρική βλάβη. Ωστόσο, τα προβλήματα κίνησης της γλώσσας μπορεί επίσης να προκαλούνται από αγκυλογλωσσία, μια διαταραχή όπου η ζώνη ιστού που συνδέει τη γλώσσα με το έδαφος της στοματικής κοιλότητας είναι πολύ κοντή. Οι διαταραχές κίνησης της γλώσσας μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα δυσκολία στην ομιλία ή δυσκολία μετακίνησης της τροφής κατά τη μάσηση και κατάποση.
ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ ΤΗΣ ΓΕΥΣΗΣ
Τα προβλήματα στη γεύση μπορεί να προκληθούν από βλάβη των γευστικών καλύκων, νευρικά προβλήματα, παρενέργειες φαρμάκων, μια λοίμωξη ή άλλη πάθηση. Η γλώσσα φυσιολογικά αισθάνεται το γλυκό, το αλμυρό, το ξινό και το πικρό. Οι άλλες "γεύσεις" είναι στην πραγματικότητα λειτουργία της όσφρησης.
ΜΕΓΕΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
Διόγκωση της γλώσσας συμβαίνει στο σύνδρομο Down, στην ακρομεγαλία, στο μυξοίδημα, στην αμυλοείδωση, στο ραβδομύωμα και άλλες διαταραχές. Η γλώσσα μπορεί να διευρυνθεί σε άτομα που δεν έχουν δόντια και δεν χρησιμοποιούν τεχνητή οδοντοστοιχία.
ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΧΡΩΜΑΤΟΣ
Μεταβολές χρώματος μπορούν να συμβούν σε φλεγμονή της γλώσσας (γλωσσίτιδα). Απώλεια των θηλών, που προκαλεί λεία εμφάνιση της γλώσσας. Η γεωγραφική γλώσσα είναι μια ανομοιογενής μορφή γλωσσίτιδας, όπου η θέση της φλεγμονής και η εμφάνιση της γλώσσας μεταβάλλεται από μέρα σε μέρα.
ΤΡΙΧΩΤΗ ΓΛΩΣΣΑ
Η τριχωτή γλώσσα είναι μια αβλαβής κατάσταση στην οποία η γλώσσα μοιάζει τριχωτή. Η εμφάνιση μπορεί να είναι ανησυχητική. Η διαταραχή συνήθως αποδράμει με αντιβιοτικά.
ΜΑΥΡΗ ΓΛΩΣΣΑ
Κάποιες φορές η άνω επιφάνεια της γλώσσας γίνεται μαύρη ή καφετιά. Πρόκειται για άσχημη στην εμφάνιση κατάσταση αλλά δεν είναι επιβλαβής.
ΠΟΝΟΣ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ
Μπορεί να συμβεί στη γλωσσίτιδα και στη γεωγραφική γλώσσα. Πόνος στη γλώσσα μπορεί να συμβεί επίσης στη διαβητική νευροπάθεια, στον καρκίνο του στόματος, στα στοματικά έλκη και στη λευκοπλακία.
Μετά την εμμηνόπαυση, κάποιες γυναίκες έχουν ένα ξαφνικό αίσθημα ότι η γλώσσα τους έχει καεί. Αυτό καλείται σύνδρομο καιγόμενης γλώσσας ή ιδιοπαθής γλωσσοπύρωση. Δεν υπάρχει συγκεκριμένη αντιμετώπιση για το σύνδρομο καιγόμενης γλώσσας.
Αίτια
Ελάσσονες λοιμώξεις ή ερεθισμοί αποτελούν τα πιο συνήθη αίτια πόνου στη γλώσσα. Ο τραυματισμός, όπως το δάγκωμα της γλώσσας, μπορεί να προκαλέσει επώδυνα έλκη. Το βαρύ κάπνισμα θα ερεθίσει τη γλώσσα και θα την κάνει επώδυνη.
Ένα ιογενές έλκος, εμφανίζεται συχνά στη γλώσσα (ή οπουδήποτε στο στόμα) χωρίς προφανή λόγο. Κάποιοι γιατροί πιστεύουν ότι τα έλκη αυτά συνδέονται με συναισθηματικό στρες ή κόπωση, αν και αυτό δεν έχει αποδειχθεί.
Πιθανά αίτια πόνου στη γλώσσα περιλαμβάνουν:
- Αναιμία
- Καρκίνο
- Οδοντοστοιχίες που ερεθίζουν τη γλώσσα
- Στοματικό έρπη (έλκη)
- Νευραλγία
- Αντανακλαστικό πόνο από δόντια και ούλα
- Αντανακλαστικό πόνο από την καρδιά
Πιθανά αίτια τρόμου της γλώσσας:
- Νευρολογική διαταραχή
- Υπερδραστήριος θυρεοειδής
Πιθανά αίτια λευκής γλώσσας:
- Τοπικός ερεθισμός
- Κάπνισμα ή κατανάλωση αλκοόλ
Πιθανά αίτια λείας γλώσσας:
- Αναιμία
- Ανεπάρκεια βιταμίνης Β12
Πιθανά αίτια κόκκινης γλώσσας:
- Ανεπάρκεια φυλλικού οξέος και βιταμίνης Β12
- Πελλάγρα
- Κακοήθεις αναιμία
- Σύνδρομο Plummer-Vinson
- Στεατόρροια
Πιθανά αίτια διόγκωσης της γλώσσας:
- Ακρομεγαλία
- Αλλεργική αντίδραση σε τρόφιμο ή φάρμακο
- Αμυλοείδωση
- Αγγειοοίδημα
- Σύνδρομο Beckwith
- Καρκίνος της γλώσσας
- Συγγενής μικρογναθία
- Σύνδρομο Down
- Υποθυρεοειδισμός
- Λοίμωξη
- Λευχαιμία
- Λεμφαγγείωμα
- Νευροϊνωμάτωση
- Πελλάγρα
- Κακοήθεις αναιμία
- Στρεπτοκοκκική λοίμωξη
- Όγκος της υπόφυσης
Πιθανά αίτια τριχωτής γλώσσας:
- AIDS
- Αντιβιοτική θεραπεία
- Κατανάλωση καφέ
- Χρωστικές σε φάρμακα και τρόφιμα
- Χρόνιες ιατρικές παθήσεις
- Υπερβολική χρήση στοματικών διαλυμάτων που περιέχουν οξειδωτικούς ή στυπτικούς παράγοντες.
- Ακτινοβολία κεφαλής και λαιμού
- Χρήση καπνού
Πιθανά αίτια αυλακώσεων στη γλώσσα:
- Εκ γενετής έλλειμμα - φυσιολογικά συμβαίνει στο 10% του πληθυσμού
Οικιακή Περίθαλψη
Να ασκείτε καλή στοματική υγιεινή για την τριχωτή γλώσσα και τη μαύρη γλώσσα. Βεβαιωθείτε ότι έχετε ένα καλά ισορροπημένο διαιτολόγιο.
Τα στοματικά έλκη (canker sores) προκαλούνται από ιούς και δεν μπορούν να θεραπευθούν με κάποια θεραπεία. Πρέπει να επουλωθούν αυθόρμητα.
Δείτε τον οδοντίατρό σας εάν έχετε ένα πρόβλημα στη γλώσσα που προκαλείται από τεχνητή οδοντοστοιχία.
Τα αντισταμινικά μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση μιας διογκωμένης γλώσσας εξαιτίας αλλεργίας. Θα πρέπει να αποφεύγετε τρόφιμα ή φάρμακα που προκαλούν διόγκωση της γλώσσας.
Πότε να Επικοινωνήσετε με το Γιατρό
Κλείστε ένα ραντεβού με το γιατρό σας, εάν το πρόβλημα με τη γλώσσα σας επιμένει.
Τι να Περιμένετε κατά την Επίσκεψη στο Γιατρό
Ο γιατρός θα εκτελέσει μια κλινική εξέταση, θα κοιτάξει προσεκτικά τη γλώσσα, και θα κάνει ερωτήσεις όπως:
- Πότε παρατηρήσατε για πρώτη φορά το πρόβλημα;
- Είχατε παρόμοια συμπτώματα στο παρελθόν;
- Έχετε πόνο, οίδημα, αναπνευστικά προβλήματα ή δυσκολία στην κατάποση;
- Έχετε τρόμο της γλώσσας;
- Τι επιδεινώνει το πρόβλημα; (Φαγητό, ποτό, κατάποση, ομιλία)
- Έχετε οδοντοστοιχία;
- Τι δοκιμάσατε που σας βοηθάει;
- Υπάρχουν προβλήματα με τα δόντια, τα ούλα, τα χείλη ή το λαιμό σας;
- Η γλώσσα σας αιμορραγεί;
- Έχετε εξάνθημα ή πυρετό;
- Έχετε αλλεργίες;
- Υπάρχουν προβλήματα με την ομιλία ή την κίνηση της γλώσσας;
- Παρατηρήσατε αλλαγές στη γεύση;
- Τι φάρμακα παίρνετε;
- Καπνίζετε;
- Πίνετε αλκοόλ υπερβολικά;
Μπορεί να γίνουν αιματολογικές εξετάσεις για να επιβεβαιωθούν συγκεκριμένες διαταραχές, ιδιαίτερα συστημικά αίτια διαταραχών της γλώσσας. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να απαιτείται βιοψία των βλαβών της γλώσσας.
Η αντιμετώπιση εξαρτάται από το αίτιο του προβλήματος της γλώσσας.
- Εάν νευρική βλάβη έχει προκαλέσει πρόβλημα στην κίνηση της γλώσσας, θα πρέπει να θεραπευτεί η υποκείμενη πάθηση. Θεραπεία μπορεί να χρειαστεί για βελτίωση της ικανότητας ομιλίας και κατάποσης.
- Η αγκυλογλωσσία μπορεί να μην απαιτεί αντιμετώπιση εκτός και εάν έχετε δυσκολίες με την ομιλία ή την κατάποση. Χειρουργείο για απελευθέρωση της γλώσσας μπορεί να λύσει το πρόβλημα.
- Φάρμακα μπορούν να χορηγηθούν για στοματικά έλκη, λευκοπλακία, καρκίνο του στόματος και άλλες στοματικές βλάβες.
- Αντιφλεγμονώδη μπορεί να χορηγηθούν για τη γλωσσίτιδα και τη γεωγραφική γλώσσα.
Η λίστα δεν περιλαμβάνει τα πάντα. Για περισσότερες λεπτομέρειες, δείτε τη συγκεκριμένη διαταραχή.
Rakel P, ed. Conn’s Current Therapy 2006. 58th ed. Philadelphia, Pa: WB Saunders; 2005:1038.
McKenna JK. Dermatologic drug reactions. Immunol Allergy Clin North Am. Aug 2004; 24(3): 399-423, vi.