Tα social media προκαλούν διατροφικές διαταραχές στους νέους [μελέτη]

Επιστήμονες θεωρούν ότι το οπτικό περιεχόμενο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ιδιαίτερα προβληματικό. Η εντατική, άκριτη και ασύδοτη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης προκαλεί συχνά στους νέους δυσαρέσκεια για την εικόνα του σώματός τους και αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης διατροφικών διαταραχών.

Αυτό επιβεβαιώνεται από νέες μελέτες, προειδοποιούν τώρα οι ειδικοί της Γερμανικής Εταιρείας Ψυχοσωματικής Ιατρικής και Ιατρικής Ψυχοθεραπείας. Εάν οι επηρεαζόμενοι απέχουν από τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έστω και για μία εβδομάδα, αυτό μπορεί να έχει θετικό αποτέλεσμα.

Το ετήσιο γερμανικό συνέδριο για την ψυχοσωματική ιατρική και την ψυχοθεραπεία θα πραγματοποιηθεί στο Βερολίνο τις επόμενες ημέρες.

Θα επικεντρωθεί, ανάμεσα στα άλλα, και στις κοινωνικές εξελίξεις, συμπεριλαμβανομένων των τάσεων στην κατανάλωση των μέσων ενημέρωσης σε σχέση με τα ψυχοσωματικά προβλήματα.

Μακροχρόνιες παρατηρήσεις από πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει ότι η επί μακρόν εντατική χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης συνδέεται με παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη διατροφικών διαταραχών στους νεαρούς καταναλωτές των μέσων, ιδίως με μια πιο αρνητική εικόνα του σώματος αλλά και προβληματική διατροφική συμπεριφορά, σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση των Γερμανών ειδικών.

"Η χρήση οπτικού περιεχομένου, όπως φωτογραφίες και βίντεο, παίζει καθοριστικό ρόλο εδώ, και είναι κυρίως οι διαδικασίες σύγκρισης που επηρεάζουν την εικόνα του σώματος", δήλωσε η Katrin Giel από το Τμήμα Ψυχοσωματικής Ιατρικής και Ψυχοθεραπείας του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου του Tübingen.

Η Ashley Sharma και η Carol Vidal από το Johns Hopkins και την πανεπιστημιακή ιατρική σχολή στη Βαλτιμόρη (ΗΠΑ) δημοσίευσαν την επιστημονική βάση σε βιβλιογραφική μελέτη στο "Journal of Eating Disorders" τον περασμένο Σεπτέμβριο. Ανέφεραν, μεταξύ άλλων, στη σύνοψη της μελέτης: "Βρήκαμε μια ισχυρή συσχέτιση μεταξύ των ιδιαίτερα οπτικών μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των διατροφικών διαταραχών".

Αυτό επιβεβαιώθηκε παράλληλα και από μια αυστραλιανή μελέτη στην οποία τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συσχετίστηκαν με ανησυχίες για την εικόνα του σώματος σε υγιείς εφήβους. "Αυτό έδειξε ότι η σημασία που αποδίδεται στα "likes" στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συνδέεται με περιοριστική διατροφική συμπεριφορά και μεγαλύτερη δυσαρέσκεια για το σώμα", εξήγησε η Katrin Giel, επικεφαλής έρευνας για την Ψυχοσωματική Ιατρική και Ψυχοθεραπεία στο Tübingen.

Αντίθετα, μια άλλη πρόσφατη πειραματική μελέτη έδειξε ότι τα συμπτώματα διατροφικής διαταραχής σε φοιτητές μειώθηκαν σημαντικά όταν απείχαν από τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για μια εβδομάδα.

Σε αυτή την επιστημονική εργασία που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Νοέμβριο στο "Journal of behavior therapy and experimental psychiatry" από τη Laura Dodzilo (Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αυστραλίας) και τους συν-συγγραφείς της, οι μισοί από τους ειδικούς απομόνωσαν τυχαία άτομα με διατροφικές διαταραχές και έντονη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για μια εβδομάδα, ενώ οι άλλοι μισοί συνέχισαν τη χρήση. "Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι αυτή η παρέμβαση είχε αντίκτυπο στις διατροφικές διαταραχές. Τα άτομα που μείωσαν επιτυχώς τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης παρουσίασαν σημαντική μείωση των συμπτωμάτων τους σε σύγκριση με τα άτομα της ομάδας ελέγχου".

Τα αποτελέσματα αυτά υποδηλώνουν έναν πιθανό τρόπο με τον οποίο η προβληματική διατροφική συμπεριφορά προκύπτει σε συνδυασμό με το TikTok & Co. "Οι νέοι για τους οποίους είναι πολύ σημαντικό να λαμβάνουν θετική απόκριση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης φαίνεται να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αλλάξουν ενεργά τη διατροφική τους συμπεριφορά προκειμένου να διατηρήσουν ή να αυξήσουν τη δημοτικότητά τους", εξήγησε η Γερμανός ειδικός. Είναι σημαντικό να ληφθεί υπόψη ότι η συμπεριφορά αυτή λαμβάνει χώρα στην ευάλωτη εφηβική ηλικία.

"Για πολλά αγόρια και κορίτσια, αυτή η περίοδος συνδέεται με θέματα αυτοεκτίμησης και προβλήματα αυτοεκτίμησης. Οι έφηβοι αναπτύσσουν τη δική τους προσωπικότητα, θέλουν να βρουν τη θέση τους στη ζωή και αναζητούν τον κατάλληλο προσανατολισμό", εξήγησε η Γερμανίδα ειδικός.

Η ανάγκη να ανήκουν σε μια ομάδα, να νιώθουν δυνατοί και να γίνονται αποδεκτοί εκεί, βρίσκει απήχηση στα κανάλια κοινωνικής δικτύωσης.

"Το ίδιο σας το σώμα μπορεί να γίνει το όχημα για να ανήκετε σε μια τέτοια ομάδα, μιμούμενοι τα ιδανικά του σώματος". Τα καλύτερα προληπτικά μέτρα είναι η εκπαίδευση στα μέσα ενημέρωσης με κριτική εξέταση του περιεχομένου, η εκπαίδευση σχετικά με τα οικονομικά συμφέροντα των αποκαλούμενων στα social media "influencers " και η κριτική συνειδητοποίηση των παραδοσιακών ιδεωδών.

Οι διατροφικές διαταραχές αναπτύσσονται κυρίως στην εφηβεία, με τις γυναίκες να επηρεάζονται σημαντικά συχνότερα από τους έφηβους άνδρες - πριν από την πανδημία του κορωνοϊού. Το ποσοστό αυτό ήταν περίπου 2% - 4% του συνόλου των ενήλικων γυναικών. Οι τρεις κύριες διατροφικές διαταραχές είναι η νευρική ανορεξία, η νευρική βουλιμία και η διαταραχή της αδηφαγίας με τακτικές μάλιστα αδηφαγίες.

"Πρόκειται για σοβαρές ψυχικές ασθένειες που απαιτούν ψυχοθεραπεία", δήλωσε η Katrin Giel.

Χαρακτηριστικά της προσωπικότητας όπως η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η τελειομανία και το κοινωνικό άγχος σε συνδυασμό με βιολογικούς και κοινωνικούς παράγοντες συμβάλλουν στην ανάπτυξή τους. "Στους τελευταίους περιλαμβάνονται και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης", καταλήγει η ειδικός.