Ηλίας Μόσιαλος: Πόσο προστατεύουν οι μάσκες από τον κορωνοϊό

Στη διχογνωμία σχετικά με τη χρήση μάσκας για προστασία από τον κορωνοϊό και στην πρόσφατη αναθεώρηση των θέσεων του Αμερικανικού Οργανισμού Νοσημάτων (CDC) αναφέρεται ο καθηγητής του London School of Economics Ηλίας Μόσιαλος (φωτογραφία κάτω).

Σε ανάρτησή του την Κυριακή, επισημαίνει πως η συζήτηση φαίνεται να επικεντρώνεται στη χρήση μάσκας προστασίας προσώπου ως πρόσθετο μέτρο Δημόσιας Υγείας που πρέπει να λάβουν οι άνθρωποι για να μειώσουν την εξάπλωση της COVID-19. Τι ισχύει τελικά; Ο καθηγητής αναλύει:

"Ας ξεκαθαρίσουμε, εξαρχής, πως οι νέες οδηγίες συμπληρώνουν και επ’ ουδενί δεν αντικαθιστούν τις ισχύουσες οδηγίες (δηλαδή την προληπτική προσωπική και περιβαλλοντολογική υγιεινή και την τήρηση των φυσικών αποστάσεων). Επίσης, όπως όλοι γνωρίζουμε, η μαζική αγορά και αποθήκευση των αποδεδειγμένα έγκυρων τύπων μάσκας προστασίας μιας χρήσεως, δημιούργησε ελλείψεις για τους ανθρώπους που πραγματικά τις είχαν ανάγκη.

Σε αυτή την κατηγορία δεν θα βάλω μόνο τους υγειονομικούς και τους υπαλλήλους σε άλλους τομείς που καθημερινά συγχρωτίζονται με πολλούς ανθρώπους, αλλά και τις ευπαθείς ομάδες, όπως και τους νοσούντες.

Μία μάσκα προσώπου ίσως να μπορεί να εμποδίσει την εξάπλωση του ιού από τον χρήστη που νοσεί σε άλλους. Θα ήταν όμως ιδιαίτερα σημαντικό εάν γνωρίζαμε εάν η μάσκα μας προσδίδει προστασία από κάποιον που έχει μολυνθεί αλλά δεν έχει συμπτώματα, αυτόν που αποκαλούμε ασυμπτωματικό φορέα.

Το πολύ γνωστό επιστημονικό περιοδικό Nature Medicine, δημοσίευσε στις 3 Απριλίου, ένα άρθρο για την αποτελεσματικότητα της μάσκας προσώπου έναντι των ιών του αναπνευστικού συστήματος. Στο εισαγωγικό σημείωμα οι συγγραφείς αναφέρουν πως "εντοπίσαμε εποχικούς ανθρώπινους κορωνοϊούς, ιούς γρίπης και ρινοϊούς στην εκπνοή και τον βήχα παιδιών και ενηλίκων με οξεία ασθένεια του αναπνευστικού συστήματος.

Η χρήση χειρουργικής μάσκας προσώπου ελάττωσε σημαντικά την ποσότητα RNA που μπορούσαμε να ανιχνεύσουμε σε αναπνευστικά σταγονίδια για τον ιό της γρίπης, την ποσότητα του RNA του κορωνοϊού σε αερολύματα.

Είδαμε, επίσης, μία μικρή αλλά όχι σημαντικά μειωμένη ανίχνευσιμη ποσότητα RNA του κορωνοϊού σε σταγονίδια αναπνευστικής λειτουργίας. Τα αποτελέσματά δείχνουν ότι οι χειρουργικές μάσκες προσώπου θα μπορούσαν να αποτρέψουν τη μετάδοση ανθρώπινων κορωνοϊών και ιού της γρίπης από συμπτωματικά άτομα".

Διασπορά

Ένα σημαντικό σημείο που πρέπει να συγκρατήσουμε από αυτή την έγκριτη μελέτη είναι η αναφορά σε ένα θέμα που αφορά το παγκόσμιο κοινό. Δηλαδή, τη χρήση πειραματικών μεθόδων για να αποδειχθεί η δυνατότητα της μάσκας να μας προστατέψει από τη διασπορά του κορωνοϊού. Ποια είναι όμως τα επιπλέον σημεία που πρέπει να συγκρατήσουμε;

• Η μελέτη αυτή περιλάμβανε τον ιό της γρίπης, εποχικούς κορωνοϊούς και ρινοϊούς. Η συλλογή δειγμάτων ολοκληρώθηκε το 2016 και δεν συμπεριέλαβε ασθενείς COVID-19.
• Οι χειρουργικές μάσκες που χρησιμοποιήθηκαν ήταν τυποποιημένες χειρουργικές μάσκες και όχι υφασμάτινες μάσκες όπως αυτές, την κατασκευή των οποίων προτείνει το Αμερικανικό Κέντρο Νοσημάτων (CDC).
• Η μελέτη δεν διεξήγαγε περαιτέρω έλεγχο αναφορικά με τον κορωνοϊό. Δηλαδή, ναι μεν ανιχνεύθηκε κάποια ποσότητα RNA κάποιου άλλου κορωνοϊού, (όχι του SARS-Cov-2) αλλά τα δείγματα δεν χρησιμοποιήθηκαν για να επιβεβαιώσουν την δυνατότητα επιμόλυνσης άλλων κυττάρων στο εργαστήριο).
• Όλοι οι ασθενείς που υποβλήθηκαν σε δειγματοληψία ήταν συμπτωματικοί. Δεν έχουμε δηλαδή άμεσες αποδείξεις σχετικά με το αν οι μάσκες θα λειτουργούσαν ως έλεγχος της διασποράς από ασυμπτωματικά ή προσυμπτωματικά άτομα.

Απόκλιση

Υπήρξε όμως ένα σημείο της μελέτης το οποίο είναι αρκετά ενδιαφέρον. Η μεγάλη απόκλιση στην αποβολή ιών σε αναπνευστικά σταγονίδια κατά τον βήχα μεταξύ των συμμετεχόντων, δηλαδή το γεγονός πως κάποιοι είχαν μεγαλύτερη ποσότητα ανιχνεύσιμου ιού, ίσως να επιβεβαιώνει την έννοια των υπερ - μεταδοτών (super - spreaders).

Με την ίδια λογική, κάποιος θα μπορούσε να κάνει την υπόθεση εργασίας πως υπάρχει αντίστοιχα μεγάλη απόκλιση ιών σε αναπνευστικά σταγονίδια και μεταξύ ασυμπτωματικών φορέων.

Ας συμφωνήσουμε εδώ, πως θα ακολουθούμε τις ισχύουσες οδηγίες και θα περιμένουμε από την έρευνα να λύσει αυτές τις απορίες".

Δημ.Κ.