Πρόκειται για ιό που μεταδίδεται με στενή προσωπική επαφή, με βήχα ή φτάρνισμα, μολυσμένα αντικείμενα και μολυσμένες επιφάνειες. 

Ιδιαίτερα ευπρόσβλητοι είναι παιδιά και έφηβοι. Ανάλογα με τον τύπο του ιού προκύπτουν τα ανάλογα κλινικά σύνδρομα.
Υπάρχουν δύο βασικές ομάδες Α και Β των ιών κοξάκι που περιλαμβάνουν περισσότερους από πενήντα οροτύπους. Στην Ελλάδα έχουμε κυρίως ιούς της ομάδας Α, που προκαλούν συνήθως αυτοπεριοριζόμενα σύνδρομα με πυρετό, εμετό και εξανθήματα. Συγκεκριμένα, συνήθως η λοίμωξη αρχίζει με πυρετό, ανορεξία, κακουχία πονόλαιμο.

Μία ή 2 ημέρες μετά, επώδυνες πληγές συνήθως αναπτύσσονται στο στόμα (ερπητική κυνάγχη). Οι πληγές εμφανίζονται συχνότερα στο πίσω μέρος του στόματος.

Πολλά άτομα εμφανίζουν και δερματικό κνησμώδες εξάνθημα στις παλάμες των χεριών, στα πέλματα των ποδιών και ενίοτε σε γλουτούς και γεννητικά όργανα. Μερικοί ασθενείς αναπτύσσουν επιπεφυκίτιδα.

Αυτά τα συμπτώματα συνήθως διαρκούν περίπου επτά έως 10 ημέρες. Η νόσος μεταδίδεται κύρια κατά τη διάρκεια της πρώτης εβδομάδας της ασθένειας. Το προσβληθέν άτομο ωστόσο μπορεί να είναι ήπια μολυσματικό επί αρκετές εβδομάδες μετά την ανάρρωση. Σπανιότερα μπορεί να εμφανιστεί ως επιπλοκή μηνιγγοεγκεφαλίτιδα.

Εκτός από το σύνηθες αυτό σύνδρομο που προκαλεί ο ιός κοξάκι στην Ελλάδα σπανιότερα κλινικά σύνδρομα ανάλογα με τον τύπο του ιού είναι:

1. Γριπώδης συνδρομή (τύποι Α και Β). Εμφανίζεται λοίμωξη αναπνευστικού που συνήθως διαρκεί μία –τέσσερις ημέρες.
2. Επιδημική πλευροδυνία (ιός Β1-5). Σε μη επιπλεγμένες περιπτώσεις, το σύνδρομο διαρκεί 4-6 ημέρες με πόνο στο στήθος που προεξάρχει. Ευαισθησία πρήξιμο είναι συχνά στην περιοχή του διαφράγματος. Πονοκέφαλος, πονόλαιμος, πυρετός μπορεί να συνυπάρχουν.
3. Μηνιγγίτιδα και νευρολογικά σύνδρομα (ιοί Α και Β), εμετός, πυρετός, αυχενική δυσκαμψία εμφανίζονται. Η νόσος είναι σοβαρή.
4. Καρδιακή νόσος (ιοί Β). Αναπτύσσεται προκάρδιο άλγος με προσβολή περικαρδίου, μυοκαρδίου ή περικαρδιακή συλλογή. Η καρδιά μπορεί να αναπτύξει μυοκαρδιοπάθεια μετά την αποδρομή της λοίμωξης ή συχνές υποτροπές.
5. Νόσος χεριών ποδιών και στόματος (Α5, 10, 16). Χαρακτηρίζεται από φυσαλλιδώδες εξάνθημα χεριών και ποδιών και στοματίτιδα.
6. Άλλα κλινικά σύνδρομα. Προκαλούνται κύρια από ιούς Β και περιλαμβάνουν:

  • Ραβδομυόλυση (καταστροφή και λύση μυών)
  • Σπειραματονεφρίτιδα
  • Διαβήτη τύπου 1
  • Θυρεοειδοπάθεια
  • Αυτοάνοσες εκδηλώσεις.

Πρόληψη

Δεν υπάρχει εμβόλιο.

Ένα άτομο μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο μόλυνσης με συχνό και σωστό πλύσιμο χεριών, καθαρισμό και απολύμανση επιφανειών που αγγίζονται, αποφυγή στενής επαφής με εκκρίσεις άλλων ατόμων (π.χ. αποφυγή φιλιών, χρήσης κοινών σερβίτσιων). Τα χέρια πρέπει να πλένονται οπωσδήποτε με νερό και σαπούνι τουλάχιστον επί 20 δευτερόλεπτα χωρίς να αμελείτε τις πτυχές των δακτύλων, την περιοχή κάτω από τα νύχια, τους καρπούς, την ραχιαία και παλαμιαία επιφάνεια των χεριών. Μην αγγίζετε στόμα, μύτη, μάτια, αυτιά με ακάθαρτα χέρια.

 

Ειδήσεις υγείας σήμερα
C4C: Η ευρωπαϊκή συμμαχία για καλύτερα παιδιατρικά φάρμακα
Χρώματα στα νοσοκομεία - Πώς αλλάζει το "Σωτηρία" [εικόνες]
Πάνω από 280 δισ. δολάρια οι διαδικτυακές πωλήσεις των φαρμακείων το 2029