Πώς μετασχηματίζεται τώρα η φαρμακευτική αγορά

Γράφει ο Δημήτρης Φίλης, Ειδικός συνεργάτης του Ιatronet.gr

Ο δοκιμαζόμενος κλάδος του φαρμάκου όχι μόνο άντεξε, αλλά σημείωσε εξαιρετικά αποτελέσματα, αν λάβουμε υπόψη μας την υπέρβαση-ρεκόρ στο clawback του 2020, η οποία μεταφράζεται με αντίστοιχη αύξηση και στις πωλήσεις των φαρμακευτικών εταιρειών. Παρ’ όλα αυτά, ακούμε συχνά για μαζικές αποχωρήσεις εργαζομένων από τις εταιρείες τους.

Μάλιστα, η Ομοσπονδία Ιατρικών Επισκεπτών κατά καιρούς διαμαρτύρεται έντονα για τις απολύσεις ιατρικών επισκεπτών, ενώ παραδόξως παρατηρείται το φαινόμενο ότι τόσο στο LinkedIn όσο και στις εταιρείες εύρεσης στελεχών, οι φαρμακευτικές βρίσκονται στις πρώτες θέσεις αναφορικά με τις προσλήψεις.

Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι ο πληθυσμός των εταιρειών προσαρμόζεται με βάση νέες δεξιότητες και γνώσεις που απαιτούνται στη νέα εποχή. Σε έναν κόσμο που βιώνει πρωτοφανείς τεχνολογικές αλλαγές, έχουν μείνει πίσω οι φαρμακευτικές εταιρείες ή συμμετέχουν και αυτές στις ριζικές εξελίξεις.

Πολύ πριν από την πανδημία, εδώ και 5 χρόνια, το Iatronet.gr ξεκίνησε να διοργανώνει το ετήσιο συνέδριο «Pharma Transformation», το οποίο αποτελεί πλέον θεσμό. Ο ψηφιακός -και όχι μόνο- μετασχηματισμός των επιχειρήσεων βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, με σύμμαχο την οργανωτική, λειτουργική και επιχειρηματική καινοτομία. Όλα αυτά τα θέματα συζητούνται κάθε χρόνο στο εν λόγω συνέδριο, μεταξύ opinion leaders, εκπροσώπων της πολιτείας, της ακαδημαϊκής κοινότητας, αλλά και υψηλόβαθμων στελεχών των φαρμακευτικών επιχειρήσεων.

Είναι πλέον γνωστό ότι ο πληθυσμός των εταιρειών προσαρμόζεται με βάση τις νέες δεξιότητες και γνώσεις που απαιτούνται στη νέα εποχή.

Ο άνευ προηγουμένου ρυθμός ανάπτυξης της τεχνολογίας, όπως προκλήθηκε από την 4η Βιομηχανική Επανάσταση, επηρεάζει τις λειτουργίες και τις διαδικασίες σε όλες τις βιομηχανίες. Οι παραγωγοί φαρμάκων εισάγουν προηγμένες τεχνολογίες, αυτοματοποιούν και ψηφιοποιούν διαδικασίες και χρησιμοποιούν προηγμένα αναλυτικά δεδομένα. Η φαρμακοβιομηχανία αντιμετωπίζει επίσης τις δικές της αλλαγές ακολουθώντας νέα επιχειρηματικά μοντέλα, όπως η εξατομικευμένη ιατρική.

Αυτές οι μακροοικονομικές τάσεις δημιουργούν σημαντικές αλλαγές στις δεξιότητες που πρέπει να έχει το ανθρώπινο δυναμικό και αναγκάζοντας τις εταιρείες και τους συνεργάτες τους να αποδεχτούν νέους τρόπους εργασίας.

Τα επαγγελματικά προφίλ αλλάζουν επίσης: ορισμένες θέσεις εργασίας εξαφανίζονται ως αποτέλεσμα της αυτοματοποίησης, ενώ προκύπτουν εντελώς νέες θέσεις εργασίας. Σύμφωνα με έρευνα της McKinsey, ακόμα και τώρα το περίπου 50% των υπαρχουσών εργασιακών δραστηριοτήτων στη φαρμακευτική και ιατροτεχνολογική βιομηχανία θα μπορούσε να αυτοματοποιηθεί. Σε 10 χρόνια, περισσότερες από 90.000 θέσεις εργασίας θα μπορούσαν να εξαφανιστούν, ενώ μπορεί να δημιουργηθεί ένα διαφορετικό σύνολο από 90.000 έως 120.000 θέσεις εργασίας. Μέσα στην επόμενη δεκαετία, τα στελέχη των φαρμακείων αναμένουν ετήσια αύξηση 27% στο ποσοστό των επηρεαζόμενων ρόλων.

Τέτοιες αλλαγές, οι οποίες επηρεάζουν όχι μόνο την προσφορά και τη ζήτηση εργασίας, αλλά και τα προφίλ εργασίας, οδηγούν συχνά σε αντιδράσεις του κόσμου. Ωστόσο, θα μπορούσαν να έχουν θετικό αντίκτυπο σε ασθενείς, υπαλλήλους και στις ίδιες τις εταιρείες. Σε όλες τις βιομηχανίες, οι τεχνολογικές εξελίξεις υπόσχονται πιο αποδοτικές και αποτελεσματικές λειτουργίες. Για παράδειγμα, στην αγορά εργασίας μπορούν να χρησιμοποιήσουν ψηφιακές πλατφόρμες ταλέντων για να ταιριάξουν τους εργαζόμενους με θέσεις εργασίας. Η τεχνολογία δημιουργεί επίσης νέες θέσεις εργασίας και δυνατότητες εισοδήματος - αν και η ζήτηση για χειροκίνητη και σωματική εργασία μειώνεται, η ζήτηση για κοινωνικο-συναισθηματικές και τεχνολογικές δεξιότητες αυξάνεται. Ειδικά στον σχεδιασμό νέων φαρμακευτικών προϊόντων, τα νέα μοντέλα της βιομηχανίας στοχεύουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.

Οι πιο σημαντικοί παράγοντες που αλλάζουν δραστικά τον τρόπο λειτουργίας της φαρμακευτικής αγοράς ήταν και θα συνεχίσουν να είναι οι νέες κατηγορίες προϊόντων, όπως οι κυτταρικές και γονιδιακές θεραπείες, η ψηφιοποίηση και οι αναλύσεις μεγάλων δεδομένων (big data).

Στην πραγματικότητα, περισσότεροι από τους μισούς εργαζόμενους πρώτης γραμμής, κυρίως στα εμπορικά τμήματα, αισθάνονται ήδη τον αντίκτυπο αυτής της τεράστιας αλλαγής στους ρόλους τους και ένα επιπλέον 25% αναμένει ότι οι ρόλοι τους θα επηρεαστούν εντός των επόμενων 5 ετών. Υιοθετούνται πλέον προγράμματα επαναπροσδιορισμού προσόντων των στελεχών (re-skilling) και επανατοποθέτηση των επενδύσεων των εταιρειών με βάση τον νέο τρόπο λειτουργίας.

Για να παραμείνουν ανταγωνιστικές, οι φαρμακευτικές εταιρείες καλούνται να αντιμετωπίσουν τα κενά των δεξιοτήτων τους στο ανθρώπινο δυναμικό τους, διασφαλίζοντας ότι οι υπάλληλοί τους έχουν τις δεξιότητες που απαιτούνται για να λειτουργούν και να επωφελούνται από ψηφιακές τεχνολογίες και νέες διαδικασίες.

Οι εταιρείες που επιτυγχάνουν, θα ανταμειφθούν με ένα win-win αποτέλεσμα: θα διατηρήσουν το επιχειρηματικό τους πλεονέκτημα, ενώ ταυτόχρονα θα εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους έναντι των νυν και των μελλοντικών εργαζομένων τους, πάντα στο πλαίσιο της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης.