Καρκίνος: ρεαλιστική αντιμετώπιση και όχι καταστροφολογία

Στο ρόλο του περιβάλλοντος και το στίγμα του ασθενή με καρκίνο αναφέρθηκε, μεταξύ  άλλων στην ομιλία της στην ημερίδα του iatronet.gr για την ανοσοογκολογία με τίτλο «ζω με την ελπίδα – προσχωρώ με αισιοδοξία», η ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια, κ. Ελπίδα Παναγιωτουνάκου.

Ο καρκίνος, τόνισε, ακόμη και στις μέρες μας θεωρείται ταμπού, καθώς ακόμη και στο άκουσμα της λέξης μας καταλαμβάνουν παράξενα συναισθήματα., μιας και υποσυνείδητα έχει συνδυαστεί με το θάνατο, παρά το γεγονός ότι τα δεδομένα έχουν αλλάξει και η έγκαιρη διάγνωση σε συνδυασμό με τις κατάλληλες θεραπείες αυξάνουν κατά πολύ τις πιθανότητες ίασης.

Χαρακτηριστική είναι η χρήση πολλών στερεότυπων φράσεων όπως «επάρατη νόσος», κακιά αρρώστια κ.λ.π Με λίγα λόγια, δεν τολμάμε καν να αποκαλέσουμε την ασθένεια με το όνομά της. Επίσης ο καρκινοπαθής αντιμετωπίζεται ως μελλοθάνατος και πολλές φορές περιθωριοποιείται τόσο σε κοινωνικό όσο και σε εργασιακό επίπεδο.  Όλα αυτά  τον αναγκάζουν να κρατά ως επτασφράγιστο μυστικό το θέμα της υγείας του.  

Όταν ένα μέλος της οικογένειας νοσήσει από καρκίνο, όλοι οι ρόλοι εντός της αλλάζουν.  Ο ρόλος της οικογένειας είναι ενεργός και ζωτικής σημασίας  Ο ρόλος της κοινωνίας επίσης απέναντι στο άτομο που νοσεί από καρκίνο είναι πολύ σημαντικός και ειδικότερα στην αντιμετώπιση της καρκινοφοβίας.

Όπως και σε άλλα νοσήματα έτσι και στο καρκίνο το άτομο θα περάσει ψυχολογικά από διάφορα στάδια όπως θλίψη, άγχος, φόβο και όλα αυτό διότι μπαίνει σε μία διαδικασία θρήνου. Η νόσος θα πρέπει όμως να αντιμετωπίζεται σε μία ρεαλιστική και όχι καταστροφολογική βάση.  

Η κ. Παναγιωτουνάκου υπογραμμίζει ότι με το να μην ενημερώνεται ο πάσχοντας δεν είναι και τόσο καλή πρακτική. Μεγάλη σημασία στην υποστήριξη του ασθενούς έχει ο ειδικός ψυχικής υγείας καθώς δημιουργεί ένα υποστηρικτικό πλαίσιο κατάλληλο να βοηθήσει τους συγγενείς  να είναι δυνατοί για αντιμετωπίσουν  τα προβλήματα που βιώνουν και οι ίδιοι αλλά πάνω απ΄όλα ο/η ασθενής σε πρακτικά αλλά και συναισθηματικά θέματα.

Μέσω της ψυχοθεραπευτικής διαδικασίας εκτονώνεται η ένταση, ο φόβος, ίσως και οι ενοχές που μπορεί να έχουν.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε, τονίζει η κ. Παναγιωτουνάκου ότι ο ασθενής λόγω του προβλήματός του  μπορεί να γίνει κυκλοθυμικός, οξύθυμος ή δύστροπος. Στην φάση αυτή, σημαίνοντα ρόλο από την οικογένεια έχει η κατανόηση, η υποστήριξη και όχι η κριτική. Ειλικρίνεια και επικοινωνία είναι οι λέξεις – κλειδιά.

Η οικογένεια θα πρέπει να υποστηρίξει τον ασθενή χωρίς όμως να τον νταντεύει, να λειτουργεί υποστηρικτικά, να ανταμείβει την  υγεία και όχι την ασθένεια. Πάνω απ΄όλα να ενισχύει τον ασθενή να είναι αυτοδύναμος και ανεξάρτητος και να μην αντιλαμβάνεται τον εαυτό του υπό το πρίσμα της αρρώστιας, καταλήγει η ψυχολόγος.