Σακχαρώδης Διαβήτης: 'Ενα καρδιονεφρομεταβολικό νόσημα

Καλλιόπη Κώτσα

Αναπλ. Καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας-Διαβητολογίας

Τμήμα Ιατρικής Α.Π.Θ.

Σύμφωνα με τη Διεθνή Ομοσπονδία Διαβήτη, 537 εκατομμύρια άτομα ηλικίας 20-79 ετών πάσχουν από Σακχαρώδη διαβήτη (ΣΔ) παγκοσμίως. Αυτός ο αριθμός προβλέπεται να αυξηθεί σε 643 εκατομμύρια έως το 2030 και έως 783 εκατομμύρια το 2045. Οι περισσότεροι ασθενείς (περίπου 95%) πάσχουν ή θα εκδηλώσουν ΣΔ τύπου 2, τη μορφή του ΣΔ που συνδέεται στενά με την παχυσαρκία. Επιπρόσθετα, 541 εκατομμύρια άτομα έχουν διαταραχή στο μεταβολισμό της γλυκόζης, μια κατάσταση γνωστή ως προδιαβήτη, που αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης ΣΔ, ενώ μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι οι ασθενείς που νόσησαν με Covid 19 έχουν ένα χρόνο μετά τη νόσο έως 40% αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση ΣΔ. 

Ο ΣΔ είναι μια χρόνια νόσος που οδηγεί σε βαριές επιπλοκές και θανάτους. Υπολογίστηκε ότι το 2021 ο ΣΔ ήταν η αιτία για 6,7 εκατομμύρια θανάτους (ένα θάνατο κάθε 5 δευτερόλεπτα). Τα άτομα με ΣΔ έχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων (όπως είναι το έμφραγμα και το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο) αλλά και καρδιακής ανεπάρκειας που μπορεί να έχει ως μόνο σύμπτωμα την εύκολη κόπωση και συχνά παραμένει αδιάγνωστη.

Παράλληλα, ο ΣΔ προσβάλλει τα μάτια και τους νεφρούς και επιδεινώνει προοδευτικά τη λειτουργία τους. Η χρόνια νεφρική επιπλοκή του ΣΔ είναι γνωστή ως διαβητική νεφρική νόσος (ΔΝΝ). Ο ΣΔ είναι η κύρια αιτία εμφάνισης ΔΝΝ (περίπου 25-30% των ασθενών με ΣΔ εμφανίζουν ΔΝΝ), που μακροπρόθεσμα οδηγεί σε νεφρική ανεπάρκεια με αποτέλεσμα μειωμένη ποιότητα ζωής, αναπηρία και αυξημένο κίνδυνο θανάτου.

Αν και η μείωση των επιπέδων γλυκόζης γενικά φαίνεται να μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης επιπλοκών, αυτή η σχέση δεν είναι πάντα ξεκάθαρη. Επιβάλλεται επομένως έγκαιρος αλλά και τακτικός έλεγχος για τη διάγνωση των επιπλοκών αυτών σε άτομα με ΣΔ, ειδικά σήμερα που διαθέτουμε θεραπευτικές επιλογές για το ΣΔ που αντιμετωπίζουν ή και προλαβαίνουν ταυτόχρονα αυτές τις επιπλοκές.