Κράμπες: Ποιες είναι οι πιθανές αιτίες

Πρόκειται για ακούσιες επώδυνες εντοπισμένες συσπάσεις των μυών, απότομης έναρξης και μικρής διάρκειας. Ο πάσχων αισθάνεται τοπικά αίσθημα σύσφιξης, το οποίο μπορεί να συνοδεύεται από ευαισθησία ή πόνο. Η φυσιολογική σύσπαση των μυών προϋποθέτει την ομαλή λειτουργία του εγκεφάλου και των νεύρων που δίνουν και μεταφέρουν την εντολή της σύσπασης, την ομαλή λειτουργία του μυός αυτού καθαυτού και παρακείμενων περιοχών,  την απρόσκοπτη  τροφοδοσία του με υψηλής ποιότητας αίμα και οξυγόνο, τη σωστή απομάκρυνση τοξικών μεταβολικών προϊόντων που παράγονται κατά τη λειτουργία των μυϊκών κυττάρων. Έτσι η λειτουργία του μυός αποτελεί σύνθετη διεργασία στην οποία συμμετέχουν πολλαπλά οργανικά συστήματα. 

Ορισμένες κακές συνήθειες και απλοί παθολογικοί παράγοντες, μπορεί να προκαλέσουν λειτουργική διαταραχή των παραπάνω συστημάτων με αποτέλεσμα την εμφάνιση κραμπών. Τέτοιοι συνήθεις παράγοντες είναι η υπερκόπωση, η αυπνία, η ορθοστασία, η κακή διατροφή, η υπερκατανάλωση καφέ, ορισμένα φάρμακα, η κατάχρηση αλκοόλ. Οι ηλικιωμένοι και οι πάσχοντες από ορισμένα χρόνια νοσήματα είναι πιο ευαίσθητοι στους παράγοντες αυτούς. Η άρση των παθολογικών αυτών παραγόντων είναι απαραίτητη για τη θεραπεία του ενοχλητικού συμπτώματος των κραμπών.

Τα νοσήματα και οι βλαπτικοί παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν δυσλειτουργία μυών και κράμπες, διαιρούνται αδρώς ανάλογα με την αιτία της βλάβης:

• Σε νοσήματα από διαταραχές βιταμινών και σημαντικών ιχνοστοιχείων. Η αφυδάτωση από υπερβολική εφίδρωση κατά το καλοκαίρι είναι συνήθης παράγοντας κατά το καλοκαίρι που προκαλεί διατάραξη καλίου νατρίου με κράμπες.
• Σε νοσήματα με διαταραγμένα επίπεδα κυκλοφορούντων ορμονών, όπως είναι χαρακτηριστικά ο υποθυρεοειδισμός.
• Σε νοσήματα με διαταραχές αιμάτωσης όπως είναι χαρακτηριστικά η αποφρακτική αγγειοπάθεια.
• Σε μεταβολικά νοσήματα όπως είναι ο διαβήτης, η νεφρική ανεπάρκεια κ.λπ.
• Σε νοσήματα ή διαταραχές που συνοδεύονται από κυκλοφορία στο αίμα τοξινών, βλαπτικών αυτοαντισωμάτων, βλαπτικών κυττάρων, όπως συμβαίνει σε καρκινώματα, επί χρήσεως ορισμένων ναρκωτικών, τοξικών ουσιών και φαρμάκων, σύνδρομα GUILLAIN BARRE κ.λπ.
• Σε νοσήματα που συνοδεύονται από τοξική επίδραση παθογόνων μικροοργανισμών στο σώμα, όπως είναι η σύφιλη, το aids, η ηπατίτιδα κ.λπ.
• Σε αμιγή ρευματολογικά νοσήματα, που επηρεάζουν τους παρακείμενους ιστούς, όπως είναι χαρακτηριστικώς η ρευματική πολυμυαλγία.
• Σε νοσήματα των μυών και νευρομυϊκής σύναψης, όπως είναι η μυϊκή δυστροφία και η μυοπάθεια BETHLEM, η μυασθένεια κ.λπ.
• Στο σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών
• Σε αμιγή νοσήματα του νευρικού συστήματος (π.χ. ψυχιατρικές διαταραχές, πλάγια μυατροφική σκλήρυνση κ.λπ.).
• Ορισμένες διαταραχές έχουν μεικτό χαρακτήρα.

Κράμπες κατά την άσκηση

Οι κράμπες από την άσκηση είναι επώδυνες, ακούσιες μυϊκές συσπάσεις που συμβαίνουν συνήθως κατά τη διάρκεια έντονης άσκησης.

Η πρόληψη του προβλήματος:

• Μην ασκείστε κατά τη διάρκεια ημερών καύσωνα ή τις μεσημεριανές ώρες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού
• Το πρόγραμμα άσκησης πρέπει να περιλαμβάνει οπωσδήποτε προθέρμανση και αποθεραπεία με ασκήσεις χαλάρωσης.
• Εάν αφήσετε την άθληση για κάποιο χρονικό διάστημα μην ενταχθείτε απότομα σε πρόγραμμα. Η επίπονη άσκηση μετά από μακροχρόνιες περιόδους καθιστικής ζωής καταπονεί ιδιαίτερα το μυϊκό σύστημα.
• Μην ασκείστε αμέσως μετά φαγητό.
• Πιείτε ένα ποτήρι νερό πριν την άσκηση
• Πείτε όχι στην ορθοστασία.

Πρώτες βοήθειες σε κράμπες:

• Διακόψτε τη μυϊκή δραστηριότητα και μεταφερθείτε σε σκιερό μέρος.
• Πιείτε χυμό ή αλατισμένο κρύο ζωμό κότας.
• Κάνετε μασάζ με αμυγδαλέλαιο ή ελαιόλαδο στην προσβεβλημένη περιοχή
• Μη συνεχίσετε την έντονη δραστηριότητα για αρκετές ώρες
• Εάν κράμπες δεν υποχωρήσουν εντός μίας ώρας ή υπάρχουν και συστηματικά συμπτώματα (π.χ. πυρετός) η άμεση ιατρική παθολογική εξέταση είναι απαραίτητη.

Τι πρέπει να ξέρετε εσείς που πάσχετε από κράμπες για την πρόληψη και θεραπεία του προβλήματος επιπροσθέτως:

• Να πίνετε αρκετό νερό και καταναλώνετε επαρκή ποσότητα άλατος, εάν δεν υπάρχουν σχετικές ιατρικές αντενδείξεις (π.χ. περιπτώσεις υπέρτασης) κατά τις ζεστές ημέρες του έτους.
• Διακόψτε το αλκοόλ. Να τρώτε τουλάχιστον πέντε φρούτα ημερησίως.
• Πρέπει να κοιμάστε και να ξεκουράζεστε επαρκώς.
• Εάν κάνετε εντατική άσκηση, μειώστε την ποσότητά της έως την αποκατάσταση του προβλήματος των κραμπών. Μην χρησιμοποιείτε υψηλά υποδήματα και αποφεύγετε την πολύωρη ορθοστασία.
• Να αποφεύγετε τις ακραίες θερμοκρασίες στο μπάνιο (καυτό-κρύο).
• Εάν οι κράμπες σας είναι έντονες, εμμένουν ή συνοδεύονται από επιπρόσθετα συμπτώματα, μην αμελήσετε τη σωστή ιατρική παθολογική εξέταση. Σημαντικά για τη σωστή διάγνωση είναι τα ευρήματα της σωστής ιατρικής εξέτασης που θα κατευθύνουν τη σωστή εργαστηριακή διερεύνηση και θεραπεία. Η θεραπεία περιλαμβάνει ενισχυτικά φάρμακα, συμπληρώματα διατροφής και τοπικές κρέμες αποκατάστασης αναλόγως υποκείμενου αιτίου.