Καρδιακές επιπλοκές στη θωρακική χειρουργική επέμβαση: δεν βοηθά η κολχικίνη [μελέτη]

Η κολχικίνη δεν φαίνεται να μειώνει τον κίνδυνο περιεγχειρητικής κολπικής μαρμαρυγής ή μυοκαρδιακής βλάβης σε ασθενείς που υποβάλλονται σε μείζονα μη καρδιακή θωρακική χειρουργική επέμβαση.

Αυτό προκύπτει από τα αποτελέσματα της μελέτης COP-AF που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας (ESC Congress 2023) στο Άμστερνταμ.

Η περιεγχειρητική κολπική μαρμαρυγή εμφανίζεται σε περίπου 10% των ασθενών που υποβάλλονται σε μείζονα θωρακοχειρουργική επέμβαση, ενώ η μυοκαρδιακή βλάβη μετά από μη καρδιοχειρουργική επέμβαση (MINS) έχει επίπτωση περίπου 20% σε αυτόν τον πληθυσμό. Και οι δύο επιπλοκές σχετίζονται με κακή πρόγνωση.

Έχει αποδειχθεί ότι τα υψηλά επίπεδα φλεγμονωδών δεικτών σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο περιεγχειρητικής κολπικής μαρμαρυγής και MINS. Αυτό οδήγησε στην υπόθεση ότι η αντιφλεγμονώδης θεραπεία θα μπορούσε να μειώσει τη συχνότητα εμφάνισης αυτών των δύο προγνωστικά σημαντικών επιπλοκών.

Μικρές τυχαιοποιημένες μελέτες παρείχαν ενδείξεις ότι η χαμηλή δόση κολχικίνης, μια φθηνή ουσία με αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο περιεγχειρητικής κολπικής μαρμαρυγής

Η δοκιμή COP-AF εξέτασε κατά πόσον η κολχικίνη μπορεί να προστατεύσει τους ασθενείς από κολπικής μαρμαρυγής και MINS μετά από μείζονα μη καρδιακή θωρακοχειρουργική επέμβαση. Στη μελέτη συμμετείχαν 3.209 ασθενείς από 11 χώρες. Τυχαιοποιήθηκαν για να λάβουν είτε 0,5 mg κολχικίνης p.o. δύο φορές την ημέρα είτε εικονικό φάρμακο, ξεκινώντας 4 ώρες πριν από τη χειρουργική επέμβαση για συνολικά 10 ημέρες.

Οι ασθενείς, ηλικίας 68 ετών κατά μέσο όρο, παρακολουθήθηκαν για 14 ημέρες μετά τη χειρουργική επέμβαση. Τα πρωτεύοντα καταληκτικά σημεία ήταν η κλινικά σημαντική περιεγχειρητική κολπική μαρμαρυγή (κολπική μαρμαρυγή που απαιτούσε ιατρική θεραπεία ή κολπική μαρμαρυγή που οδήγησε σε καρδιακή ανεπάρκεια, υπόταση ή στηθάγχη) και MINS. Ως MINS ορίστηκε το έμφραγμα του μυοκαρδίου ή οποιαδήποτε μετεγχειρητική αύξηση της τροπονίνης που θεωρήθηκε ότι ήταν ισχαιμικής αιτιολογίας.

Η μελέτη έδειξε ότι δεν υπήρχαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των ομάδων.

Στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου, το 7,5% εμφάνισε κλινικά σημαντική κολπική μαρμαρυγή. Στην ομάδα της κολχικίνης, το ποσοστό δεν ήταν σημαντικά χαμηλότερο και κυμάνθηκε στο 6,4%

Το τελικό σημείο MINS επιτεύχθηκε από το 20,3% στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου και από το 18,3% στην ομάδα της κολχικίνης.

Όπως και με το πρωτεύον, δεν υπήρχαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των δύο ομάδων για τα κύρια δευτερεύοντα καταληκτικά σημεία, είτε για το σύνθετο της θνησιμότητας από όλα τα αίτια, το MINS και το εγκεφαλικό επεισόδιο, είτε για το σύνθετο της θνησιμότητας από όλα τα αίτια, το έμφραγμα του μυοκαρδίου και το εγκεφαλικό επεισόδιο.

Δεν υπήρχαν επίσης διαφορές όταν τα εμφράγματα του μυοκαρδίου εξετάστηκαν μόνα τους.

Όσον αφορά το προφίλ ασφάλειας, η κολχικίνη τα πήγε χειρότερα από το εικονικό φάρμακο: το 6,4% των ασθενών στην ομάδα της κολχικίνης εμφάνισε σήψη ή λοίμωξη, σε σύγκριση με το 5,2% στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου . Η κολχικίνη συσχετίστηκε επίσης με αυξημένη επίπτωση διάρροιας που δεν σχετίζεται με λοίμωξη.

Ο επικεφαλής της μελέτης, David Conen από το Population Health Research Institute στο Χάμιλτον του Καναδά, κατέληξε στο συμπέρασμα από τα αποτελέσματα ότι Η κολχικίνη δεν μπόρεσε να μειώσει τη συχνότητα εμφάνισης περιεγχειρητικής ΑΥ ή MINS. Αντίθετα, αύξησε τον κίνδυνο διάρροιας που δεν σχετίζεται με λοίμωξη - παρόλο που τα επεισόδια αυτά ήταν ως επί το πλείστον παροδικά και καλοήθη.

Παρ' όλα αυτά, ο Conen βλέπει ακόμη ελπίδες για την κολχικίνη: "Παρά τα ευρήματα αυτά, από ορισμένα αποτελέσματα των μελετών μπορούν να αντληθούν ενθαρρυντικά μηνύματα ότι η κολχικίνη μπορεί τελικά να είναι χρήσιμη για τη μείωση των δυσμενών καρδιαγγειακών αποτελεσμάτων σε ασθενείς που υποβάλλονται σε θωρακοχειρουργική επέμβαση.

"Μελλοντικές μελέτες θα πρέπει να διερευνήσουν περαιτέρω τον ρόλο της κολχικίνης στην πρόληψη αυτών των συμβάντων", είπε.