Υγειονομικοί με θυμό στην πρώτη φάση της πανδημίας - Διαφορά σε άνδρες και γυναίκες [ελληνική μελέτη]

Θυμό και επιθετικότητα προκάλεσαν (και) στους υγειονομικούς η πίεση και οι περιορισμοί κατά την πρώτη φάση της πανδημίας. Οι γυναίκες εμφανίζονται πιο ευάλωττες, καθώς δηλώνουν μειωμένη στήριξη από το οικογενειακό περιβάλλον σε δύσκολες περιόδους.

Τα παραπάνω προκύπτουν, μεταξύ άλλων, από μελέτη που διενήργησαν επιστήμονες από το Ψυχιατρικό Τμήμα του "Σωτηρία", το νοσηλευτικό τμήμα του ίδιου νοσοκομείου και το Ενδοκρινολογικό του "Έλενα Βενιζέλου".

Η μελέτη, που παρατίθεται πιο κάτω, δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό AIMS Public Health και υπογράφεται από την υπεύθυνη του Ψυχιατρικού του "Σωτηρία" Αργυρώ Παχή και τους Μαρία Αναγνωστοπούλου, Αθανάσιο Αντωνίου, Στυλιανή Μαρία Παπαγεωργίου, Ευφροσύνη Τσομάκα, Χρήστο Συκαρά, Ιωάννη Ηλία και Αθανάσιο Τσελεμπή.

Όπως αναφέρει η συντακτική ομάδα, ο θυμός θεωρείται ένα από τα βασικά ανθρώπινα συναισθήματα και αποτελεί το συναισθηματικό συστατικό της επιθετικότητας. Τον πρώτο χρόνο της πανδημίας, η έντονη πίεση στους εργαζόμενους στον τομέα της Yγείας είχε ως αποτέλεσμα την επιδείνωση των ψυχοκοινωνικών τους προβλημάτων.

Σκοπός της μελέτης ήταν να διερευνήσει τη σχέση μεταξύ οικογενειακής υποστήριξης, θυμού και επιθετικότητας. Συμμετείχαν 50 άνδρες και 190 γυναίκες γιατροί και νοσηλευτές, οι οποίοι συμπλήρωσαν ένα ειδικό ερωτηματολόγιο και μετρήθηκαν με τις κλίμακες διαστάσεων θυμού (DAR-5) και την κλίμακα οικογενειακής υποστήριξης (FSS).

Από τα ευρήματα προέκυψε πως οι γυναίκες εμφάνισαν χαμηλότερες βαθμολογίες οικογενειακής υποστήριξης από τους άνδρες, οι οποίες ήταν, πάντως, υψηλότερες σε σύγκριση με προηγούμενες μετρήσεις. Το ένα τρίτο των συμμετεχόντων εμφάνισε αυξημένη βαθμολογία θυμού.

Όπως αναφέρεται, η υποστήριξη της οικογένειας λειτουργεί ως μεσολαβητής, αποτρέποντας τον εκτροχιασμό του θυμού σε επιθετικότητα. Στα προγράμματα υποστήριξης των εργαζομένων στον τομέα της Υγείας, φαίνεται απαραίτητο να περιλαμβάνει μια συγκεκριμένη ενότητα για τη διαχείριση του θυμού.

Οι ειδικοί σημειώνουν πως ο γυναικείος πληθυσμός του δείγματός έδειξε υψηλότερα επίπεδα θυμού από τους άνδρες εργαζόμενους στον τομέα της Υγείας. Αυτό το αποτέλεσμα θα πρέπει να αξιολογηθεί, λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες και τις σημαντικές ελλείψεις στην αρχή της πανδημίας.

Ένα σημαντικό ποσοστό υγειονομικών παραδέχτηκε ότι βίωσε έντονα συναισθήματα του θυμού. Αυτό το εύρημα είναι σύμφωνο με τη βιβλιογραφία, η οποία υποδηλώνει ότι αυξημένα επίπεδα θυμού συνδέονται με αυξημένο αριθμό αρνητικών γεγονότων της ζωής.

Επίπεδα θυμού

Έτσι, αγχωτικές καταστάσεις, όπως η πανδημία και οι περιορισμοί που τη συνόδευαν, προκάλεσαν υψηλά επίπεδα θυμού στον γενικό πληθυσμό και στους εργαζόμενους στην Υγεία.

Τονίζεται, ωστόσο, πως ο θυμός μπορεί να είναι ένα σύμπτωμα, τόσο των αγχωδών, όσο και των καταθλιπτικών διαταραχών, οι οποίες είναι δύο διαταραχές που απαντώνται συχνά σε υγειονομικούς. 

Η κακή διαχείριση του θυμού από τους επαγγελματίες Υγείας μπορεί να οδηγήσει σε σφάλματα τη φροντίδα των ασθενών και να έχει αντίκτυπο στην ποιότητα της παρεχόμενης φροντίδας.

Η συντακτική ομάδα υπογραμμίζει πως είναι ιδιαίτερα συχνό σε μελέτες ο γυναικείος πληθυσμός να εκφράζει χαμηλότερη αίσθηση υποστήριξης από την οικογένεια σε σύγκριση με τον ανδρικό πληθυσμό. Η παρατήρηση αυτή αντανακλά μάλλον τα τυπικά χαρακτηριστικά της ελληνικής κοινωνίας, σε σχέση με επίσημους κοινωνικούς ρόλους που καλούνται να αναλάβουν τα δύο φύλα.

Παρατηρήθηκε, πάντως, αύξηση στην αίσθηση υποστήριξης από την οικογένεια στις γυναίκες, σε σύγκριση με παλαιότερα.