Η Φινλανδία είναι η πιο ευτυχισμένη χώρα στον πλανήτη και οι σάουνες συμβάλλουν σε αυτό

Για έκτη συνεχή χρονιά, η Φινλανδία ονομάστηκε ως η πιο ευτυχισμένη χώρα στον κόσμο στην Έκθεση Παγκόσμιας Ευτυχίας του 2023 του ΟΗΕ. Εκ πρώτης όψεως, φαίνεται περίεργο—εξάλλου, είναι μια κρύα χώρα με τον ήλιο να εμφανίζεται για λίγους μόνο μήνες το χρόνο.

Οι Φινλανδοί εκπλήσσονται επίσης, καθώς θεωρούν τους εαυτούς τους στωικούς και εσωστρεφείς και γενικά δεν εκφράζουν εύκολα τα συναισθήματά τους. Αλλά ο δείκτης ευτυχίας δεν αφορά μόνο το τι αισθάνονται οι άνθρωποι αλλά τη συνολική ποιότητα ζωής. Και σε αυτό οι Φινλανδοί είναι ξεκάθαρα στην κορυφή. Όμως υπάρχει και κάτι ακόμα.

Πρόσφατο αφιέρωμα της βρετανικής εφημερίδας Guardian εξετάζει πώς η κουλτούρα της σάουνας επηρεάζει και βελτιώνει την καθημερινότητα των Φινλανδών και την αντίληψή τους για τη ζωή.

Μπορεί να είναι χαλαρωτικές, όμως αυτή καθ’αυτή η λειτουργία τους είναι μόνο μια πτυχή του ρόλου που παίζουν στην καθημερινή ζωή. Από αίθουσα θεραπείας μέχρι... παμπ, καταφύγιο για κοινωνικές συζητήσεις ακόμα και βρεφονημπιακός σταθμός, οι σάουνες στη Φινλανδία είναι ένα μέρος όπου συνδέονται άνθρωποι όλων των ηλικιών.

Οι ηλικιωμένοι έχουν το νου τους ο ένας τον άλλον εάν δεν εμφανιστούν στη συνηθισμένη ώρα της σάουνας και τα μικρά παιδιά παίζουν σε μπανιέρες στο πάτωμα.

Κάποιοι άλλοι έρχονται κατευθείαν από το γραφείο για μια ώρα για να «ξεπλύνουν» το άγχος της ημέρας στο δρόμο για το σπίτι, ενώ άλλοι περνούν ώρες εκεί με φίλους πίνοντας ποτά. Οι σάουνες στη χώρα είναι επίσης ένα μέρος άτυπης ψυχοθεραπείας. Ένας τακτικός θαμώνας μάλιστα, αναφέρει στην εφημερίδα ότι έρχεται στη σάουνα για να «μοιραστεί τη μελαγχολία του».

Οι πιο νεαρές ηλικίες, λένε ότι οι σάουνες είναι ένα μέρος όπου δεν χρειάζεται να ανησυχούν για το πώς φαίνονται και όπου όλοι είναι ίσοι και γυμνοί. Επίσης, ενώ στις εγκύους συχνά συνιστάται να αποφεύγουν τις σάουνες σε άλλες χώρες, στη Φινλανδία θεωρείται φυσιολογική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Η παράδοση της Φινλανδίας στη σάουνα ανάγεται στους πρώτους οικισμούς μετά την εποχή των παγετώνων, όταν οι άνθρωποι πιστεύεται ότι είχαν σκάψει τρύπες στο έδαφος και τις σκέπαζαν με δέρματα ζώων.

Κατά την εποχή του σιδήρου, οι σάουνες κατασκευάζονταν από κορμούς, με αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας σάουνας καπνού χωρίς καμινάδα, η οποία παρέμεινε δημοφιλής μέχρι τη δεκαετία του 1930, μετά από την οποία άρχισαν να κερδίζουν έδαφος οι συνεχώς θερμαινόμενες σάουνες, και ύστερα από αυτές, οι ηλεκτρικές σάουνες.

Παλαιότερα, εκτός από το πλύσιμο, οι σάουνες χρησιμοποιούνταν για το μαγείρεμα, την κατασκευή ρούχων, τις συναναστροφές, τη φροντίδα των αρρώστων, τις προετοιμασίες ταφής και τον τοκετό. Στη δεκαετία του 1950, οι παραδοσιακές δημόσιες σάουνες στις πόλεις σχεδόν εξαφανίστηκαν, αλλά τα τελευταία χρόνια πήραν και πάλι τα πάνω τους.

Η σάουνα συμβάλλει σίγουρα στα επίπεδα ευτυχίας της Φινλανδίας, αναφέρει ο Janne Koskenniemi, εκτελεστικός διευθυντής της Φινλανδικής Εταιρείας Σάουνας. Συγκρίνει μάλισατ τον αντίκτυπο της τακτικής επίσκεψης στη σάουνα με τη ψυχοθεραπεία. «Όταν είσαι στη σάουνα είσαι γυμνός με τη φυσική έννοια, και είσαι γυμνός με τις σκέψεις σου και τη θέση σου στην κοινωνία. Είσαι μόνο εσύ».