Χειμώνας 2024: Απαντήσεις σε συνήθεις ερωτήσεις για πυρετό, λοιμώξεις αναπνευστικού και επικίνδυνους παθογόνους μικροοργανισμούς

Έχω πυρετό. Πώς θα καταλάβω αν έχω γρίπη, κορονοιό ή κάτι άλλο;

Εάν έχετε πυρετό με εξανθήματα χεριών ποδιών στόματος ή συμπτώματα κατά την ούρηση συνήθως δεν έχετε απλή γρίπη ή κορονοιό. Στην τυπική της μορφή η γρίπη χαρακτηρίζεται από αιφνίδια έναρξη πυρετού, πόνους στους μύες, πονοκέφαλο, βήχα, πρήξιμο αδένων, ρίγη, αίσθημα κακουχίας. Ο πυρετός εμφανίζει ταχεία άνοδο κατά το πρώτο 24ωρο και πέφτει βαθμιαία σε διάστημα δύο – τριών ημερών, αν και περιστασιακά διαρκεί επί μία εβδομάδα. Η νόσος γενικά λύεται εντός δύο πέντε ημερών. O κορονοϊός τείνει να έχει πιο μακροχρόνια συμπτώματα, στις τυπικές περιπτώσεις διαρκούν επτά-δεκατέσσερεις ημέρες ενώ τα συμπτώματα κακουχίας διαρκούν επί αρκετές εβδομάδες. Η δυσανάλογης έντασης αναλογικά με το μπούκωμα ανοσμία ή αγευσία είναι ένδειξη φλεγμονής από κορονοϊό. Παρά ταύτα, ανάλογα με το ανοσοποιητικό σύστημα του κάθε οργανισμού πολλοί άνθρωποι δεν εμφανίζουν τυπική συμπτωματολογία και υπάρχει αλληλοεπικάλυψη συμπτωμάτων, οπότε μόνο η εργαστηριακή εξέταση και τα τεστ θα δώσουν την διάγνωση. Εάν ακούτε σφυρίγματα κατά την αναπνοή σας, βλέπετε άσπρα στίγματα στο λαιμό σας, νοιώθετε δύσπνοια, πόνο στο στήθος, ο πυρετός σας δεν υποχωρεί σε απλά αντιπυρετικά, ο πυρετός σας ενώ έχει εισέλθει σε φάση υποχώρησης υποτροπιάζει εκ νέου, παρατηρείτε δυσκαμψία στον αυχένα σας ή έχετε παρατεινόμενα συμπτώματα, η πιθανότητα επιπλοκής ανεξαρτήτως αιτίου είναι αυξημένη.

Είμαι νέος χωρίς προβλήματα υγείας, έχω απλό μπούκωμα με πυρετό, έχω κάνει τεστ για γρίπη και κορονοιό και είμαι αρνητικός, νιώθω καλά. Μπορώ να πάω στην εργασία μου ή σε χώρους με συγχρωτισμό με αντιπυρετικό,  φορώντας μάσκα υψηλής προστασίας;

Το μπούκωμα με πυρετό δεν οφείλεται μόνο σε γρίπη και κορονοιό αλλά και σε άλλες λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος που ενδημούν αυτή την περίοδο. Τα τεστ για κορονοιό και γρίπη δεν είναι 100% αξιόπιστα και επιπλέον η  μεταφορά ακόμη και απλών αναπνευστικών ιών σε ομάδες υψηλού κινδύνου ενδέχεται να τους προκαλέσει σοβαρά προβλήματα. Η ύπαρξη πυρετού υποδηλώνει ενεργό διασπορά του παθογόνου μικροοργανισμού και υψηλό ιικό φορτίο. Τα αντιπυρετικά καλύπτουν απλώς τον πυρετό, δεν αποτελούν αιτιολογική θεραπεία και δεν πρέπει να νομίζετε ότι με την χρήση τους διακόπτεται η διασπορά του παθογόνου μικροοργανισμού σε άλλους ανθρώπους. Η αποτελεσματικότητα της μάσκας δεν είναι υψηλή στις περιπτώσεις ενεργού πολλαπλασιασμού του παθογόνου μικροοργανισμού και η μετάδοση του στην κοινότητα αποτελεί σοβαρό πρόβλημα. Επίσης εάν κυκλοφορείτε σε χώρους με συνωστισμό ενώ έχετε πυρετό κινδυνεύετε να προσβληθείτε και από άλλα στελέχη ιών που κυκλοφορούν στην κοινότητα, εκθέτοντας τον εαυτό σας στον κίνδυνο συ λοιμώξεων που έχουν αυξημένη πιθανότητα σοβαρών επιπλοκών. Για το καλό το δικό σας και των συμπολιτών σας, αναβάλλετε τα ψώνια σας, αποφύγετε χώρους με συνωστισμό, ξεκουραστείτε, μείνετε σπίτι 24 τουλάχιστον ώρες μετά την πλήρη αποδρομή του πυρετού σας χωρίς την χρήση αντιπυρετικών.

Ακούμε πολλά για θανάτους και επιθετικές λοιμώξεις από στρεπτόκοκκο. Πώς θα καταλάβω εάν έχω στρεπτόκοκκο;

Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α ή πυογόνος στρεπτόκοκκος είναι βακτήριο που προκαλεί συνηθέστερα ήπιες λοιμώξεις  και σπανιότερα σοβαρές και θανατηφόρες στον άνθρωπο. Τα συμπτώματα είναι πονόλαιμος λόγω φαρυγγοαμυγδαλίτιδας, πυρετός, δερματικές βλάβες, εξανθήματα. Σπανίως αναπτύσσονται σοβαρές επιπλοκές όπως προσβολή των νεφρών (μεταστρεπτοκοκκική σπειραματονεφρίτιδα) ή της καρδιάς (ρευματικός πυρετός) ή σηψαιμία ή θάνατος.  Δεν μπορείτε να διαγνώσετε μόνος σας την προσβολή από στρεπτόκοκκο. Σημεία που πρέπει να σας θορυβήσουν είναι ο έντονος πονόλαιμος, η δυσκαταποσία, η διόγκωση των αμυγδαλών, τα κόκκινα ή λευκά στίγματα μέσα στο στόμα ή βαθιά στο λαιμό, τα εξανθήματα και οι βλάβες δέρματος, η διόγκωση λεμφαδένων.

Ακούμε πολλά για σοβαρές λοιμώξεις από μηνιγγίτιδα. Πώς θα καταλάβω εάν έχω μηνιγγίτιδα;

O μηνιγγιτιδόκοκκος, ο πνευμονιόκοκκος, ο αιμόφιλος ινφλουέντζας τύπου Β και οι ιοί προκαλούν πάνω από το 75% όλων των κρουσμάτων μηνιγγίτιδας. Όπως αναδεικνύει και η λέξη πρόκειται για πολύ σοβαρή προσβολή από τον παθογόνο μικροοργανισμό των μηνίγγων που περιβάλλουν τον εγκέφαλο. Η πιθανότητα σοβαρής μορφής νευρολογικής βλάβης ή θανάτου, επιβάλλει την άμεση ιατρική εξέταση και φροντίδα. Δεν μπορείτε να διαγνώσετε μόνος σας την μηνιγγίτιδα. Σημεία που πρέπει να σας θορυβήσουν είναι η κεφαλαλγία εφόσον συνοδεύεται από έντονη ναυτία-εμετό, η φωτοφοβία, η αυχενική δυσκαμψία, το εξάνθημα, οι σπασμοί, η μεταβολή του επιπέδου συνείδησης (π.χ. ανεξήγητη υπνηλία ή ανεξήγητη ευερεθιστότης). Η μεταβολή του επιπέδου συνείδησης πολλές φορές δεν γίνεται αντιληπτή από τον ίδιο τον πάσχοντα αλλά από τους οικείους.

Εάν έχω πυρετό πρέπει να παίρνω αντιπυρετικά;

Ο πυρετός ασκεί μια γενική δυσμενή επίδραση στην ανάπτυξη των βακτηρίων και στην αναπαραγωγή των ιών και ενισχύει τις ανοσολογικές διεργασίες, συμπεριλαμβανομένης της δραστηριότητας της ιντερλευκίνης-1 των λευκών αιμοσφαιρίων, της ιντερφερόνης. Έτσι δεν πρέπει να σπεύδετε να παίρνετε αντιπυρετικά όταν ο πυρετός είναι χαμηλός και καλά ανεκτός. Παρά ταύτα, σε μεγάλη άνοδο της θερμοκρασίας πάνω από 41 βαθμούς Κελσίου καθώς και σε ορισμένες άλλες περιπτώσεις, ο πυρετός μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες, όπως μόνιμη εγκεφαλική βλάβη ή θάνατο. Εφόσον ο πυρετός σας δεν υπερβαίνει τους 38,5 βαθμούς Κελσίου στη μασχάλη σας και δεν έχετε ανυπόφορα συμπτώματα όπως έντονο πόνο μην σπεύσετε να πάρετε αντιπυρετικά. Οι έγκυες, οι θηλάζουσες, τα παιδιά και οι έφηβοι δεν πρέπει να λαμβάνουν ως αντιπυρετικό την ασπιρίνη για τον έλεγχο του πυρετού, για να αποφευχθεί ένα σπάνιο και επικίνδυνο σύνδρομο, το σύνδρομο REYE. Να είστε σε επικοινωνία με τον ιατρό που σας παρακολουθεί αναφορικά με το είδος των αντιπυρετικών που είναι ιδανικά για τον οργανισμό σας με βάση την γενικότερη κατάσταση της υγείας σας.