ΠΟΥ: Η μηνιγγίτιδα προκαλεί επιδημίες - Μετάδοση και συμπτώματα σε παιδιά και ενηλίκους

Ανησυχία προκαλούν τα τρία κρούσματα μηνιγγίτιδας στην Πάτρα. Ένας 20χρονος φοιτητής νοσηλεύεται διασωληνωμένος στο Πανεπιστημιακό νοσοκομείο της Πάτρας, ενώ οι ειδικοί του ΕΟΔΥ κάνουν λόγο για "'εξαρση κρουσμάτων" στην αχαϊκή πόλη.

Σύμφωνα με τους ειδικούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), παρά τη σημαντική πρόοδο τις τελευταίες δεκαετίες, η μηνιγγίτιδα παραμένει μια πολύ φοβερή ασθένεια παγκοσμίως, με υψηλό ποσοστό θνητότητας και τάση να προκαλεί επιδημίες, οι οποίες αποτελούν μείζονα πρόκληση για τα συστήματα Υγείας, τις οικονομίες και την κοινωνία.

Ένας στους πέντε νοσούντες αντιμετωπίζει μακροχρόνιες επιπτώσεις, ενώ υψηλός είναι ο κίνδυνος του θανάτου. Η μηνιγγίτιδα είναι μια ασθένεια που μπορεί να προληφθεί σε μεγάλο βαθμό μέσω του εμβολιασμού.

Οι υπεύθυνοι του ΠΟΥ έχουν καθορίσει έναν παγκόσμιο "οδικό χάρτη", ο οποίος οδηγεί σε έλεγχο της νόσου έως το 2030. Ο οδικός χάρτης θέτει ένα ολοκληρωμένο όραμα για το 2030 "Προς έναν κόσμο απαλλαγμένο από μηνιγγίτιδα", με τρεις οραματιστικούς στόχους:

• Εξάλειψη επιδημιών βακτηριακής μηνιγγίτιδας.
• Μείωση των κρουσμάτων βακτηριακής μηνιγγίτιδας που μπορεί να προληφθεί με εμβολιασμό κατά 50% και των θανάτων κατά 70%.
• Μείωση αναπηρίας και βελτίωση της ποιότητας ζωής μετά από μηνιγγίτιδα που οφείλεται σε οποιαδήποτε αιτία.

Ο οδικός χάρτης για την καταπολέμηση της μηνιγγίτιδας απευθύνεται σε όλες τις μηνιγγίτιδες ανεξαρτήτως η αιτία, εστιάζει κυρίως στις κύριες αιτίες της οξείας βακτηριακής μηνιγγίτιδας (μηνιγγιτιδόκοκκος, πνευμονιόκοκκος, Haemophilus influenzae και στρεπτόκοκκος ομάδας Β), που ευθύνονται για πάνω από το 50% των θανάτων από μηνιγγίτιδα κάθε αιτίας, προκαλούν άλλες σημαντικές επιπτώσεις, όπως η σήψη και η πνευμονία.

Ποιος κινδυνεύει

Η μηνιγγίτιδα επηρεάζει όλες τις ηλικίες, ενώ τα μικρά παιδιά διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.

Τα νεογέννητα μωρά διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από στρεπτόκοκκο της ομάδας Β, τα μικρά παιδιά διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από μηνιγγιτιδόκοκκο, πνευμονιόκοκκο και Haemophilus influenzae.

Οι έφηβοι και οι νεαροί ενήλικες διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου, ενώ οι ηλικιωμένοι διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο πνευμονιοκοκκικής νόσου.

Μεγαλύτερος κίνδυνος παρατηρείται όταν οι άνθρωποι ζουν σε κοντινή απόσταση: μαζικές συγκεντρώσεις, καταυλισμοί προσφύγων, υπερπλήρη νοικοκυριά ή φοιτητικά, στρατιωτικά και άλλα επαγγελματικά περιβάλλοντα.

Ανοσολογικές ανεπάρκειες όπως η λοίμωξη από τον ιό HIV ή η ανεπάρκεια συμπληρώματος, η ανοσοκαταστολή και το ενεργητικό ή παθητικό κάπνισμα μπορούν επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο διαφορετικών τύπων μηνιγγίτιδας.

Μετάδοση

Η οδός μετάδοσης διαφέρει ανάλογα με τον οργανισμό. Τα βακτήρια που προκαλούν μηνιγγίτιδα, όπως ο μηνιγγιτιδόκοκκος, ο πνευμονιόκοκκος και ο Haemophilus influenzae μεταφέρονται στην ανθρώπινη μύτη και λαιμό.

Μεταδίδονται από άτομο σε άτομο με σταγονίδια του αναπνευστικού ή με εκκρίσεις από το λαιμό. Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Β συχνά μεταφέρεται στο ανθρώπινο έντερο ή στον κόλπο και μπορεί να εξαπλωθεί από τη μητέρα στο παιδί κατά τη γέννηση.

Η μεταφορά τους είναι συνήθως αβλαβής και βοηθά στη δημιουργία ανοσίας έναντι της μόλυνσης, αλλά τα βακτήρια εισβάλλουν περιστασιακά στο σώμα προκαλώντας μηνιγγίτιδα και σήψη.

Συμπτώματα

Τα κλινικά χαρακτηριστικά των ασθενών με μηνιγγίτιδα ποικίλλουν ανάλογα με την αιτία, την πορεία της νόσου (οξεία, υποξεία ή χρόνια), τη συμμετοχή του εγκεφάλου (μηνιγγοεγκεφαλίτιδα) και τις συστηματικές επιπλοκές (σήψη).

Συνήθη συμπτώματα μηνιγγίτιδας είναι η δυσκαμψία του αυχένα, ο πυρετός, η σύγχυση ή η αλλοίωση της ψυχικής κατάστασης, οι πονοκέφαλοι, η ναυτία και ο εμετός.

Λιγότερο συχνά συμπτώματα είναι οι κρίσεις, το κώμα και τα νευρολογικά ελλείμματα (για παράδειγμα απώλεια ακοής ή όρασης, γνωστική εξασθένηση ή αδυναμία των άκρων).

Οι τύποι μηνιγγίτιδας που προκαλούνται από ιούς ή βακτήρια μπορεί να έχουν παρόμοια συμπτώματα. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι πιο έντονα σε ορισμένους τύπους μηνιγγίτιδας από ό,τι σε άλλους και απαιτούν διαφορετική θεραπεία.

Τα παθογόνα της βακτηριακής μηνιγγίτιδας μπορούν να προκαλέσουν άλλα συμπτώματα ως αποτέλεσμα λοιμώξεων της κυκλοφορίας του αίματος (σηψαιμία), η οποία μπορεί γρήγορα να οδηγήσει σε σήψη, όπως: Κρύα χέρια και πόδια, πόνους στις αρθρώσεις και στους μυς, ταχύπνοια, διάρροια, εξάνθημα σκούρου μωβ ή κόκκινου χρώματος. 

Τα μωρά μερικές φορές έχουν διαφορετικά συμπτώματα από τους ενήλικες: είναι λιγότερο δραστήρια και δυσκολεύονται να ξυπνήσουν, είναι ευερέθιστα, δεν τρέφονται σωστά, έχουν άκαμπτο σώμα και πρήξιμο στο μαλακό σημείο του κεφαλιού τους.

Πηγές:
Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας