Πόσο επηρεάζουν τη θεραπεία του καρκίνου μικροβίωμα και προβιοτικά

Ολοένα και πιο συχνά εμφανίζονται περισσότερες μελέτες που διερευνούν τη σχέση μεταξύ του μικροβιώματος και του καρκίνου. Οι μικροοργανισμοί του εντέρου φαίνεται επίσης να επηρεάζουν το θεραπευτικό αποτέλεσμα και τις παρενέργειες της ανοσοθεραπείας.

Ωστόσο, ο βαθμός στον οποίο ο χειρισμός του μικροβιώματος θα μπορούσε να έχει θετική επίδραση, δεν έχει αποδειχθεί σχεδόν καθόλου μέχρι σήμερα σε μελέτες.

"Γνωρίζουμε πλέον ότι οι καρκινοπαθείς που έχουν λάβει αντιβιοτικό έως και ένα χρόνο πριν από την έναρξη της θεραπείας με αναστολείς των σημείων ελέγχου του ανοσοποιητικού συστήματος ανταποκρίνονται λιγότερο καλά στη θεραπεία", δήλωσε η Karin Jordan, αναπληρώτρια εκπρόσωπος της ομάδας εργασίας για τα Υποστηρικτικά Μέτρα στην Ογκολογία (AGSMO) της Γερμανικής Αντικαρκινικής Εταιρείας (DKG), στη Γερμανική Ιατρική Εφημερίδα (Ärtzeblatt).

Τα στοιχεία προέρχονται, για παράδειγμα, από μια καναδική μελέτη στην οποία συμμετείχαν καλοί 2.700 καρκινοπαθείς

Όσοι είχαν λάβει αντιβιοτικά, ιδίως φθοριοκινολόνες, κατά το έτος πριν από τη θεραπεία με αναστολείς του σημείου ελέγχου του ανοσοποιητικού συστήματος (ICI) είχαν φτωχότερη συνολική επιβίωση.

Οι συγγραφείς της αναδρομικής μελέτης κοόρτης κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι παρεμβάσεις που μεταβάλλουν το μικροβίωμα του εντέρου προκειμένου να αυξήσουν την ανοσογονικότητα θα μπορούσαν να βελτιώσουν τα αποτελέσματα.

Η επίδραση των αναστολέων αντλίας πρωτονίων πριν από τη θεραπεία με ICI διερευνήθηκε στον ίδιο ογκολογικό πληθυσμό ασθενών. Αυτό είχε επίσης αρνητική επίδραση στη συνολική επιβίωση. Μια ανάλυση υποομάδων έδειξε παρόμοια αποτελέσματα για άτομα με μελάνωμα που είχαν λάβει πεμπρολιζουμάμπη ή ιπιλιμουμάμπη και για την παντοπραζόλη στον καρκίνο του πνεύμονα.

Αυτές οι δύο μελέτες υποστηρίζουν επίσης τα αποτελέσματα από δύο αναδρομικές αναλύσεις σε άτομα με μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα (NSCLC).

Η διάμεση συνολική επιβίωση των περισσότερων από 3.000 βετεράνων που συμμετείχαν με καρκίνο του πνεύμονα ήταν 7 μήνες με αντιβιοτικά λίγο πριν ή κατά τη διάρκεια της θεραπείας ICI σε σύγκριση με 10 μήνες χωρίς αντιβιοτικά. Ο κίνδυνος θνησιμότητας ήταν 27% υψηλότερος στην ομάδα των αντιβιοτικών.

Ο ακριβής ρόλος του μικροβιώματος στην ανταπόκριση στη θεραπεία ICI διερευνάται επί του παρόντος.

Η Marion Kiechle, διευθύντρια της Κλινικής Γυναικών στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Τεχνικού Πανεπιστημίου του Μονάχου, αναφέρθηκε στην πρώτη μεγάλη μελέτη το 2022 στις 10ες "Γερμανικές ημέρες μικροβιώματος στα τέλη Φεβρουαρίου.

Εδώ συλλέχθηκαν και αναλύθηκαν οι υπογραφές του μικροβιώματος των κοπράνων και της διατροφής 218 ατόμων που υποβλήθηκαν σε θεραπεία ICI για μεταστατικό μελάνωμα από την Αυστραλία, τις Κάτω Χώρες και τις ΗΠΑ.

Διαπιστώθηκε ότι η ανταπόκριση ήταν καλύτερη σε μικροβίωμα που κυριαρχείται από το γένος Ruminoccaceae παρά σε μικροβίωμα που κυριαρχείται από Bacteroidaceae. Με επαρκή πρόσληψη φυτικών ινών και ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, οι παρενέργειες που προκαλούνται από τη χρήση ανοσοθεραπειών, όπως οι αναστολείς σημείων ελέγχου, ήταν επίσης χαμηλότερες.

Σύμφωνα με την Kiechle, τα τρέχοντα δεδομένα δείχνουν σαφώς ότι συγκεκριμένα βακτήρια του εντέρου που προάγουν την υγεία όχι μόνο αυξάνουν τις πιθανότητες επιτυχίας της ΙΚΙ, αλλά μπορούν επίσης να προστατεύσουν από σοβαρές παρενέργειες που σχετίζονται με το ανοσοποιητικό σύστημα.

Η γιατρός από το Μόναχο είναι πεπεισμένη ότι με τη θετική διαμόρφωση του μικροβιώματος του εντέρου με επιλεγμένα προβιοτικά ιατρικής σημασίας, οι φλεγμονώδεις διεργασίες μπορούν να μειωθούν και οι ανοσοτροποποιητικές ιδιότητες να βελτιωθούν".

Παρά πάντως τα πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα, απαιτούνται τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες μεγάλης κλίμακας για να καθοριστεί η γενική ασφάλεια και αποτελεσματικότητα των προβιοτικών σκευασμάτων στη θεραπεία του καρκίνου.

Οι Κινέζοι συγγραφείς μελέτης παρουσιάστηκαν επίσης πιο προσεκτικοί σε μια ανασκόπηση του 2021: Τα προβιοτικά απαιτούν περαιτέρω έρευνα για τη μείωση των παρενεργειών της θεραπείας, ιδίως σε καρκινοπαθείς

Στο πλαίσιο μιας προοπτικής τυχαιοποιημένης μελέτης, η Kiechle θέλει τώρα να διερευνήσει την επίδραση ενός αντιφλεγμονώδους προβιοτικού στην ανταπόκριση στην ανοσοθεραπεία σε 100 γυναίκες με γυναικολογικούς όγκους σε συνεργασία με έναν κατασκευαστή.

Η γιατρός έκανε την ανακοίνωση στις "Ημέρες Μικροβιώματος", οι οποίες διοργανώνονται από τη Γερμανική Εταιρεία Προβιοτικής Ιατρικής (DePROM) .

Η εμπειρογνώμονας της DKG, Karin Jordan, πιστεύει επίσης ότι η διερεύνηση της επίδρασης των προβιοτικών στους αναστολείς των σημείων ελέγχου του ανοσοποιητικού συστήματος είναι "πολύ δικαιολογημένη".

Αυτό συμβαίνει επειδή η σημασία των προβιοτικών στη θεραπεία του καρκίνου είναι ακόμη ασαφής, γι' αυτό και απαιτούνται τυχαιοποιημένες μελέτες, δήλωσε στο DÄ η ογκολόγος από το νοσοκομείο Ernst von Bergmann στο Πότσνταμ.