Πώς επιδρά η κλιματική αλλαγή στο παιδικό άσθμα και στις αλλεργίες

Η διαταραχή του κλίματος, με απότομες εναλλαγές από ξηρασίες και μεγα-πυρκαγιές σε καταιγίδες και καταστροφικές πλημμύρες, σε συνδυασμό με την ατμοσφαιρική ρύπανση, δημιουργεί ένα τοξικό κοκτέιλ που δηλητηριάζει το αναπνευστικό σύστημα παιδιών και ενηλίκων. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το 24% των νοσημάτων και το 28% των θανάτων οφείλονται σε περιβαλλοντικούς παράγοντες, με το τελευταίο ποσοστό να αγγίζει το 36% στα παιδιά.

Ως πιο ευάλωτοι, οι ανήλικοι δέχονται βαρύτερα τις επιπτώσεις του φαινομένου, με εξάρσεις άσθματος και άλλων αναπνευστικών και αλλεργικών παθήσεων. Οι προσελεύσεις παιδιών στα εξωτερικά ιατρεία του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης για αναπνευστικά νοσήματα έχουν αυξηθεί έπειτα από την περσινή μεγα-πυρκαγιά στο δάσος της Δαδιάς κι αυτό αποτελεί αντικείμενο επιστημονικής έρευνας, όπως λέει στο iatronet.gr ο αναπληρωτής καθηγητής Παιδιατρικής - Αλλεργιολογίας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Δημήτριος Κασίμος (φωτογραφία).

Ο ίδιος χαρακτηρίζει την κλιματική αλλαγή ως ένα ανθρώπινο τερατούργημα, που προσομοιάζει με αυτοάνοσο νόσημα, μέσω του οποίου ο άνθρωπος επιτίθεται στον ίδιο του τον εαυτό.

Παιδιά και άσθμα

Η συχνότητα του βρογχικού άσθματος παρουσιάζει αύξηση τα τελευταία χρόνια σε παγκόσμιο επίπεδο, με την επίπτωση σήμερα να υπολογίζεται στο 10% των παιδιών.

"Αφορά μια υπεραντίδραση των πνευμόνων σε διάφορα ερεθίσματα. Συνήθως είναι μεταλοιμώδες άσθμα, το οποίο όμως μπορεί να αποκτήσει χρονιότερα χαρακτηριστικά, λόγω των ερεθισμάτων, αυτών που αναπνέουμε στην ατμόσφαιρα - είτε εξωτερικά είτε εσωτερικά του σπιτιού μας- και να ταλαιπωρεί πολλά παιδιά για χρόνια ή και για πάντα", επισημαίνει ο κ. Κασίμος.

Όπως διευκρινίζει, παρόλο που τα παιδιά περνούν μεγάλο μέρος της ημέρας τους στο σπίτι, δεν μένουν ανεπηρέαστα από την ατμοσφαιρική ρύπανση, η οποία δεν περιορίζεται στο εξωτερικό περιβάλλον. "Τα σπίτια μας έχουν γίνει θερμοκήπια βλαπτικών ουσιών που εισπνέουμε, είτε από τον εισερχόμενο αέρα, είτε από θερμαντικά σώματα, υγρασία, μύκητες, καπνό, ακάρεα, μικροοργανισμούς, βαφές, χρώματα, λούτρινα παιχνίδια και άλλα μικροσωματίδια", σημειώνει, προσθέτοντας: "Τα παιδιά είναι μια ιδιαίτερη ομάδα, διότι οι πνεύμονες σχηματίζονται τα πρώτα χρόνια της ζωής. Όταν ζουν σε ένα περιβάλλον επιβαρυμένο με τοξικές ουσίες που εισπνέονται, επηρεάζεται η ανάπτυξη των πνευμόνων τους για πάντα. Η έκθεση των ανηλίκων σε αυτά τα στοιχεία έχει συσχετιστεί με μεγαλύτερες επιπλοκές σε παιδιά με άσθμα και διαταραχή μακροπρόθεσμα της αναπνευστικής λειτουργίας".

(Εγ)κλιματική αλλαγή

Ο κ. Κασίμος κάνει λόγο για "εγκληματική αλλαγή" που έχει προκαλέσει ο άνθρωπος στο ίδιο το περιβάλλον στο οποίο ζει, παρομοιάζοντας το φαινόμενο με αυτοάνοσο νόσημα. "Ο άνθρωπος αντί να είναι ευγνώμων για το περιβάλλον που του χαρίζει τροφή, νερό κι αέρα, το δηλητηριάζει. Κι αυτό το τερατούργημα επιστρέφει στον ίδιο μέσω των τροφών, του νερού που πίνει και του αέρα που εισπνέει. Έχουμε φτιάξει έναν πολιτισμό, όπου ο άνθρωπος αυτοαναιρείται", τονίζει.

Η διαταραχή του κλίματος, με απότομες εναλλαγές από ξηρασίες και πυρκαγιές σε καταστροφικές πλημμύρες, δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο που επηρεάζει με διάφορους τρόπους τις αναπνευστικές και αλλεργικές παθήσεις παιδιών.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Αλεξανδρούπολη, μια πόλη που δεν έχει τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, η οποία ωστόσο επιβαρύνθηκε σημαντικά από τη μεγα-πυρκαγιά του περασμένου καλοκαιρού στο δάσος της Δαδιάς.

Ο αναπληρωτής καθηγητής έζησε από κοντά τη νύχτα – θρίλερ της 21^ης Αυγούστου, όταν στήθηκε πρωτοφανής επιχείρηση εκκένωσης του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης, με τις φλόγες να πλησιάζουν και ένα μαύρο σύννεφο καπνού να σκεπάζει επί μέρες την πόλη. "Όλες εκείνες τις μέρες η ατμόσφαιρα ήταν πολύ βαριά. Αισθανόσουν ένα σφίξιμο, ότι κάτι σε πλακώνει", θυμάται, προσθέτοντας πως η κατάσταση είχε επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων της πόλης, μικρών και μεγάλων.

"Δεν έχουμε τεκμηριωμένα στοιχεία, είναι κάτι που αποτελεί αντικείμενο έρευνας στο επόμενο διάστημα, αλλά ως πρώτη παρατήρηση μπορώ να πω πως έχει αυξηθεί η προσέλευση παιδιών με αναπνευστικά προβλήματα στα εξωτερικά ιατρεία σε σχέση με την περίοδο πριν από την πυρκαγιά", αναφέρει και συμπληρώνει: "Ίσως ο συνδυασμός υγρασίας και απελευθέρωσης των ουσιών από τα καμένα επιδείνωσε την κατάσταση των παιδιών που είχαν ήδη άσθμα και ίσως μερικά εμφάνισαν για πρώτη φορά άσθμα. Είναι κάτι που θα μελετήσουμε".

Σε ό,τι αφορά τις αλλεργίες, αυτές επηρεάζονται επίσης από την κλιματική αλλαγή, μέσω των αλλαγών στη γυρεοφορία φυτών και δέντρων. "Η γυρεοφορία έρχεται νωρίτερα και παρατείνεται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, γεγονός που επιδεινώνει κι επιμηκύνει τις αλλεργίες", παρατηρεί ο αναπληρωτής καθηγητής.

Όλη αυτή η διαταραχή έχει διαπιστωθεί από μεγάλες διεθνείς έρευνες πως προκαλεί πρόωρες γεννήσεις, καθώς και αύξηση των προσελεύσεων σε εξωτερικά ιατρεία και εισαγωγών στα νοσοκομεία λόγω αναπνευστικών προβλημάτων, καταλήγει.