Περιγεννητική μυοκαρδιοπάθεια: ο πλακούντας προκαλεί πρόωρη γήρανση των μητρικών οργάνων

Η περιγεννητική μυοκαρδιοπάθεια, η οποία έχει καταστεί μια από τις συχνότερες αιτίες μητρικής θνησιμότητας παγκοσμίως, θα μπορούσε να οφείλεται στην απελευθέρωση μορίων από τον πλακούντα που προάγουν τη γήρανση της καρδιάς της μητέρας ακόμη και μετά τον τοκετό. Μια διεθνής ομάδα ερευνητών μπορεί να τεκμηριώσει την υπόθεση στο Science Translational Medicine με πειραματικές μελέτες που δείχνουν μια πιθανή θεραπεία.

Η περιγεννητική μυοκαρδιοπάθεια είναι ένας σπάνιος τύπος καρδιακής ανεπάρκειας, ο οποίος συμβαίνει μόνο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή αμέσως μετά τον τοκετό. Η πάθηση εξασθενεί τον καρδιακό μυ και προκαλεί τη διόγκωση της καρδιάς. Ως αποτέλεσμα, η καρδιά δεν μπορεί να εξωθήσει αποτελεσματικά το αίμα στο υπόλοιπο σώμα.

Περίπου μία στις 1.400 έως 3.500 γυναίκες πάσχει από σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια στα τέλη της εγκυμοσύνης ή συχνότερα μετά τον τοκετό, η οποία μπορεί να αποβεί μοιραία ακόμη και με θεραπεία. Τα αίτια αυτής της περιγεννητικής μυοκαρδιοπάθειας είναι εντελώς άγνωστα. Ο πλακούντας θεωρούνταν προηγουμένως μη πιθανή αιτία, καθώς οι περισσότερες γυναίκες αρρωσταίνουν μόνο αφού ο πλακούντας έχει αποβληθεί εδώ και καιρό.

Ωστόσο, μια διεθνής ομάδα ερευνητών με γερμανική συμμετοχή (Ανόβερο, Χαϊδελβέργη, Μάρμπουργκ) ανακάλυψε τώρα μια σχέση με το όργανο που διασφαλίζει την παροχή οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών στο αγέννητο παιδί, αλλά και παρεμβαίνει με ορμόνες στον μεταβολισμό της εγκύου. Ο πλακούντας είναι επίσης η αιτία της προεκλαμψίας, η οποία οδηγεί επίσης σε καρδιακές διαταραχές.

Ο Jason Roh από το Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης στη Βοστώνη και οι συνεργάτες του αναφέρουν ότι ανακάλυψαν τυχαία μια σχέση με την περιγεννητική μυοκαρδιοπάθεια. Οι ερευνητές είχαν διερευνήσει τον ρόλο του φαινότυπου έκκρισης που σχετίζεται με τη γήρανση (SASP) σε ηλικιωμένους ενήλικες, αλλά στη συνέχεια διαπίστωσαν ότι ο SASP είναι επίσης παρών σε υψηλότερες συγκεντρώσεις στο αίμα εγκύων γυναικών με περιγεννετική μυοκαρδιοπάθεια.

Ο SASP αποτελείται από μια σειρά κυτταροκινών, ανοσοτροποποιητών, αυξητικών παραγόντων και πρωτεασών που απελευθερώνονται από τα κύτταρα γήρανσης.

Στις νεαρές έγκυες γυναίκες, ωστόσο, αυτά υπάρχουν μόνο σε ένα όργανο, τον πλακούντα, ο οποίος έχει μικρή μόνο διάρκεια ζωής και στον οποίο οι διαδικασίες γήρανσης συμβαίνουν προς το τέλος της εγκυμοσύνης.

Μάλιστα, οι ερευνητές κατάφεραν να ανιχνεύσουν τον SASP στον πλακούντα γυναικών που έπασχαν από προεκλαμψία. Αυτό υποδηλώνει ότι η πρόωρη γήρανση του πλακούντα θα μπορούσε να εμπλέκεται σε αυτή τη συχνή διαταραχή.

Μεταξύ των διαφόρων συστατικών τους SASP, ξεχώρισε η πρωτεΐνη ακτιβίνη Α. Η συγκέντρωσή της στο αίμα συσχετίστηκε με τη σοβαρότητα της προεκλαμψίας και της περιγεννετικής μυοκαρδιοπάθειας.

Στα ποντίκια, η περιγεννητική μυοκαρδιοπάθεια μπορεί να προκληθεί από την απουσία ενός γονιδίου. Οι ερευνητές διερεύνησαν δύο πιθανές θεραπείες στα ζώα. Η πρώτη συνίστατο στη θεραπεία με τον γεροντολυτικό παράγοντα φιστετίνη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Το φάρμακο κατέστειλε τον σχηματισμό της ακτιβίνης Α στον πλακούντα. Η καρδιακή λειτουργία των ζώων βελτιώθηκε.

Η δεύτερη θεραπεία συνίστατο σε ένα μονοκλωνικό αντίσωμα που συνδέεται με τους υποδοχείς της ακτιβίνης Α και έτσι αποτρέπει τις βλαβερές επιδράσεις της ακτιβίνης Α στον καρδιακό μυ ακόμη και μετά το τέλος της εγκυμοσύνης. Τα συμπτώματα των ποντικών βελτιώθηκαν και σε αυτό το πείραμα.

Φαίνεται ότι είναι ακόμη πολύ νωρίς για κλινικές δοκιμές. Βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, γράφει ο Roh. Ωστόσο, αν οι υποθέσεις επιβεβαιωθούν, αυτό θα μπορούσε τελικά να οδηγήσει στην ανάπτυξη μιας στοχευμένης θεραπείας για την περιγεννητική μυοκαρδιοπάθεια και ενδεχομένως και για την προεκλαμψία