Η αξία της φαρμακευτικής καινοτομίας για τους ασθενείς, το Σύστημα Υγείας και την κοινωνία

Στην αξία της καινοτομίας για τους ασθενείς και την κοινωνία και την ανάγκη για ένα νέο μοντέλο υγειονομικής περίθαλψης που θα βασίζεται στη βιώσιμη και αποδοτική χρήση των διαθέσιμων πόρων, αναφέρθηκαν η Agata Jakoncic, Managing Director MSD Ελλάδος, Κύπρου και Μάλτας και ο Boris Azais, Director Public Policy Europe της MSD, κατά τη διάρκεια του 1st SfEE Summit του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) με κεντρικό θέμα: «Επαναπροσδιορίζοντας την Αξία».

Η Agata Jakoncic, Αντιπρόεδρος ΣΦΕΕ και Αναπληρωματική υπεύθυνη Επιστημονικών Θεμάτων και Κλινικών Μελετών, συμμετέχοντας στο πάνελ με θέμα “Pharma’s (R)evolution, what’s next and what value it brings” επικεντρώθηκε στην αξία της φαρμακευτικής καινοτομίας για τους ασθενείς, τα Συστήματα Υγείας και την κοινωνία. «Η πραγματική αξία της φαρμακευτικής καινοτομίας διαφέρει από την έννοια του κόστους, στην οποία επικεντρώνεται ο δημόσιος διάλογος, αρκεί να σκεφτούμε ότι η πενταετής επιβίωση έχει αυξηθεί κατά 39% τις τελευταίες δεκαετίες σε διάφορους τύπους καρκίνων με το 73% του οφέλους επιβίωσης να αποδίδεται στην θεραπευτική πρόοδο που έχει συντελεστεί, συμπεριλαμβανομένων των καινοτόμων φαρμάκων. Παράλληλα, το παγκόσμιο ΑΕΠ θα μπορούσε να αυξηθεί κατά περίπου 12 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2040, μια αύξηση της τάξης του 8% εάν καταφέρουμε να έχουμε λιγότερη νοσηρότητα και μεγαλύτερη παραγωγικότητα του ανθρώπινου δυναμικού», ανέφερε χαρακτηριστικά η κυρία Jakoncic.

Και συνέχισε λέγοντας ότι, «έχουμε πολλά ακόμη να περιμένουμε στο εγγύς μέλλον. Ένα ευρύ φάσμα τεχνολογικών εφαρμογών, όπως η Τηλεϊατρική, η Τεχνητή Νοημοσύνη και οι συσκευές απομακρυσμένης παρακολούθησης των ασθενών, θα επιφέρουν καταλυτικές αλλαγές στην φροντίδα υγείας. Είναι όμως τα συστήματα υγείας, όπως το ελληνικό, έτοιμα να ενσωματώσουν τέτοιες καινοτομίες;».

Σύμφωνα με την ετήσια έρευνα για την εκτίμηση του δείκτη W.A.I.T. (Waiting to Access Innovative Therapies) από την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Φαρμακευτικών Βιομηχανιών και Ενώσεων (EFPIA), από τα 167 φάρμακα που έλαβαν έγκριση από τον EMA (Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων) την περίοδο 2019-2022, οι ασθενείς στην Ελλάδα έχουν πρόσβαση στα 79, που αντιστοιχεί σε ποσοστό 47%, το οποίο βρίσκεται πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (43%). Παρ’ όλα αυτά σε σύγκριση με την προηγούμενη έρευνα καταγράφεται υποχώρηση, ενώ περίπου μία στις δύο θεραπείες που εγκρίθηκαν δεν έγιναν διαθέσιμες στους ασθενείς στην Ελλάδα. Θετικά καταγράφεται η μείωση του χρόνου διάθεσης στη χώρα, που πιθανόν οφείλεται στο αποτελεσματικό έργο των Επιτροπών Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας (ΗΤΑ) και Διαπραγμάτευσης Φαρμάκων.

Η Ελλάδα δεν αποτελεί σήμερα φιλικό περιβάλλον για την καινοτομία, λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποζημίωση δεν εστιάζει στην αξία της θεραπείας αλλά στο κόστος και στους μηχανισμούς επιστροφών. «Μπορούμε, όμως να προσφέρουμε στους ασθενείς και την ελληνική κοινωνία την “πραγματική” αξία της καινοτομίας, αν συνεργαστούμε και καταρτίσουμε ένα οδικό χάρτη που θα στοχεύει στην αποδοτικότητα και στη βιωσιμότητα του Συστήματος Υγείας. Προς αυτή την κατεύθυνση θα μπορούσαν να συμβάλλουν η δημιουργία ενός ενιαίου προϋπολογισμού για τα φάρμακα, ο ψηφιακός μετασχηματισμός που αποτελεί προτεραιότητα της πολιτείας και η ενσωμάτωση του Κανονισμού Αξιολόγησης των Τεχνολογιών Υγείας (HTAR) μέσα από την τεχνική υποστήριξη που πρόσφατα έλαβε το Υπουργείο Υγείας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή», κατέληξε η Managing Director της ΜSD Ελλάδος, Κύπρου και Μάλτας ολοκληρώνοντας την ομιλία της.

Ο Boris Azais, Director, Public Policy Europe, MSD, συμμετέχοντας στο πάνελ με θέμα “Towards the establishment of a value-based healthcare model” -μεταξύ άλλων- ανέφερε ότι «όλα τα Συστήματα Υγείας στην Ευρώπη είναι αντιμέτωπα με δύο μείζονα προβλήματα: αφενός με τη δημογραφική γήρανση, αφετέρου τους περιορισμένους οικονομικούς πόρους. Συνεπώς, το κύριο ζήτημα είναι πώς θα διασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα των συστημάτων Υγείας και θα τα κάνουμε ανθεκτικά στις προκλήσεις του μέλλοντος. Χρειαζόμαστε ένα νέο μοντέλο φροντίδας Υγείας που θα βασίζεται στην αξία (value-based), θα εστιάζει στην πρόληψη κατά κύριο λόγο και έπειτα στη θεραπεία των ασθενειών. Αυτό συνεπάγεται αλλαγή νοοτροπίας. Να πάψουμε να σκεφτόμαστε την Υγεία ως κόστος αλλά ως επένδυση».

Και εξήγησε πως «για να αποκτήσουμε το νέο αυτό μοντέλο φροντίδας Υγείας, πρέπει να γνωρίσουμε τι αποφέρει κάθε παρέμβαση που κάνουμε στον ασθενή, την κοινωνία και εν τέλει την Πολιτεία. Χρειάζεται να τιμολογούμε τα φαρμακευτικά σκευάσματα με βάση την αξία τους και αυτό στο Ελληνικό σύστημα υγείας σημαίνει την εφαρμογή οριζόντων μέτρων μείωσης των τιμών και των υποχρεωτικών επιστροφών. Χρειάζεται να αποζημιώνουμε τα φαρμακευτικά προϊόντα ανάλογα με τη θεραπευτική τους αξία και την οικονομική τους αποδοτικότητα. Και μιλώντας για την Ελλάδα θα έλεγα πως έχει ήδη αρχίσει να κάνει σημαντικά βήματα στη διαδρομή προς την ‘value-based’ φροντίδα Υγείας με τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την Αξιολόγηση Τεχνολογιών Υγείας (ΗΤΑ). Ωστόσο, υπάρχουν προκλήσεις που χρειάζεται να αντιμετωπιστούν, όπως ο μηχανισμός αυτόματων επιστροφών που κινείται σε διαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση από αυτό που ορίζεται ως value-based υγειονομική περίθαλψη».