Πόσο επηρεάζουν οι μάσκες την ικανότητα των παιδιών να αναγνωρίζουν τα συναισθήματα [ελληνική μελέτη]

Την ικανότητα των παιδιών να αναγνωρίζουν τα συναισθήματα στο πρόσωπο, διερεύνησε ομάδα επιστημόνων του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονικης.

Η σχετική μελέτη δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό Frontiers in Psychology. Την υπογράφουν οι: Μαρία Ειρήνη Μαστορογιάννη, Στυλιανή Κωνσταντή, Ιωάννα Δράτσιου και ο καθηγητής Παναγιώτης Μπαμίδης.

Όπως αναφέρει η συντακτική ομάδα, οι ικανότητες των παιδιών να αναγνωρίζουν στο πρόσωπο τα συναισθήματα, έχουν αποτελέσει το επίκεντρο της προσοχής σε διάφορους τομείς, όπως η επικοινωνία, η κοινωνική αλληλεπίδραση και η ανθρώπινη συμπεριφορά.

Ως απάντηση στην πανδημία, η χρήση μάσκας προσώπου έγινε υποχρεωτική σε πολλές χώρες, εμποδίζοντας την αντίληψη των κοινωνικών πληροφοριών και την αναγνώριση συναισθημάτων.

Δεδομένης της σημασίας της οπτικής επικοινωνίας για την κοινωνικο-συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών, έχουν εκφραστεί ανησυχίες σχετικά με το εάν οι μάσκες προσώπου θα μπορούσαν να βλάψουν την ικανότητά τους να αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους και ως εκ τούτου να επηρεάσουν πιθανώς την κοινωνικο-συναισθηματική τους ανάπτυξη.

Η επιστημονική ομάδα σχεδίασε μία πειραματική μελέτη με διπλό στόχο:

• Να προσδιορίσει την ακρίβεια αναγνώρισης βασικών συναισθημάτων (θυμός, ευτυχία, φόβος, αηδία, θλίψη) και τη συναισθηματική ουδετερότητα, όταν παρουσιάζονται με πρόσωπα υπό δύο συνθήκες: ένα με χωρίς μάσκες και ένα άλλο με πρόσωπα μερικώς καλυμμένα από διάφορους τύπους μάσκας (ιατρικές, μη ιατρικές, χειρουργικές ή υφασμάτινες).
• Να διερευνήσει οποιαδήποτε συσχέτιση μεταξύ της ακρίβειας αναγνώρισης των συναισθημάτων των παιδιών και της συναισθηματικής τους κατάστασης.

Συμμετείχαν 69 μαθητές δημοτικού σχολείου ηλικίας 6 - 7 ετών από την Ελλάδα. Κατατάχθηκαν σε μία από τις τρεις διακριτές ομάδες συναισθηματικών καταστάσεων: Ομάδα Α - Ευτυχία, Ομάδα Β - Θλίψη και Ομάδα Γ - Συναισθηματική Ουδετερότητα.

Με ακρίβεια

Τα ευρήματα της μελέτης δείχνουν ότι τα παιδιά μπορούν να αναγνωρίσουν με ακρίβεια τα συναισθήματα ακόμη και με μάσκες, αν και η αναγνώριση της αηδίας είναι πιο δύσκολη.

Επιπρόσθετα, η εκκίνηση, τόσο της θετικής όσο και της αρνητικής συναισθηματικής κατάστασης, προώθησε συστηματικές ανακρίβειες στην αναγνώριση συναισθημάτων. Το πιο σημαντικό είναι ότι τα αποτελέσματα έδειξαν μια αρνητική προκατάληψη για τα παιδιά σε αρνητική συναισθηματική κατάσταση και μια θετική προκατάληψη για τα παιδιά σε θετική συναισθηματική κατάσταση.

Όπως σχολιάζουν οι επιστήμονες, η συναισθηματική κατάσταση των παιδιών επηρέασε σημαντικά τις ικανότητές τους στην αναγνώριση συναισθημάτων.

Οι θλιβερές συναισθηματικές καταστάσεις οδήγησαν σε χαμηλότερη αναγνώριση συνολικά και προκατάληψη προς την αναγνώριση λυπημένων εκφράσεων, ενώ οι χαρούμενες συναισθηματικές καταστάσεις είχαν ως αποτέλεσμα μια θετική προκατάληψη, βελτιώνοντας την αναγνώριση της ευτυχίας και επηρεάζοντας τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονταν πραγματικά τη συναισθηματική ουδετερότητα και τη λύπη.

Συμπερασματικά, αυτή η μελέτη ρίχνει φως στην ενδιαφέρουσα δυναμική του πώς οι μάσκες προσώπου επηρεάζουν την αναγνώριση των συναισθημάτων των παιδιών, αναδεικνύοντας, επίσης, τη βαθιά επιρροή της συναισθηματικής τους κατάστασης.