Καρκίνος του προστάτη: Η ολαπαρίμπη είναι αποτελεσματική στην υποτροπή χωρίς ορμονοθεραπεία

Οι ασθενείς με καρκίνο του προστάτη που εμφανίζουν βιοχημικά σημάδια υποτροπής μετά από χειρουργική επέμβαση θα μπορούσαν να επωφεληθούν από τη θεραπεία με την δραστική ουσία κατά του καρκίνου ολαπαρίμπη (olaparib χωρίς ταυτόχρονη ορμονοθεραπεία.

Αυτό ήταν το συμπέρασμα μελέτης που διεξήχθη από το Κέντρο Καρκίνου "Johns Hopkins Kimmel" και άλλα ιδρύματα και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "JAMA Oncology".

Ενώ οι περισσότεροι άνδρες με εντοπισμένο καρκίνο του προστάτη επιτυγχάνουν μακροχρόνια ύφεση μέσω χειρουργικής επέμβασης ή πρωτογενούς ακτινοθεραπείας, έως και το 40% εμφανίζουν υποτροπή, όπως μετράται από την αύξηση των επιπέδων του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA), εξήγησε η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Cathy Handy Marshall.

Μια συνήθης θεραπευτική προσέγγιση για τον υποτροπιάζοντα καρκίνο του προστάτη είναι η θεραπεία στέρησης ανδρογόνων, δηλαδή φάρμακα που σταματούν την παραγωγή τεστοστερόνης.

"Ωστόσο, σε πολλούς άνδρες δεν αρέσει η λήψη των φαρμάκων, επειδή η έλλειψη τεστοστερόνης μπορεί να οδηγήσει σε παρενέργειες όπως εξάψεις, κόπωση ή αύξηση βάρους", εξήγησε η Marshall. Ως εκ τούτου, η ομάδα εργασίας αναζήτησε εναλλακτικές θεραπείες για την αποφυγή αυτών των παρενεργειών, εξήγησε.

Η ολαπαρίμπη έχει εγκριθεί από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ για τη θεραπεία του μεταστατικού καρκίνου του προστάτη σε συνδυασμό με ορμονοθεραπεία - αλλά σύμφωνα με τους ερευνητές, δεν ήταν γνωστό αν το φάρμακο θα λειτουργούσε και χωρίς τη συνοδευτική ορμονική καταστολή.

Στη μελέτη φάσης ΙΙ συμμετείχαν 51 ασθενείς στους οποίους η αύξηση των επιπέδων PSA μετά τη χειρουργική αφαίρεση του προστάτη σηματοδοτούσε υποτροπή του καρκίνου.

Από τους συμμετέχοντες, οι 27 (53%) είχαν μεταλλάξεις σε ορισμένα γονίδια που καθιστούσαν τον καρκίνο τους πιο πιθανό να είναι ευαίσθητος στην ολαπαρίμπη. Οι ασθενείς είχαν μέση ηλικία 64 ετών και μέσο αρχικό επίπεδο PSA 2,8 νανογραμμάρια ανά χιλιοστόλιτρο. Το 86% των συμμετεχόντων είχε λάβει ακτινοθεραπεία μετά από χειρουργική επέμβαση.

Μεταξύ των ασθενών με θετικούς βιοδείκτες για το olaparib, οι αλλαγές στο BRCA2 ήταν πιο συχνές (11 ασθενείς), ακολουθούμενες από αλλαγές στα γονίδια ATM και CHEK2.

Οι συμμετέχοντες έλαβαν θεραπεία με 300 χιλιοστόγραμμα ολαπαρίμπης δύο φορές την ημέρα χωρίς ορμονική καταστολή έως ότου διπλασιαστεί το επίπεδο PSA στην αρχική τους κατάσταση, ο καρκίνος τους επιδεινωθεί με βάση την απεικόνιση ή άλλα σημεία ή συμπτώματα ή οι παρενέργειες του φαρμάκου ήταν απαράδεκτες για αυτούς.

Περίπου οι μισοί (13 από τους 27 ασθενείς) της θετικής σε βιοδείκτες ομάδας είχαν 50% ή μεγαλύτερη μείωση του PSA, συμπεριλαμβανομένων και των 11 ασθενών με μεταλλάξεις BRCA2. Η διάμεση διάρκεια της ανταπόκρισης ήταν 25 μήνες. Οι άλλες δύο αποκρίσεις στο PSA παρατηρήθηκαν σε συμμετέχοντες με μετάλλαξη CHEK2 και μετάλλαξη ATM.

Η διάμεση επιβίωση χωρίς μεταστάσεις - δηλαδή ο χρόνος από τη θεραπεία έως την ανίχνευση μεταστάσεων - ήταν 41,9 μήνες στην ομάδα με θετικούς βιοδείκτες, σε σύγκριση με 16,9 μήνες στην ομάδα με αρνητικούς βιοδείκτες. Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες του olaparib ήταν η κόπωση, η ναυτία και η λευκοπενία.

Στους 24 άνδρες της αρνητικής σε βιοδείκτες ομάδας, η ερευνητική ομάδα δεν κατέγραψε καμία ανταπόκριση στο PSA, οδηγώντας τους στο συμπέρασμα ότι η θεραπεία δεν θα πρέπει να εξεταστεί για τους ασθενείς αυτούς στο μέλλον. Η ερευνητική ομάδα επισημαίνει ότι η μελέτη υποστηρίχθηκε από τη βιομηχανία.