Επίτιμος διδάκτορας ιατρικής του AΠΘ ο καθηγητής Δημήτριος Μόνος

Επίτιμος Διδάκτορας του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ θα αναγορευτεί ο Καθηγητής Ανοσογενετικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια και του Παιδιατρικού Νοσοκομείου της Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ Δημήτριος Μόνος.

Η Τελετή Αναγόρευσης θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 9 Δεκεμβρίου 2024 και ώρα 19:00, στην Αίθουσα Τελετών του Παλαιού Κτιρίου της Φιλοσοφικής Σχολής.

Ο τιμώμενος θα απευθύνει αντιφώνηση και ομιλία με θέμα: «Πολυπλοκότητα/Χάος και γενετική αποκρυπτογράφηση του Μείζωνος Συμπλέγματος Ιστοσυμβατότητος (MHC)».

Θα προηγηθούν χαιρετισμοί από τον Πρύτανη του ΑΠΘ, καθηγητή, Χαράλαμπο Φείδα, τον Κοσμήτορα της Σχολής Επιστημών Υγείας, καθηγητή Βασίλειο Παπαδόπουλο και τον πρόεδρο του Τμήματος Ιατρικής, καθηγητή Στέφανο Τριαρίδη. Τον έπαινο του τιμώμενου θα εκφωνήσει ο καθηγητής του Τμήματος Ιατρικής, Νικόλαος Γρηγοριάδης.

Σύντομο Βιογραφικό Σημείωμα

Ο Καθηγητής Δημήτριος Μόνος είναι Διευθυντής του Immunogenetics Laboratory, Children's Hospital of Philadelphia και Καθηγητής στο Department of Pathology and Laboratory Medicine Perelman School of Medicine, University of Pennsylvania. Υπήρξε Visiting Scholar, στο Department of Biochemistry and Molecular Biology, Harvard University (1988-1990). Σπούδασε Βιολογία στο Πανεπιστήμιο Πατρών (1975) και έλαβε το διδακτορικό του στο Georgetown University (Biochemistry/Immunology), το 1982. Στη συνέχεια, μετεκπαιδεύτηκε ως Visiting Fellow, Laboratory of Tumor Immunology and Biology National Cancer Institute, NIH, Bethesda, MD (1982 - 1984) αλλά και ως Immunopathology Fellowship, Department of Pathology and Laboratory Medicine, University of Pennsylvania School of Medicine, Philadelphia, PA (1984-1988). Το 1988 επέστρεψε στην Ελλάδα για την εκπλήρωση των στρατιωτικών του υποχρεώσεων.

Μετά την επιστροφή του στην Αμερική, από το 1990 και μετά, υπηρέτησε σε διάφορες θέσεις στο University of Pennsylvania, School of Medicine. Από το 2009 είναι Professor of Pathology and Laboratory Medicine at the Children's Hospital of Philadelphia, στο ίδιο Πανεπιστήμιο. Από το 1996 έως σήμερα είναι Διευθυντής στο Immunogenetics Laboratory, Department of Pathology, Children's Hospital of Philadelphia. Μεταξύ άλλων δραστηριοτήτων του, το εργαστήριο αυτό υποστηρίζει τα προγράμματα μεταμόσχευσης, στο The Children’s Hospital of Philadelphia. Το ερευνητικό έργο του κ. Μόνου είναι εστιασμένο στη γενετική και τον ρόλο του HLA αντιγόνου ιστοσυμβατότητας σε διάφορα νοσήματα και τις μεταμοσχεύσεις. Έχει συμβάλει στον εντοπισμό των ακριβών δομικών στοιχείων στα διάφορα μόρια HLA που σχετίζονται με αρκετές αυτοάνοσες ασθένειες και μέσω μελετών συσχέτισης σε όλο το γονιδίωμα εντοπίζονται επιπλέον γονιδιωματικές περιοχές που σχετίζονται με την αυτοανοσία. Το εργαστήριό του πρωτοστάτησε στις μεθοδολογίες που βασίζονται στο DNA για την τυποποίηση των HLA μέσω της NGS (Next Generation Sequencing-αλληλούχηση επόμενης γενεάς) στον τομέα της Ανοσογενετικής.

Πιο πρόσφατα, το εργαστήριό του ανέπτυξε με επιτυχία την αλληλουχία των 4 Mb του MHC σε απλοειδή μορφή και εξερεύνησε την τρισδιάστατη αλληλεπίδραση του MHC χρησιμοποιώντας τη μεθοδολογία Hi-C. Ωστόσο, ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσες είναι οι προεκτάσεις της έρευνας του στο ρόλο στοιχείων του HLA που δεν έχουν να κάνουν απαραίτητα με τη λειτουργία του ως μορίου αναγνώρισης των αντιγόνων σε ανοσολογικές αντιδράσεις. Το εργαστήριό του έχει εντοπίσει miRNAs που κωδικοποιούνται από τα γονίδια HLA και το MHC. Αυτά τα νέα ευρήματα προσδιορίζουν έναν νέο λειτουργικό ρόλο για τα γονίδια HLA που δυνητικά επηρεάζουν πολλά κυτταρικά μονοπάτια που μπορεί να εξηγήσουν τις σημαντικές συσχετίσεις αυτών των γονιδίων με πολλές ασθένειες. Η έρευνα αυτή δημιουργεί τη δυναμική του ρόλου του HLA σε νοσήματα που απασχολούν τη νευρολογία, όπως τα νευροεκφυλιστικά και τη νευροανοσολογία.

Στο συγγραφικό του έργο συγκαταλέγονται περισσότερες από 170 πρωτότυπες δημοσιεύσεις και υπηρέτησε στις συντακτικές επιτροπές πολλών περιοδικών. Επίσης, αναφέρονται 18 δημοσιεύσεις ως κεφάλαια σε βιβλία, σημειώματα εκδότη, αναφορές επιστημονικών επιτροπών κλπ. Έχει επίσης προσκληθεί να παρουσιάσει τη δουλειά του σε διάφορα Πανεπιστήμια, Εθνικές και Διεθνείς συναντήσεις.

Ο κ. Μόνος έχει λάβει έως τώρα πολύ υψηλή χρηματοδότηση (άνω των 40 προγραμμάτων κατ’ απόλυτο αριθμό) για την έρευνά του από φορείς όπως NIH, ADA, JDF, University of Pennsylvania, The Children's Hospital of Philadelphia, Diabetes Research and Education Foundation, National Marrow Donor Program και άλλα ιδρύματα. Επίσης, έχει συμμετάσχει σε επιτροπές αξιολόγησης αιτήσεων για τη χρηματοδότηση ερευνητικών προγραμμάτων  από το NIH και άλλους οργανισμούς.

Είναι μέλος πολλών Αμερικανικών και Διεθνών Επιστημονικών Εταιρειών. Έχει λάβει πολλές τιμητικές διακρίσεις και βραβεία για το επιστημονικό και ερευνητικό του έργο από διεθνείς επιστημονικούς φορείς. Τέλος, είναι αποδέκτης του βραβείου Rose Payne, της υψηλότερης διάκρισης που απονέμεται από την Αμερικανική Εταιρεία Ιστοσυμβατότητας και Ανοσογενετικής (ASHI), σε διεθνές επίπεδο.