Κέντρα Τραύματος: Πώς μπορούν να αυξήσουν κατά 30% την επιβίωση θυμάτων τροχαίων

Περισσότεροι από 600 άνθρωποι χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους στην Ελλάδα από τροχαία δυστυχήματα, με τη χώρα μας να παραμένει ψηλά στη λίστα με τα περισσότερα θύματα, παρά τη μείωση των τελευταίων χρόνων, που αποδίδεται κυρίως στη βελτίωση του οδικού δικτύου. Η ανάπτυξη και λειτουργία ενός οργανωμένου Εθνικού Συστήματος Τραύματος, που θα διασφαλίζει την ταχύτερη δυνατή διακομιδή και αντιμετώπιση των θυμάτων, θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση της επιβίωσης σε ποσοστά ως και 30% σύμφωνα με την διεθνή εμπειρία.

Έπειτα από 20 χρόνια προσπαθειών, η Ελλάδα έχει από τον περασμένο Ιανουάριο ψηφισμένο νόμο που θα οδηγήσει σταδιακά στην ανάπτυξη ενός οργανωμένου Εθνικού Συστήματος Τραύματος, το οποίο προβλέπει, μεταξύ άλλων:

• Τη δημιουργία 19 οργανωμένων Κέντρων Τραύματος Επιπέδου Ι σε 17 γενικά νοσοκομεία και δύο παιδιατρικά, σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και στα πανεπιστημιακά νοσοκομεία της περιφέρειας.
• Την αναβάθμιση αιθουσών αναζωογόνησης στα ΤΕΠ, ειδικά σχεδιασμένων σύμφωνα με τις προδιαγραφές για την διαχείριση του κρίσιμου τραυματία και του βαρέως πάσχοντος. Η πρώτη πρότυπη αίθουσα έχει δημιουργηθεί στο Ασκληπιείο Βούλας, ενώ με κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης αναβαθμίζονται αντίστοιχες αίθουσες σε 67 νοσοκομεία της επικράτειας.
• Υπηρεσίες πρωτογενούς αεροδιακομιδής με ελικόπτερα, που με βάση συγκεκριμένες ενδείξεις θα διασφαλίζουν την ταχύτερη δυνατή μεταφορά στην πλησιέστερη κατάλληλη δομή των τραυματιών που βρίσκονται σε κατάσταση απειλητική για τη ζωή τους.

"Ο χρόνος λειτουργεί υπέρ μας"

"Τα πράγματα έχουν ξεκινήσει, ο χρόνος πια μετράει υπέρ μας, είναι μαζί μας και προσπαθούμε. Μέχρι πριν 5 - 7 χρόνια ήμασταν στάσιμοι, τώρα προχωράμε", ανέφερε ο καθηγητής χειρουργικής στο ΕΚΠΑ, Παντελής Βασιλείου (φωτογραφία δεξιά), πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Τραύματος και Επείγουσας Χειρουργικής, εκφράζοντας την ικανοποίησή του από τη ψήφιση του νόμου, στη διάρκεια συνέντευξης τύπου με αφορμή το Εθνικό Συνέδριο Τραύματος, που θα πραγματοποιηθεί από τις 3 ως τις 5 Απριλίου στη Θεσσαλονίκη. "Τώρα έχουμε νόμο, προχωρούν οι αναζωογονήσεις, ενώ όσον αφορά τα ελικόπτερα το υπουργείο το επεξεργάζεται και σύντομα θα αναπτυχθεί κι αυτό. Όλα αυτά θέλουν χρόνο", πρόσθεσε.

Σύμφωνα με τον ίδιο, το 75% με 80% του συνολικού τραύματος οφείλεται σε τροχαία ατυχήματα, με τα υπόλοιπα να αφορούν τραύματα από βιαιοπραγίες, άλλα ατυχήματα στο σπίτι, αθλητικά, εργατικά ατυχήματα κ.ά.

Συνολικά 30.000 με 50.000 θάνατοι ετησίως, που αφορούν τροχαία, εγκεφαλικά και εμφράγματα, μπορούν να οδηγήσουν σε έναν γρήγορο θάνατο, ο οποίος θα μπορούσε να προληφθεί αν το θύμα μεταφερθεί τάχιστα στην κατάλληλη υγειονομική δομή. Η ανάπτυξη των Κέντρων Τραύματος θα βοηθήσει σε αυτή την κατεύθυνση, σε συνδυασμό με τις μονάδες εγκεφαλικών και εμφραγμάτων που έχουν επίσης δρομολογηθεί.

Πρωτόκολλα παραπομπής και ελικόπτερα διακομιδής

"Δεν θα αλλάξει κάτι από αύριο το πρωί αλλά έγινε η αρχή", τόνισε από την πλευρά του ο χειρουργός, διευθυντής ΕΣΥ στο ΓΝΘ Παπαγεωργίου και γενικός γραμματέας της Εταιρείας, Κώστας Φορτούνης (φωτογραφία αριστερά).

"Από το σημερινό καθεστώς προχειρότητας και αυτοσχεδιασμού, πρέπει να περάσουμε σε προσυμφωνημένα πρωτόκολλα παραπομπής και διακομιδής των βαριά τραυματισμένων", υπογράμμισε, προσθέτοντας πως με βάση αυτά τα πρωτόκολλα το επαρχιακό δευτεροβάθμιο νοσοκομείο που θα λειτουργεί ως Κέντρο Τραύματος επιπέδου ΙΙ δεν θα ψάχνει πού θα παραπέμψει όταν το περιστατικό ξεφεύγει των δυνατοτήτων του.

Σε ό,τι αφορά τις αεροδιακομιδές, προβλέπονται σε πρώτη φάση έξι βάσεις ελικοπτέρων πρωτογενούς διάσωσης. Σε προηγμένες χώρες όπως η Γερμανία, με οργανωμένο σύστημα αεροδιακομιδών, οι βάσεις ελικοπτέρων καλύπτουν περιοχές 60 χιλιομέτρων, με στόχο την προσέγγιση του θύματος σε 15 λεπτά της ώρας, την επί τόπου υποστήριξη ζωτικών λειτουργιών και τη διακομιδή του στο κατάλληλο Κέντρο Τραύματος Επιπέδου ΙΙ σε άλλα 15 λεπτά. 

Ζωτικής σημασίας για το εγχείρημα είναι η εκπαίδευση του προσωπικού. Εκτός από τα πιστοποιημένα διεθνή σεμινάρια που χρηματοδοτούνται με απόφαση της Βουλής από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος για τα πρώτα πέντε χρόνια και στη συνέχεια από το υπουργείο, θα δίνεται η δυνατότητα πρακτικής εκπαίδευσης στο Κέντρο Τραύματος της Baragwanath στο Γιοχάνεσμπουργκ, που έχει τη μεγαλύτερη εμπειρία παγκοσμίως.

Διάλεξη Γ. Βέλμαχου

Το Εθνικό Συνέδριο Τραύματος θα πραγματοποιηθεί με την συμμετοχή της ομάδας τραύματος του Πανεπιστημίου Harvard και του 1^ου Forum Τραύματος χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Στην τελετή έναρξης, το απόγευμα της Πέμπτης, 3 Απριλίου, θα δώσει τιμητική διάλεξη ο Γιώργος Βέλμαχος, διευθυντής του Κέντρου Τραύματος της Βοστώνης, ενός από τα μεγαλύτερα στον κόσμο, με τίτλο "Κέντρα Τραύματος, το αντίδοτο της πιο θανατηφόρου σύγχρονης επιδημίας".