Γκότζι μπέρις: Καρποί πλούσιοι σε αντιοξειδωτικά

Τα γκότζι μπέρις (goji berries) αποτελούν τον καρπό του Κινέζικου φυτού Lycium barbarum, ενός φυλλοβόλου θάμνου που φύεται στη νότια Κίνα. Έχουν έντονο κόκκινο χρώμα και η αποξηραμένη τους μορφή, καθώς και ο φλοιός της ρίζας του φυτού χρησιμοποιούνται εδώ και πολλά χρόνια στην Κινέζικη ιατρική.

Η χρήση τους αναφέρεται για πρώτη φορά στην Κινέζικη βιβλιογραφία τον 1ο αιώνα μ.Χ. Παραδοσιακά, τα γκότζι μπέρις θεωρούνταν ότι προάγουν τη μακροβιότητα, μάλιστα σύμφωνα με τοπικούς θρύλος ένας βοτανολόγος που τα κατανάλωνε καθημερινά σε συνδυασμό με άλλα βότανα έζησε για 252 χρόνια.

Χρησιμοποιούνται συνήθως στην αποξηραμένη τους μορφή αλλά μπορούν να καταναλωθούν και φρέσκα ή σαν χυμός. Στην Κίνα, τα αποξηραμένα γκότζι μπέρις προστίθενται σε ρύζι, ζωμούς, βράζονται σαν τσάι, ενώ χρησιμοποιούνται και για την παρασκευή κρασιού και μπύρας.

Τα γκότζι μπέρις είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά, β-σιτοστερόλη (μια φυτοστερόλη που βοηθά στη μείωση της LDL χοληστερόλης) και βιταμίνη Α. Έχει αναφερθεί ότι τα γκότζι μπέρις συμβάλλουν στην καταπολέμηση του διαβήτη, της υπέρτασης, της κακής κυκλοφορίας αίματος, ορισμένων μορφών καρκίνου και οφθαλμικών παθήσεων. Παράλληλα, παραδοσιακά θεωρείται ότι "καθαρίζουν" το συκώτι δρώντας αποτοξινωτικά και ότι ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Ωστόσο, τα διαθέσιμα ερευνητικά δεδομένα είναι ακόμα ελλιπή και αφορούν σε μελέτες με ζώα ή μικρές κλινικές μελέτες οι οποίες δεν επιτρέπουν τη γενίκευση των αποτελεσμάτων τους.

Πρόσφατα, τα γκότζι μπέρις έχουν αρχίσει να προωθούνται και ως '’αδυνατιστικά'’, δηλαδή σαν συμπληρώματα που η κατανάλωσή τους μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια βάρους. Η χρήση αυτή υποστηρίζεται από δύο μικρές τυχαιοποιημένες διπλές τυφλές μελέτες που δημοσιεύτηκαν το 2011, σύμφωνα με τις οποίες το φυτό Lycium βρέθηκε να αυξάνει το μεταβολικό ρυθμό και οδηγεί σε μείωση της περιφέρειας μέσης στα άτομα των ομάδων παρέμβασης σε σχέση με τις ομάδες ελέγχου.

Ωστόσο και πάλι τα ερευνητικά δεδομένα είναι εξαιρετικά περιορισμένα για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα, επομένως η χρήση τους στην απώλεια βάρους επί του παρόντος δε συστήνεται.

Συνολικά, φαίνεται ότι οι δράσεις των γκότζι μπέρις είναι ακόμα υπό διερεύνηση. Σίγουρα πρόκειται για έναν καρπό με αντιοξειδωτική δράση, που μπορεί να ενταχθεί στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης διατροφής, ωστόσο δε θα πρέπει να έχουμε υπέρμετρες προσδοκίες σχετικά με τη δραστικότητά του.

Πηγές:
1. Lim, TK. Lycium barbarum. Edible Medicinal And Non-Medicinal Plants, 2013, pp 240-266
2. Amagase H, Nance DM. Lycium barbarum increases caloric expenditure and decreases waist circumference in healthy overweight men and women: pilot study. J Am Coll Nutr. 2011;12:304–309. doi: 10.1080/07315724.2011.10719973.