Σοκολάτα: Κάνει καλό ή κακό;

Ανάλογα με την περιεκτικότητα κάθε πλάκας σοκολάτας σε κακάο, βούτυρο κακάο, ζάχαρη, γάλα, πρόσθετους ξηρούς καρπούς και άλλα υλικά (σταφίδες, λικέρ, διογκωμένο ρύζι), προκύπτουν και διαφορετικά είδη.

Τα πιο γνωστά στην Ελλάδα είναι τα ακόλουθα:

• Κουβερτούρα (bitter- πικρή με διάφορες περιεκτικότητες κακάο από 45-85%)
• Σοκολάτα υγείας (με μέτρια περιεκτικότητα σε κακάο συνήθως 40-45%)
• Σοκολάτα γάλακτος
• Σοκολάτα αμυγδάλου ή φουντουκιού
• Λευκή σοκολάτα

Η σοκολάτα θεωρείται ένα από τα πιο θρεπτικά φυσικά προϊόντα. Δίνει ενέργεια, είναι τονωτική και αποτελεί πλούσια πηγή ζωτικότητας για τον ανθρώπινο οργανισμό.

Περιέχει όλα τα μακροθρεπτικά συστατικά, δηλαδή υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπη, διαιτητικές ίνες, καφεϊνη, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, όπως ασβέστιο, φώσφορο, μαγνήσιο, σίδηρο, ψευδάργυρο και χαλκό, αλλά και ένα πλήθος από βιταμίνες, όπως βιταμίνη Α και Ε.

Η σοκολάτα περιέχει, επίσης, και αντιοξειδωτικές ουσίες, οι κυριότερες των οποίων είναι οι πολυφαινόλες, οι οποίες συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης αθηροσκλήρωσης και καρδιαγγειακών παθήσεων. Πιο πλούσια σε πολυφαινόλες είναι η σοκολάτα υγείας (τα 100γρ. περιέχουν 600mgr πολυφαινολών).

Οι διεγερτικές ιδιότητες που αποδίδονται στη σοκολάτα οφείλονται στην περιεκτικότητά της σε φαινυλαιθυλαμίνη. Η ουσία αυτή σε υψηλά επίπεδα προκαλεί αισθήματα έλξης, ενθουσιασμού, επιπολαιότητας αλλά και φόβου. Λειτουργεί διεγείροντας τα κέντρα ευχαρίστησης του εγκεφάλου. Επίσης, μετά την κατανάλωση της σοκολάτας απελευθερώνονται ενδορφίνες, φυσικά οπιοειδή, που έχουν αναλγητικές ιδιότητες και βελτιώνουν τη διάθεση.

Αρνητικές επιπτώσεις

Για μεγάλο χρονικό διάστημα, η σοκολάτα θεωρούνταν σαν μια από τις κύριες αιτίες για πρόκληση βλαβών στα δόντια (τερηδόνα) και την εκδήλωση ακμής στο πρόσωπο. Έρευνες έδειξαν ότι δεν είναι υπεύθυνη η σοκολάτα ακριβώς για την ακμή και τα σπυράκια. Υπεύθυνες είναι κάποιες επιπρόσθετες ουσίες που περιέχει προκειμένου να γίνει πιο γευστική και απολαυστική, όπως η ζάχαρη, το σιρόπι καλαμποκιού και άλλοι υδατάνθρακες.

Η σοκολάτα μπορεί να προκαλέσει σε μεγάλο βαθμό και εθισμό, με πιο επιρρεπείς στην κατανάλωσή της τις γυναίκες. Γιατί συμβαίνει αυτό όμως; Όταν τρώμε γλυκά και τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, συμπεριλαμβανομένης της σοκολάτας, εκκρίνεται η γνωστή πλέον ''ορμόνη της ευτυχίας'', σεροτονίνη. Αυτός είναι και ο λόγος που η σοκολάτα χρησιμοποιείται για να αντιμετωπιστούν τα έντονα συμπτώματα πριν από την εμμηνόρροια ή κατά τη διάρκειά της. Η σοκολάτα περιέχει πολλά βιολογικά ενεργά συστατικά, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν συμπεριφορές όμοιες με εκείνες εθιστικών ουσιών.

Η παχυσαρκία είναι μια ακόμα πάθηση για την οποία οι περισσότεροι “κατηγορούν” τη σοκολάτα.

Η αλήθεια είναι πως η σοκολάτα, εκτός από μια τροφή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, είναι και προϊόν με μεγάλο ενεργειακό περιεχόμενο. Με απλά λόγια, μικρές ποσότητες σοκολάτας μπορούν να μας δώσουν πολλές θερμίδες. Ωστόσο, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε το παρακάτω: Η καλή ποιότητα σοκολάτας υγείας δύσκολα προκαλεί παχυσαρκία, αφού περιέχει πολύ λιγότερη ζάχαρη από τις σοκολάτες γάλακτος ή αμυγδάλου. Επίσης, λόγω της έντονης γεύσης της και επειδή δεν είναι γλυκιά. Συνήθως αρκούν 2-3 μικρά κομμάτια, δηλαδή 20-30 γραμμάρια ημερησίως. Η θερμιδική κατανάλωση δεν ξεπερνά έτσι τα 150 kcal. Η κατάχρηση όμως της σοκολάτας γάλακτος ή αμυγδάλου, σίγουρα παχαίνει και οδηγεί σε παχυσαρκία δημιουργώντας προβλήματα για το καρδιακό και μεταβολικό σύστημα.

Σημαντικές πληροφορίες

• Η μαύρη σοκολάτα δεν περιέχει καθόλου χοληστερόλη και δεν προκαλεί εθισμό.
• Η λευκή σοκολάτα δεν είναι σοκολάτα. Και αυτό γιατί δεν περιέχει κακαόμαζα (για το λόγο αυτό και δεν έχει σκούρο χρώμα), αλλά μονάχα το λίπος το οποίο προέρχεται από τους σπόρους του κακάο (κακαοβούτυρο).
• Η λευκή σοκολάτα περιέχει περισσότερες θερμίδες από τη σοκολάτα υγείας και τη σοκολάτα γάλακτος.
• Μια σοκολάτα μετρίου μεγέθους περιέχει περίπου 6mg καφεΐνης, ενώ 1 φλιτζάνι καφέ περιέχει 100-150 mg.
• Η μαύρη σοκολάτα είναι πιο πλούσια σε πολυφαινόλες (φυσικά αντιοξειδωτικά) από το τσάι, το κρασί, τα φρούτα και τα λαχανικά.
• Από το 16ο ως τον 20ο αιώνα η σοκολάτα χρησιμοποιούνταν για την αντιμετώπιση εντερικών προβλημάτων, αναιμίας, κόπωσης και πυρετού.

Μπορείτε να τρώτε μέχρι 2 φορές την εβδομάδα μια μικρή σοκολάτα 30 γρ. μετά το μεσημεριανό σας γεύμα σαν επιδόρπιο!
Καλό είναι να προτιμάτε τη μαύρη σοκολάτα (υγείας), καθώς αυτή είναι πιο θρεπτική από τη λευκή σοκολάτα και τη σοκολάτα γάλακτος, ενώ περιέχει και λιγότερες θερμίδες.