Κυτταρικές και γονιδιακές θεραπείες αλλάζουν τον χάρτη της υγείας

Βασιλεία

Της απεσταλμένης μας

Σοφίας Νέτα

Θεραπείες από το… μέλλον υπόσχονται με μία μόνο χρήση καλύτερη υγεία, ειδικά στον καρκίνο και ακόμη πιο ειδικά στον αιματολογικό καρκίνο, στη λευχαιμία. Όχι, δεν πρόκειται για σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά για πραγματικότητα από το 2017, οπότε εγκρίθηκε η πρώτη CAR-T θεραπεία για την οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία.

Η πρώτη ασθενής, ένα κοριτσάκι, θα πέθαινε μέσα σε λίγους μήνες, αλλά σήμερα ζει ευτυχισμένη, ούσα μια γλυκύτατη έφηβη.

«Η καινοτόμος θεραπεία με CAR T-λεμφοκύτταρα, που χορηγείται άπαξ, πετυχαίνει μακροχρόνια ύφεση του καρκίνου και λειτουργεί κάπως σαν ένα ανταλλακτικό αυτοκινήτου – έρχεται να διορθώσει το χαλασμένο εξάρτημα. Η Emily Whitehead ήταν η πρώτη, που έζησε αυτό το επιστημονικό «θαύμα», αλλά σίγουρα όχι η τελευταία».

Με αυτά τα ελπιδοφόρα λόγια, κορυφαίοι επιστήμονες, που ζουν και εργάζονται στη βάση του παγκόσμιου «ιστού» της φαρμακευτικής εταιρείας Novartis, στη Βασιλεία της Ελβετίας, μίλησαν σε δημοσιογράφους από επτά χώρες - ανάμεσά τους και η Ελλάδα - για τις κυτταρικές και για τις γονιδιακές θεραπείες, που αλλάζουν τον χάρτη της δημόσιας υγείας, στο πλαίσιο του R&D Media Day, που έγινε στο Campus της Novartis.

Αρχικά με λεμφοκύτταρα από τον οργανισμό των ίδιων των ασθενών - που τροποποιούνται και στη συνέχεια τους εγχέονται ενδοφλέβια, μια διαδικασία που διαρκεί περίπου 2-3 εβδομάδες - αλλά τα επόμενα χρόνια με κύτταρα σε φιαλίδιο, που θα παίρνουμε από το ράφι του φαρμακείου, με πολύ σύντομη ημερομηνία λήξης.

«Τις θεραπείες αυτές τις λέμε CAR-T, διότι φτιάχνουμε μια χίμαιρα, ένα χιμαιρικό κύτταρο, που δεν υπάρχει στον οργανισμό του ασθενούς και το στέλνουμε πίσω να εξολοθρεύσει το καρκινικό κύτταρο. Στην Ευρώπη 15 χώρες και 65 κλινικά κέντρα προσφέρουν CAR-Τ», εξήγησε ο Emanuele Ostuni, επικεφαλής κυτταρικών και γονιδιακών θεραπειών για την Ευρώπη της φαρμακευτικής εταιρείας Novartis, ο οποίος δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να μπορεί και η Ελλάδα από τις αρχές του 2020 να παρέχει την πολύτιμη θεραπεία στους ασθενείς, που τη χρειάζονται.

Πέρα, όμως, από τον καρκίνο, καλά είναι τα νέα και στον τομέα της οφθαλμολογίας και πιο συγκεκριμένα της πρεσβυωπίας. Λίγες σταγόνες, που θα χορηγούνται κάθε λίγους μήνες, θα βοηθούν τους μύες του ματιού να ανακτούν την ελαστικότητά τους και δεν αποκλείεται να καταργήσουν και τα γυαλιά πρεσβυωπίας, όπως είπε ο Νίκος Τριπόδης, επικεφαλής της οφθαλμολογίας της φαρμακευτικής εταιρείας Novartis.

Στο πλαίσιο της R&D Media Day, οι δημοσιογράφοι είχαν την ευκαιρία να δουν από κοντά τον «πύργο ελέγχου» των κλινικών μελετών της εταιρείας ανά τον πλανήτη, αλλά και τα εργαστήρια, στα οποία καθημερινά γίνεται επιστημονική έρευνα.