Αγκυλώσεις και στρεβλώσεις εμποδίζουν μεταρρύθμιση και έρευνα στην Υγεία

Οριστικοποίηση των μέτρων για την κάλυψη των ανασφαλίστων έως το τέλος της εβδομάδας, ανακοίνωσε ο υπουργός Υγείας Μάκης Βορίδης, παραδεχόμενος ότι στα πλαίσια των δυνατοτήτων θα πρέπει να αυξηθούν οι πόροι του κοινωνικού προϋπολογισμού, μέσω ανακατανομής.

Παράλληλα, ο υπουργός διαβεβαίωσε ότι παρά τις δυσκολίες, ο ΕΟΠΥΥ θα συνεχίσει να παρέχει τις υπηρεσίες του, και τόνισε ότι υπάρχει ένα κοινό αίτημα να γίνει μεταρρύθμιση στην υγεία, ώστε τα χρήματα των φορολογουμένων να πιάνουν τόπο και να αντιμετωπιστούν ταυτόχρονα και οι στρεβλώσεις που επί χρόνια παρατηρούνται στον τομέα της υγείας.

Αναφερόμενος στο ποσοστό κέρδους των φαρμακοποιών, δήλωσε πως θα επιχειρηθεί συνεννόηση με τον κλάδο, εκπληρώνοντας ταυτόχρονα τις δεσμεύσεις της χώρας στους πιστωτές.

Τις δηλώσεις αυτές έκανε ο υπουργός Υγείας κατά την έναρξη του συνεδρίου Athens Health Forum 2013-Rebuilding Health in Greece.

Στην ομιλία του, ο πρόεδρος του ΕΟΦ κ. Δημήτρης Λιντζέρης, σημείωσε ότι είναι ανάγκη «να θεραπεύσουμε αυτά που μας οδήγησαν στην κρίση και να μην επαναλάβουμε τα ίδια λάθη». Επεσήμανε ότι ο ΕΟΦ είναι υπεύθυνος για τη σωστή τιμολόγηση των φαρμάκων και καθώς πρέπει να υπάρχει απόλυτη διαφάνεια στις πράξεις που αφορούν τη λειτουργία της Πολιτείας, υπογράμμισε ότι υπάρχει απόλυτη διαφάνεια σε όλες τις τιμολογήσεις. Ο πρόεδρος του ΕΟΦ έκανε λόγο επίσης για ανάγκη σταθερών κανόνων στην αγορά, χαρακτήρισε λάθος τις οριζόντιες μειώσεις των τιμών στα φάρμακα, ενώ αναφερόμενος στην ενίσχυση του Οργανισμού τόνισε την ανάγκη για επιτάχυνση των διαδικασιών εγκρίσεων, πρόσληψη υπαλλήλων και ψηφιοποίηση των διαδικασιών, πολύ σύντομα.

Η φαρμακοβιομηχανία

Από την πλευρά της φαρμακοβιομηχανίας, ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ κ. Κων. Φρουζής, επεσήμανε ότι η φαρμακευτική δαπάνη φέτος είναι μειωμένη κατά 15% σε σχέση με πέρυσι, όμως μοναδική λύση είναι να φθάσουμε το μέσο όρο της ευρωπαϊκής δαπάνης, και τόνισε ότι τα 535 εκ. ευρώ για τα νοσοκομειακά φάρμακα, πρέπει να αυξηθούν στα 800 εκ. ευρώ. Όσον αφορά τα γενόσημα, σημείωσε πως δεν γίνεται να φτάσει η κατανάλωσή τους στο 60%, όταν σήμερα είναι 28%, παρά μόνο σταδιακά. Επίσης χαρακτήρισε σημαντικό να λειτουργήσουν τα θεραπευτικά πρωτόκολλα και τα μητρώα ασθενών, και παράλληλα να αναζητηθούν λύσεις στην περιστολή των δαπανών, σε άλλους κλάδους, όπως τα διαγνωστικά κέντρα.

Σημείωσε μάλιστα πως ο μέσος όρος δαπανών υγείας στην Ευρώπη φθάνει το 7% του ΑΕΠ των χωρών, όταν η τρόικα ζήτησε περιστολή δαπανών στο 6% και σήμερα οι δαπάνες περιορίζονται στο 4,5% του ΑΕΠ.

Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) κ. Δημ. Δέμος, σημείωσε ότι πρέπει να παρέχονται σωστές υπηρεσίες υγείας στους ασθενείς. Με σωστό έλεγχο, αλλά και πρόσβαση στα νεά φάρμακα. Η φαρμακοβιομηχανία καλύπτει πάνω από το 10% της μεταποίησης της χώρας σε απασχόληση και συνολικά έχει προχωρήσει σε επενδύσεις άνω του 1,5 δις. ευρώ. Εντούτοις, τα τελευταία 3 χρόνια, μέσω της αμοιβαίας αναγνώρισης, έχουν αυξηθεί οι ξένες εταιρίες γενοσήμων, ενώ οι ελληνικές περιμένουν τις εγκρίσεις του ΕΟΦ. Και την ίδια στιγμή, με τη θεσμοθέτηση νέων τρόπων τιμολόγησης, σε συνδυασμό με τα clawback και rebate, το ελληνικό κράτος ζητά έκπτωση της τάξης του 70%, περιορίζοντας ταυτόχρονα τις δυνατότητες του κλάδου να εξάγει σε προσοδοφόρες τιμές. Και αυτό τη στιγμή που ο κλάδος παράγει υβριδικά, super generics.

Ο Αντιπρόεδρος του ΣΦΕΕ κ. Πασχ. Αποστολίδης, στην ομιλία του, τόνισε πως η φαρμακευτική δαπάνη έχει φτάσει πλέον στα 183 ευρώ/ άτομο, όταν ο μέσος όρος της Ευρώπης είναι 283 ευρώ, κάνοντας το στόχο μη βιώσιμο, τη στιγμή που κατέχουμε την 4η – 5η θέση ως χώρα με ποσοστό υπερηλίκων άνω των 65 ετών ενώ το 2050 το 40% των Ελλήνων θα είναι άνω των 60 ετών.

Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, χρονίως πάσχοντες καταφέρνουν να φτάσουν στο γιατρό μόνο 4 φορές το χρόνο όταν σε άλλες χώρες είναι 6 φορές, ενώ ταυτόχρονα οι ασθενείς αντιμετωπίζουν προβλήματα μετακίνησης λόγω της πάθησής τους, δυσκολίες πρόσβασης στη θεραπεία τους, αδυναμία πληρωμής μη συμβεβλημένων γιατρών, δυσκολίες συνταγογράφησης και μη διάθεση των φαρμάκων τους από τα νοσοκομεία. Ταυτόχρονα, από την ανεργία, αυξάνονται οι άνθρωποι με αδυναμία πρόσβασης ακόμη και στην τροφή, μετά το Μεξικό, την Τουρκία, Πολωνία (ακολουθούν οι ΗΠΑ). Ο κ. Αποστολίδης, παρατήρησε επίσης πρόβλημα καινοτομίας στη χώρα, εξαιτίας της οργάνωσης της αγοράς, του ανθρώπινου δυναμικού, τη διασύνδεση των τμημάτων για πρόσβαση στην καινοτομία και στη χρηματοδότηση της καινοτομίας. Έτσι, παραμένουμε τελευταίοι στην Ευρώπη, από πλευράς προγραμμάτων έρευνας και ανάπτυξης.

Ο γενικός γραμματέας της ΠΕΦ κ. Βασ. Κάτσος, επισήμανε πως αντίθετα προς το γενικό κλίμα, η εταιρία του επένδυσε σε έρευνα και ανάπτυξη τα χρόνια της κρίσης με αποτέλεσμα να διπλασιάσει τα μεγέθη της και να καλύψει το 1% του συνόλου των εξαγωγών της χώρας. Και τονίζοντας πως η σχέση συνεισφοράς του κλάδου στην ανάπτυξη είναι 1:3,4, παρατήρησε πως οι επενδύσεις έρευνας στην Ελλάδα περιορίζονται σε 84 εκ. ετησίως όταν αντίστοιχα η Ισπανία επενδύει 980 εκ. ευρώ. Υπογράμμισε τέλος, πως η ελληνική φαρμακοβιομηχανία επενδύει σε ανθρώπινο δυναμικό και νέες μονάδες παραγωγής, όμως το μεγάλο στοίχημα είναι οι εξαγωγές, σε μια περίοδο γενικής αποβιομηχάνισης.

Διεθνής εμπειρία ασθενών

Στο συνέδριο, συμμετείχε ο πρόεδρος του φορέα ασθενών Health Consumer Powerhouse κ. Johan Hjertqvist , ο οποίος σημείωσε πως οι περικοπές στην Ελλάδα από το 2009 μέχρι το 2013 ήταν δραματικές. Έφτασαν το 28%, όμως απείχαν πολύ ακόμα κι από περιοχές που αντιμετώπιζαν ανάλογα προβλήματα.

Σημείωσε την αναποτελεσματικότητα του συστήματος υγείας, λέγοντας πως υπάρχουν χώρες με ακριβά συστήματα όπως η Ολλανδία, αλλά με πολύ καλό επίπεδο προσφοράς υπηρεσιών. Και επεσήμανε ότι χρειάζονται δράσεις που θα διευκολύνουν την παροχή πληροφοριών, τη μείωση της διαφθοράς, την κάλυψη των ασθενών από τους γιατρούς που είναι ήδη πολλοί, μείωση των κινδύνων από την αυξημένη φαρμακευτική δαπάνη. Παρατήρησε καλή επιβιωση των ασθενών με καρκίνο και μειωμένη βρεφική θνησιμότητα, και χαρακτήρισε την κρίση, ως αφετηρία αλλαγών.

Ανάγκη μεταρρυθμίσεων

Στο πλαίσιο στογγυλής τράπεζας με θέμα την κρίση και τις ευκαιρίες για μεταρρυθμίσεις, ο πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ κ. Δημ. Κοντός, σημείωσε πως βάσει του μεσοπρόθεσμου προγράμματος, μέχρι το 2018, η χρηματοδότηση θα κυμαίνεται γύρω στα 5,4 δις. ευρώ ετησίως. Δήλωσε πως ο ΕΟΠΥΥ αποζημίωσε 20 εκ. επισκέψεις, 200 εκ. κουτιά φάρμακα, 60 εκ. συνταγές, 8.000 εξωσωματικές, 919.000 αξονικές αξίας 45 εκ. ευρώ και 542.000 μαγνητικές. Και πρόσθεσε ότι οι αλλαγές καθυστερούν λόγω γραφειοκρατίας και γιατί υπάρχει απίστευτο νομοθετικό μπέρδεμα.

Εκτίμησε ότι οι ανασφάλιστοι είναι κάτω από 2 εκ. άτομα, ενώ ο καθηγητής Οικονομικών της Υγείας Γ. Κυριόπουλος τόνισε πως είναι χωρίς ασφαλιστική ικανότητα 3 εκ. άτομα και σε ασφαλιστικό κίνδυνο πάνω από 3 εκ. άτομα.
Για αυτό εκτίμησε πως χρειάζονται μείζονες διαρθρωτικές αλλαγές, με συγχρηματοδότηση του τομέα υγείας από το κράτος, τους ασφαλισμένους, ιδιωτικές δαπάνες και ενίσχυση από τους φόρους «αμαρτίας» (κάπνισμα, αλκοόλ κλπ). Τόνισε πως η Ελλάδα έχασε σε δείκτες ανθρώπινης ανάπτυξης τα χρόνια της κρίσης, με δραματική μεταβολή και αποτυχία των μέτρων.

Ξαναχτίζοντας την υγεία

Στο στρογγυλό τραπέζι με θέμα «Ξαναχτίζοντας την υγεία στην Ελλάδα», ο Χρυσ. Γούναρης, επικεφαλής της Πρωτοβουλίας «Υγεία εν δράσει», σημείωσε πως υπάρχουν σημεία που χρειάζονται βελτίωση, καθώς υπάρχουν παθογένειες που δεν έχουν αλλάξει, ενώ τόνισε την ανάγκη καθιέρωσης των θεραπευτικών πρωτοκόλλων.

Η γενική γραμματέας Υγείας κ. Χριστίνα Παπανικολάου, παρατήρησε τις στρεβλώσεις που υπάρχουν, λέγοντας πως οδήγησαν σε πλήρες αδιέξοδο με την κρίση, αναφέρθηκε σε πληθωρισμό γιατρών και υποδομών που δημιουργήθηκαν με στόχο να καλυφθούν όλοι.
Ο διοικητής της 1ης ΥΠΕ κ. Βασ. Κοντοζαμάνης σημείωσε ότι καταφέραμε να φτιάξουμε το πιο ιδιωτικοποιημένο σύστημα στον πλανήτη, μετά το Μεξικό και τις ΗΠΑ, ενώ πρόσθεσε πως οι νοσοκομειακές δαπάνες μειώθηκαν κατά 45-50% και το σύστημα άντεξε.
Στη δήλωση αντέδρασε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Ανδρέας Ξανθός, λέγοντας πως στα ΤΕΠ χάνονται ζωές, για να πάρει το λόγο η κ. Παπανικολάου και να πει πως από τα 1.300 επείγοντα περιστατικά στον Ευαγγελισμό, τα πραγματικά επείγοντα είναι 600.

Καινοτομία

Σε ότι αφορά την ιατρική έρευνα και τεχνολογία ως μορφή ανάπτυξης, ο καθηγητής Φαρμακευτικής κ. Π. Μαχαίρας, τόνισε ότι χρειάζεται να ενισχυθεί η έρευνα στα βιο-ομοειδή, και να επανεξεταστεί η σχέση Πανεπιστημίου – βιομηχανίας, στα πλαίσια της κλινικής έρευνας. Έκανε λόγο για super generics και πραγματική διερεύνηση των νέων μορίων, ενώ τόνισε ότι οι κλινικές μελέτες φάσης 3 μπορούν να αναπτυχθούν περαιτέρω. Και σημείωσε πως χωρίς εγκρίσεις Αμερικανικού Οργανισμού Φαρμάκων, δεν υπάρχει πρόσβαση σε νέες αγορές προς ΗΠΑ ή Ιαπωνία. Πρόσθεσε ότι υπάρχει πρόβλημα στη χώρα με τους εθελοντές για την ανάπτυξη μελετών βιοϊσοδυναμίας.

Ο διευθυντής του ερευνητικού κέντρου της ΕΛΠΕΝ Απ. Παπαλόης, υπογράμμισε ότι μια αλλαγή στην επιτροπή δεοντολογίας για τις κλινικές μελέτες, μείωσε την εισροή πόρων από τα 60 εκ. ευρώ, στα 10 εκ. ευρώ, όταν θα μπορούσαν να εισρεύσουν 400 εκ. ευρώ.
Ο γενικός διευθυντής της General electric Κων. Δεληγιάννης, τόνισε ότι οι ξένες εταιρίες θα μπορούσαν να επενδύσουν στα Πανεπιστήμια, όμως υπάρχει μεγάλο ρίσοκο γιατί δεν υπάρχει σταθερή πολιτική, και κατέληξε λέγοντας πως μόνο στην Ουγγαρία, η εταιρία του, διαθέτει 1 δισ. ευρώ για έρευνα.

ΑΝΝΑ ΠΑΠΑΔΟΜΑΡΚΑΚΗ