Το άσθμα μπορεί να ελεγχθεί - όχι να θεραπευθεί

Μετά από την περσινή επιτυχία της διαδικτυακής συζήτησης για το άσθμα, που πραγματοποίησε η Boehringer Ingelheim Ελλάς μέσω Twitter, συνεχίζει τώρα την πρωτοπόρο δράση της στα Κοινωνικά Δίκτυα. Με στόχο να αποτελεί αιχμή του δόρατος στην ενημέρωση για θέματα υγείας και μέσω των ψηφιακών καναλιών, πραγματοποιεί το δεύτερο Tweet Chat στην Ελλάδα με θέμα το άσθμα.

Το Tweet Chat είναι μια online, διαδραστική συζήτηση, η οποία πραγματοποιείται ζωντανά μέσω Twitter. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να παρακολουθήσουν και να συμμετάσχουν στη συζήτηση με τα δικά τους “tweets” ακολουθώντας το hashtag #AsthmaBreathe.

Το Tweet Chat #AsthmaBreathe θα πραγματοποιηθεί στα πλαίσια του 24ου Πανελλήνιου Πνευμονολογικού Συνεδρίου 2015 (hashtag συνεδρίου: #24pneumo2015) υπό την αιγίδα της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, την Παρασκευή 27 Νοεμβρίου στις 15:00 – 16:00.

Επίσημοι καλεσμένοι στη συζήτηση θα είναι οι Συντονιστές της Ομάδας Άσθματος της ΕΠΕ, Πνευνομολόγοι κ. Σ. Λουκίδης και Π. Μπακάκος. Στα πλαίσια αυτά, ζητήσαμε από τον κο Μπακάκο να μας δώσει κάποιες απαντήσεις σε ότι αφορά το άσθμα. Η συνέντευξη εστιάζει τόσο στον λόγο εμφάνισης του άσθματος και τα συμπτώματά του, όσο και στα νέα δεδομένα και θεραπείες. Γενικό συμπέρασμα: Πρόληψη, συνεργασία με τον θεράποντα ιατρό και φαρμακευτική αγωγή, αποτελούν την καλύτερη λύση για να το αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά.

Κε Μπακάκο, ποια συμπτώματα θέτουν την υποψία άσθματος;

Τα κύρια συμπτώματα του άσθματος είναι o παρατεινόμενος βήχας, η συρίττουσα αναπνοή (οι ασθενείς την ονομάζουν συχνά ″γατάκια, σφύριγμα στο στήθος″), το σφίξιμο στο στήθος και η δυσκολία στην αναπνοή. Τα συμπτώματα μπορεί να συμβαίνουν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους ή να έχουν εποχικό χαρακτήρα. Χαρακτηριστικό των συμπτωμάτων του άσθματος είναι η περιοδικότητα στην εμφάνιση και η μεταβλητότητα στην ένταση.

Υπάρχουν διαφορετικά είδη άσθματος;

Το άσθμα είναι μια νόσος αλλά όπως λέει και ο σύγχρονος ορισμός του εμφανίζει ετερογένεια. Η πρώτη κλασσική ταξινόμηση του άσθματος αφορούσε το αλλεργικό και μη αλλεργικό άσθμα. Υπάρχει επίσης το άσθμα που επάγεται από την άσκηση, το άσθμα που επάγεται από την ασπιρίνη, το επαγγελματικό άσθμα. Ωστόσο η διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση ακολουθεί του ς ίδιους κανόνες.

Τι επιδεινώνει το άσθμα;

Τα συμπτώματα του άσθματος προκαλούνται από διάφορους εκλυτικούς παράγοντες όπως τα κρυολογήματα (συνήθως ιογενείς λοιμώξεις), η έκθεση σε αλλεργιογόνα, η έκθεση σε κρύο αέρα, οι κλιματολογικές συνθήκες, το στρες, η άσκηση και η λήψη φαρμάκων.

Υπάρχει οριστική θεραπεία;

Το άσθμα είναι μια χρόνια πάθηση που μπορεί να ελεγχθεί ως προς τα συμπτώματά της αλλά όχι να θεραπευθεί. Ευτυχώς υπάρχουν αποτελεσματικές θεραπείες που επιτρέπουν τον πλήρη έλεγχο των συμπτωμάτων στην συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών.

Πως αντιμετωπίζονται τα συμπτώματα;

Όλοι οι ασθενείς με άσθμα θα πρέπει να έχουν διαθέσιμο ένα εισπνεόμενο ανακουφιστικό φάρμακο, με συνηθέστερη επιλογή τους β2-διεγέρτες ταχείας έναρξης δράσης το οποίο χρησιμοποιούν για ανακούφιση από τα συμπτώματα. Ωστόσο, η βάση της ρυθμιστικής θεραπείας του άσθματος είναι τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή, που θα πρέπει να λαμβάνονται σε καθημερινή βάση από όλους τους ασθενείς με επίμονο άσθμα.

Άλλα ρυθμιστικά φάρμακα που προστίθενται στα εισπνεόμενα κορτικοειδή είναι οι β2-διεγέρτες μακράς δράσης, η μοντελουκάστη και η θεοφυλλίνη. Οι ασθενείς με σοβαρό άσθμα μπορεί να λαμβάνουν κορτικοστεροειδή από το στόμα στη χαμηλότερη δυνατή δόση, ενώ για τους ασθενείς με σοβαρό αλλεργικό άσθμα έχει ένδειξη ένα μονοκλωνικό αντίσωμα έναντι της ανοσοσφαιρίνης IgE ως πρώτη επιλογή. Στις πρόσφατες οδηγίες έχει προστεθεί ως θεραπευτική επιλογή για το σοβαρό άσθμα και η χορήγηση ενός αντιχολινεργικού μακράς δράσης του τιοτροπίου.

Ποια είναι τα συχνότερα λάθη των ασθενών;

Ότι διακόπτουν τα φάρμακα νωρίς με την υποχώρηση των συμπτωμάτων, χωρίς να έχει ελεγχθεί η υποκείμενη αιτία αυτών. Επίσης ότι δεν χρησιμοποιούν σωστά τις εισπνευστικές συσκευές. Τέλος συχνά επικοινωνούν με το γιατρό τους μόνο σε επιδείνωση της κατάστασης και δεν έχουν τακτική παρακολούθηση.

Τι προσφέρουν οι σύγχρονες θεραπείες;

Προσφέρουν αυτό που ακριβώς χρειάζονται οι ασθενείς. Να επιτευχθεί ο στόχος της σύγχρονης θεραπείας του άσθματος που είναι η επίτευξη και διατήρηση του ελέγχου και η μείωση του μελλοντικού κινδύνου. Ο έλεγχος συνίσταται στην απουσία πρωινών και νυκτερινών συμπτωμάτων και στην διατήρηση φυσιολογικών καθημερινών δραστηριοτήτων. Η μείωση του μελλοντικού κινδύνου περιλαμβάνει την αποφυγή των κρίσεων της νόσου και την ελάττωση των ανεπιθύμητων ενεργειών από την φαρμακοθεραπεία.

Ο Πέτρος Μπακάκος είναι Επίκουρος Καθηγητής Πνευμονολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ειδικεύτηκε στην Πνευμονολογία και στη συνέχεια στην Εντατική Θεραπεία. Μετεκπαιδέυτηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο από τον Φεβρουάριο 1998 μέχρι τον Ιούνιο 1999 όπου εργάστηκε ως Research and Clinical Fellow στο Infection Inflammation and Repair Research Division του Τμήματος University Medicine του Πανεπιστημίου του Southampton. Το κύριο ερευνητικό του ενδιαφέρον αφορά τα αποφρακτικά νοσήματα των αεραγωγών και κυρίως το βρογχικό άσθμα. Είναι o Εθνικός αντιπρόσωπος της Ελλάδας (National Delegate) στην Ευρωπαική Πνευμονολογική Εταιρία (ERS) και ο ένας εκ των δυο συντονιστών της ομάδας Άσθματος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας. Από το 2005 εργάζεται στην Α Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Νοσοκομείο ΝΝΘΑ «Σωτηρία».