H ασφάλειά μας στον υδάτινο χώρο

1) Πόσο καλά γνωρίζουν τα παιδιά μας να κολυμπούν;

• Αξιοσημείωτο είναι ότι τα περισσότερα ελληνόπουλα πιστεύουν και δηλώνουν ότι γνωρίζουν κολύμπι. Έτσι ένα ποσοστό γύρω στο 80% των παιδιών ηλικίας 4-6 ετών αναφέρει ότι ξέρει να κολυμπά. Το ποσοστό αυτό αγγίζει το 98% σε παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας.
• Παρόλα αυτά ένα στα τέσσερα ή πέντε παιδιά αναφέρει ότι κάποια στιγμή έχει κινδυνεύσει κατά τη διάρκεια της κολύμβησης υποδηλώνοντας ότι υπάρχουν παράγοντες που εκθέτουν τα παιδιά σε κίνδυνο και πρέπει να εκτιμηθούν.

2) Ποιοί είναι οι παράγοντες κινδύνου για την πρόκληση ατυχήματος στον υδάτινο χώρο;

• Εκμάθηση κολύμβησης/ πραγματική κολυμβητική ικανότητα των παιδιών μας.
  Περισσότερα από τα μισά παιδιά που είναι μικρότερα από 7 χρονών διδάχτηκαν κολύμβηση από τους γονείς τους, ενώ μόνο ένα 10% του συνόλου των παιδιών που συμμετείχαν στη μελέτη έμαθε να κολυμπά από δάσκαλο κολύμβησης. Αυτό που είναι πιο ανησυχητικό είναι ότι 12% των παιδιών ηλικίας κάτω των 7 ετών δηλώνει ότι έμαθε μόνο του κολύμβηση και ένα 6% των παιδιών της ίδιας ηλικιακής ομάδας ότι τους έμαθαν κολύμβηση τα αδέλφια τους.
  Μόνο 7% των παιδιών ηλικίας 4-6 ετών πηγαίνει τακτικά κολυμβητήριο, ποσοστό που αυξάνεται στο 15% για τα παιδιά του δημοτικού. Τα παιδιά του γυμνασίου συμμετέχουν πολύ λιγότερο σε τέτοιες αθλητικές δραστηριότητες μια και μόνο 5% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι πηγαίνουν κολυμβητήριο.
• Επιτήρηση από ενήλικα
  Η ανάγκη για συνεχή και ουσιαστική επιτήρηση από ενήλικα δεν έχει γίνει συνείδηση στο ευρύ κοινό. Περίπου 1 στα 5 παιδιά κάτω των 7 ετών κολυμπά μόνο του ή με τα αδέλφια του, ενώ σχεδόν τα μισά παιδιά που πηγαίνουν στο δημοτικό κολυμπούν μόνα τους ή με φίλους χωρίς επαρκή επιτήρηση από ενήλικα.
• Τήρηση κανόνων ασφαλείας
  Τα παιδιά φαίνεται να αγνοούν τους κανόνες ασφάλειας. Παραδείγματα:
  - Ένα στα πέντε παιδιά όλων των ηλικιών, εάν ο αέρας παρασύρει τη μπάλα τους στα βαθιά κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, θα προσπαθήσει να την πιάσει.
  - Ένα στα πέντε παιδιά πιστεύει ότι μπορεί να φαει ένα σάντουιτς πριν το μπάνιο.
  - Αρκετά παιδιά (40%) θα αψηφήσουν τον κίνδυνο και θα μπουν στη θάλασσα ακόμα και εάν έχουν φαει ή είναι κουρασμένα, εάν οι φίλοι τους τα προσκαλέσουν.
  - Παιδιά ηλικίας μεγαλύτερης των 7 ετών συχνά υπερεκτιμούν τις δυνατότητες. Έτσι 2 στα 10 παιδιά αναφέρουν ότι εάν κάποιος φίλος τους δεν γνωρίζει κολύμπι, θα προσπαθήσουν να τον μάθουν τα ίδια να κολυμπά.
• Χρήση πισίνας
  Μόνο ένα μικρό ποσοστό (4%) των παιδιών ηλικίας κάτω των 7 ετών κολυμπά σε πισίνα γι'αυτό και οι κίνδυνοι που παραμονεύουν κατά τη διάρκεια της χρήσης της δεν τους είναι γνωστοί. Έτσι αγνοούν τους κανόνες ασφάλειας και θα έμπαιναν στην πισίνα χωρίς την παρουσία ενήλικα (16%) ή θα έπαιζαν με φίλους γύρω από την πισίνα ίσως γιατί κανένας δεν τους έχει ενημερώσει ότι πάνω στο παιχνίδι μπορεί κάποιος να γλιστρήσει και να πέσει κατά λάθος μέσα στο νερό. Επιπλέον ένα στα τέσσερα παιδιά θα έκανε βουτιές σε ρηχή πισίνα γεγονός που υποδηλώνει άγνοια του κινδύνου για κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις.
  1 στα 2 παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας δεν απαντούν σωστά σε ερωτήσεις που αφορούν τη γνώση των κανόνων ασφάλειας κατά τη χρήση πισίνας και δεν ξέρουν πως να αντιδράσουν εάν κάποιος τρίτος που κολυμπά σε πισίνα βρεθεί σε κίνδυνο. 'Ένα στα τέσσερα παιδιά πάνω των 12 ετών θα έπεφτε στην πισίνα για να σώσει κάποιον που κινδυνεύει αψηφώντας τον κίνδυνο για τον εαυτό του.
• Συνθήκες ασφάλειας σε πλωτό μέσο
  7 στα 10 παιδιά, 7-11 ετών, γνωρίζουν ότι πρέπει να φορούν σωσίβιο όταν βρίσκονται σε βάρκα, ενώ μάλλον είναι μπερδεμένα σχετικά με τους κανόνες που ισχύουν στα πλοία με αποτέλεσμα 3 στα 10 να θεωρούν ότι πρέπει να φορούν σωσίβιο ακόμα και όταν βρίσκονται σε καράβι. Τα μεγαλύτερα παιδιά φαίνεται ότι έχουν κατανοήσει καλύτερα τους κανόνες, αλλά και πάλι 1 στα 6 παιδιά πιστεύει ότι πρέπει να φορά σωσίβιο όταν βρίσκεται σε πλοίο. Το χρώμα που έχει το σωσίβιο έχει εντυπωθεί στα περισσότερα παιδιά και έτσι 9 στα 10 δηλώνουν ότι είναι το πορτοκαλί.
• Αναζήτηση ιατρικής βοήθειας
  Πρέπει να επισημανθεί ότι μόνο 2 στα 3 παιδιά 7-11 ετών γνωρίζουν το τηλέφωνο για να καλέσουν ιατρική βοήθεια (ασθενοφόρο), ενώ μόνο 1 στα 10 από τα μεγαλύτερα παιδιά φαίνεται να το αγνοούν.

Οι απαντήσεις των παιδιών υποδεικνύουν ότι η λήψη απλών προληπτικών μέτρων και η ενημέρωση των γονέων μπορεί να οδηγήσουν στη μείωση των ατυχημάτων στον υδάτινο χώρο. Τα παιδιά δεν είναι απρόσβλητα στο νερό, ο πνιγμός είναι σιωπηλός και συμβαίνει σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα.

Η αμέλεια μιας στιγμής ενδέχεται να έχει το κόστος μιας ζωής.

Πηγές:
Για την Επιστημονική ομάδα ΚΕΠΠΑ, Θέμης Σπυριδόπουλος, Ιατρός