Επικονδυλίτιδα: Όταν ο αγκώνας πονά...

Ο όρος επικονδυλίτιδα χρησιμοποιείται ευρέως για να περιγράψει τον πόνο στην περιοχή του αγκώνα. Επισημαίνει την ύπαρξη φλεγμονής (κατάληξη -ίτιδα) στον επικόνδυλο. Ο επικόνδυλος είναι μια μικρή οστική περιοχή στην έξω και στην έσω πλευρά στο τέλος του βραχιόνιου οστού και προεξέχει όταν ο αγκώνας είναι λυγισμένος στις 90 μοίρες.

Η βλάβη, ωστόσο, δεν βρίσκεται στο κόκαλο αλλά στους τένοντες που ξεκινούν από την περιοχή. Στην έξω πλευρά βρίσκονται οι τένοντες των μυών που εκτείνουν τον καρπό και τα δάκτυλα, ενώ στη μέσα πλευρά οι τένοντες των μυών που κάμπτουν τον καρπό και τα δάκτυλα.

Πολλοί αμφισβητούν την ύπαρξη φλεγμονής και υποστηρίζουν ότι το πρόβλημα είναι αποτέλεσμα της μακροχρόνιας και επαναλαμβανόμενης κίνησης του καρπού και των δακτύλων προκαλώντας έτσι μικροτραυματισμούς στους τένοντες. Η φλεγμονή είναι αποτέλεσμα αυτών των τραυματισμών.

Η συνεχής έκταση του καρπού προς τα πάνω με ταυτόχρονη στροφή του χεριού προς τα έξω μπορεί να οδηγήσει σε έξω επικονδυλίτιδα. Κρεοπώλες, υδραυλικοί, ελαιοχρωματιστές, οικοδόμοι, ξυλουργοί αλλά και όσοι ασχολούνται με αθλήματα ρακέτας, όπως το τένις και το σκουός, αποτελούν κάποιες από τις ομάδες υψηλού κινδύνου.

Αντίθετα, η συνεχής κάμψη του καρπού προς τα κάτω με την ταυτόχρονη στροφή του χεριού προς τα μέσα μπορεί να οδηγήσει σε έσω επικονδυλίτιδα όπως συμβαίνει π.χ. σε άτομα που χρησιμοποιούν φτυάρι ή σε άτομα που παίζουν γκολφ.

Τα συμπτώματα είναι παρόμοια και για τις δυο περιπτώσεις εκτός από το σημείο του πόνου. Στην έξω επικονδυλίτιδα υπάρχει πόνος στην έξω επιφάνεια του αγκώνα, ενώ στην έσω επικονδυλίτιδα στη μέσα πλευρά του αγκώνα. Κατά τα αλλά υπάρχει μειωμένη λειτουργικότητα με μυϊκή αδυναμία στις κινήσεις του καρπού και των δακτύλων και πόνος κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων που ηρεμεί με την ξεκούραση.

Απλές καθημερινές κινήσεις όπως άνοιγμα-κλείσιμο βρύσης, άνοιγμα μιας πόρτας, πιάσιμο ενός ποτηριού ή ακόμα και μια απλή χειραψία προκαλούν πόνο και ο ασθενής προσπαθεί να τις αποφύγει.

 
Οι αρχές θεραπείας είναι παρόμοιες τόσο για την έξω όσο και για την έσω επικονδυλίτιδα. Αρχικά, ο ορθοπεδικός θα χορηγήσει αντιφλεγμονώδη αγωγή για να αντιμετωπιστούν τα συμπτώματα της φλεγμονής. Ενέσεις κορτιζόνης καλό είναι να αποφεύγονται, γιατί μπορεί να δημιουργήσουν περισσότερα προβλήματα παρά να βοηθήσουν.

Ταυτόχρονα ο ασθενής θα πρέπει να χρησιμοποιεί τακτικά πάγο για να καταπραΰνει τον πόνο και να έχει το χέρι του ψηλά για να μειωθεί το οίδημα. Αμέσως θα πρέπει να αναγνωριστεί η αιτία που προκαλεί και επιδεινώνει τα συμπτώματα και να διακοπεί μέχρι να ηρεμήσουν αυτά.

Ο ασθενής χρησιμοποιεί ένα νάρθηκα για επικονδυλίτιδα έτσι ώστε να αποφεύγει την κούραση και να μειώνονται οι δυνάμεις που ασκούνται σε αυτό το σημείο.

Μετά τις πρώτες ημέρες και εφόσον τα συμπτώματα έχουν ηρεμήσει, ο ασθενής μπορεί να ξεκινήσει φυσικοθεραπείες. Μηχανικά μέσα όπως ο υπέρηχος, το laser, η ιοντοφόρεση (χρήση ηλεκτρικού ρεύματος με χορήγηση αντιφλεγμονώδους φαρμάκου) και η διαθερμία βραχέων κυμάτων χρησιμοποιούνται για να αντιμετωπιστεί η φλεγμονή και να διευκολυνθεί η διαδικασία της επούλωσης στην περιοχή.

Στην περίπτωση της επικονδυλίτιδας χρησιμοποιείται ειδικό, έντονο τοπικό μασάζ για να μαλακώσει εσωτερικά η ουλή στο τραύμα και να βοηθήσει τις νέες ίνες κολλαγόνου που δημιουργούνται να είναι ελαστικές και δυνατές. Ο φυσικοθεραπευτής διδάσκει στον ασθενή διατατικές ασκήσεις έτσι ώστε να διατηρηθεί η κινητικότητα στον αγκώνα και να αποφευχθεί η δυσκαμψία στην περιοχή του τραύματος.

Ο ασθενής εξακολουθεί στη φάση αυτή να χρησιμοποιεί το νάρθηκα και να βάζει πάγο στο χέρι του μετά τις ασκήσεις και όταν πονάει.

Στο τελευταίο στάδιο της θεραπείας και εφόσον ο πόνος έχει ηρεμήσει πλήρως, ο ασθενής μπορεί να ξεκινήσει ασκήσεις ενδυνάμωσης της περιοχής που θα του υποδείξει ο φυσικοθεραπευτής. Σημαντικό ρόλο στο στάδιο αυτό παίζει η εκπαίδευση του ασθενούς στο πώς να αποφύγει μια υποτροπή ή νέους τραυματισμούς όταν επιστρέψει στη δραστηριότητα που επιδείνωνε τα συμπτώματα.

Καλή στάση σώματος, συχνά διαλείμματα στην εργασία και μερικές διατάσεις είναι απλά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση.

Για τους αθλητές, ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην εφαρμογή τέλειας τεχνικής στο άθλημά τους έτσι ώστε να αποφεύγουν υπερβολικές δυνάμεις και καταπόνηση στην περιοχή του αγκώνα. Η χρήση του νάρθηκα θα πρέπει σταδιακά να ελαττώνεται, ενώ ο πάγος θα πρέπει να χρησιμοποιείται μετά τη δουλειά, τις ασκήσεις ή κάθε φορά που ο ασθενής πονάει.