Μαστογραφία

Η μαστογραφία αποτελεί την έρευνα που μας επιτρέπει την καλύτερη και σφαιρικότερη απεικόνιση της μορφολογίας, της δομής και των παθολογικών αλλοιώσεων του μαστού. Είναι ένα διαγνωστικό test προικισμένο με πολύ υψηλή ευαισθησία και ακρίβεια για αυτό η διεξαγωγή του απαιτεί αυστηρά κριτήρια όσον αφορά την τεχνική αλλά και την διαγνωστική του.

Τα διάφορα διαγνωστικά πρωτόκολλα προτείνουν μια μαστογραφία αναφοράς, όπως λέγεται, για να δούμε την υφή και την δομή του μαστού στην ηλικία των 40 χρονών περίπου σε ασυμπτωματικές γυναίκες.
Στην συνέχεια, ανάλογα με την πυκνότητα του μαζικού αδένα (ο αδένας που παράγει το γάλα στην περίοδο της γαλουχίας) συστήνουμε μαστογραφικό έλεγχο ανά διετία ή ανά έτος ανάλογα. Μετά την ηλικία των 50 ετών επιβάλλεται μία μαστογραφία κατ' έτος.

Σε γυναίκες πολύ νεαράς ηλικίας (25-30 ετών) αποφεύγεται η μαστογραφία για τους εξής λόγους: 

• Στην ηλικία αυτή ο μαζικός αδένας είναι πολύ πυκνός, κατά φυσική συνέπεια η εξέταση είναι χαμηλής διαγνωστικής αξίας. 
• Ο μαστός είναι μαλακό μόριο και αποφεύγουμε να τον ακτινοβολούμε άνευ ιδιαίτερης αιτιολογίας.
• Σε νεαρή ηλικία, μαστογραφία γίνεται μόνον όταν υπάρχει υποψία για κακοήθεια.

Χρειάζεται έγχυση σκιαγραφικής ουσίας για την απεικόνιση του μαζικού αδένα;
Η μαστογραφία είναι ανώδυνη και αναίμακτη ακτινοβολική μέθοδος και δεν χρειάζεται έγχυση σκιαγραφικού μέσου για την απεικόνιση του μαζικού αδένα. Ο μαστός διαθέτει φυσιολογικό contrast.

Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της μαστογραφίας είναι η ικανότητα της να αναδεικνύει καρκίνους μικρότερους του 0,5 εκ., όπως είναι ο minimal breast cancer, σε προκλινικό στάδιο. Δηλαδή, σε στάδιο που λόγω του πολύ μικρού μεγέθους του και κάποιες φορές λόγω θέσης (πίσω προς το θωρακικό τοίχωμα) δεν ψηλαφάται. Άλλο εξίσου σημαντικό πλεονέκτημα είναι η δυνατότητα απεικόνισης μικροαποτιτανώσεων, οι οποίες πολλές φορές δηλώνουν κακοήθεια.
 

Όλες οι γυναίκες ανεξαρτήτου ηλικίας πρέπει μία φορά το μήνα, κατά προτίμηση στο τέλος της εμμήνου ρύσεως, να ψηλαφούν τους μαστούς τους. Μία φορά δε, το εξάμηνο ή στον χρόνο πρέπει η ψηλάφηση να γίνεται από εξειδικευμένο γιατρό.

Δεν υπάρχει κίνδυνος καρκινογένεσης από την μαστογραφία, δεδομένου ότι η δόση της ακτινοβολίας σήμερα είναι πολύ μικρή με τους νέου τύπου μαστογράφους. Εξάλλου τα films που χρησιμοποιούμε είναι ακτινοευαίσθητα, που σημαίνει μικρός χρόνος έκθεσης στην ακτινοβολία
Η μαστογραφία λόγω των πλεονεκτημάτων της και του χαμηλού κόστους έχει καθιερωθεί σαν διαγνωστική μέθοδος screening για τον πληθυσμιακό έλεγχο των μαστών.
Κάποιες φορές μαστογραφικός έλεγχος διεξάγεται και στον ανδρικό μαστό, επί κλινικών ευρημάτων.