Ο καρκίνος του μαστού είναι ο δεύτερος πιο συχνά ανιχνεύσιμος καρκίνος, αφού μία στις οκτώ γυναίκες έχει πιθανότητα να νοσήσουν κατά τη διάρκεια της ζωής τους.

Στην προσπάθεια για όσο το δυνατόν πιο έγκαιρη ανίχνευση πρώιμων μορφών κακοήθειας χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερες απεικονιστικές μέθοδοι. Παρόλα αυτά η μαστογραφία συνεχίζει να αποτελεί τη μέθοδο με την οποία γίνεται η πρώτη διαγνωστική προσέγγιση του μαστού αφού μειώνει τη θνητότητα από καρκίνο του μαστού.

«Συγκεκριμένα, τυχαιοποιημένοι έλεγχοι έχουν αποδείξει ότι με την έγκαιρη ανίχνευση καρκίνου του μαστού μέσω της μαστογραφίας έχει μειωθεί η θνητότητα κατά 30%. Πλέον οι στατιστικές μελέτες έχουν αποδείξει ότι με τα προγράμματα προληπτικής απεικόνισης του μαστού η θνητότητα από καρκίνο του μαστού μειώνεται σε ακόμα μεγαλύτερο ποσοστό στις γυναίκες ηλικίας μεγαλύτερες των 40 ετών», επισημαίνει ο κ. Σταμάτης Μερκούρης, Ακτινοδιαγνώστης, Διευθυντής Κέντρου Μαστού Metropolitan General.

Τι είναι η τομοσύνθεση

Η τομοσύνθεση ή τρισδιάστατη (3D) μαστογραφία αποτελεί την εξέλιξη της απλής ψηφιακής μαστογραφίας.

Ο μαστός είναι ένα όργανο τριών διαστάσεων που όμως απεικονίζεται σε ένα φιλμ δύο διαστάσεων. Για την όσο καλύτερη ανάδειξή του κατά τη διάρκεια της απλής ή δισδιάστατης μαστογραφίας, χρησιμοποιούνται δύο λήψεις σε κάθε μαστό, απεικονίζοντάς τον έτσι από δύο διαφορετικές γωνίες. Εντούτοις, υπάρχουν εικόνες που προκαλούν ανησυχία και δημιουργούν ψευδή εικόνα αλλοίωσης, λόγω επιπροβολής των στοιχείων του μαστού που βρίσκονται σε διαφορετικό βάθος.

Κατά τη διάρκεια της τομοσύνθεσης, η ακτινοβολία αποστέλλεται στο μαστό σε διαφορετικές πολλαπλές γωνίες, δημιουργώντας λεπτομερείς μαστογραφικές εικόνες καθώς είναι δυνατό να αναλύεται ο μαστός σε λεπτές τομές πάχους 1 χιλιοστού. Όλη αυτή η διαδικασία γίνεται αυτόματα μέσα σε δευτερόλεπτα.
Η τοποθέτηση της εξεταζόμενης στον τρισδιάστατο μαστογράφο γίνεται με τον ίδιο τρόπο, η διάρκεια της τομοσύνθεσης είναι ελάχιστα μεγαλύτερη από την απλή ψηφιακή μαστογραφία και η ακτινοβολία παρόμοια.

«Με την εικόνα που δίνεται από την τομοσύνθεση, μελετούμε τον μαστό σε διαδοχικές, λεπτές τομές με έναν τρόπο που μοιάζει με τη διαδικασία φυλλομέτρησης ενός βιβλίου, αυξάνοντας έτσι σημαντικά τη διακριτική ικανότητα της μεθόδου.

Η τομοσύνθεση μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο πλαίσιο προγραμματισμένου προληπτικού απεικονιστικού ελέγχου σε γυναίκες που προσέρχονται χωρίς κάποιο σύμπτωμα, αντί για την κλασική μαστογραφία. Επιπλέον, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διερεύνηση και διευκρίνιση ψηλαφητών ή απεικονιστικών ευρημάτων που προκύπτουν από την απλή δισδιάστατη μαστογραφία», εξηγεί ο ιατρός.

Πλεονεκτήματα τομοσύνθεσης

Όταν η τομοσύνθεση χρησιμοποιείται ως μέθοδος προληπτικής απεικόνισης, δημιουργείται συνδυασμός δισδιάστατων και τρισδιάστατων απεικονίσεων, ο οποίος έχει αποδειχθεί ότι παρουσιάζει σημαντικά πλεονεκτήματα στην απεικόνιση του μαστού. Με τον συνδυασμό αυτό επιτυγχάνεται:

  • Μείωση των επιπλέον ειδικών λήψεων. Όταν οι καθιερωμένες μαστογραφικές λήψεις αναδείξουν ευρήματα με ύποπτα χαρακτηριστικά, είναι απαραίτητη η διερεύνησή τους σε επανεξέταση με ειδικές μαστογραφικές λήψεις. Αρκετές φορές αποδεικνύεται ότι το εύρημα ήταν ψευδές και αποτέλεσμα των περιορισμών που εμφανίζει η απλή δισδιάστατη μαστογραφία ως μέθοδος. Έτσι όμως από την ώρα της πρώτης λήψης μέχρι το τελικό αποτέλεσμα προκύπτει σημαντική χρονική καθυστέρηση και επιπλέον αύξηση τόσο του συνολικού κόστους των εξετάσεων όσο και της συνολικής ακτινοβολίας που δέχεται η εξεταζόμενη. 
    Το σημαντικότερο είναι ότι προκαλείται έντονο άγχος στην εξεταζόμενη, χωρίς λόγο, αφού στην ουσία πρόκειται για φυσιολογική εξέταση, κάτι το οποίο μπορεί να αποφευχθεί με την αρχική επιλογή της τομοσύνθεσης για την απεικόνιση του μαστού. Και όλα αυτά χωρίς επιβάρυνση από άποψη ακτινοβολίας, αφού οι τομοσυνθετικές λήψεις έχουν παρόμοια ακτινοβολία με τις απλές.
    Η μοναδική περίπτωση όπου είναι αναγκαίες ειδικές λήψεις μετά την τομοσύνθεση, είναι η ύπαρξη μικροαποτιτανώσεων, όπου ειδικές μεγεθυντικές λήψεις είναι απαραίτητες για τη διευκρίνιση και παρακολούθησή τους σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες.
  • Ανίχνευση περισσότερων κακοηθειών σε σχέση με την απλή ψηφιακή μαστογραφία. Μελέτες έχουν αναδείξει ότι ο συνδυασμός των δισδιάστατων και τρισδιάστατων μαστογραφικών λήψεων, οδηγεί σε ανίχνευση 2 περισσότερων γυναικών με καρκίνο του μαστού σε κάθε 100 γυναίκες που προσέρχονται για προληπτικό έλεγχο σε σχέση με την απλή μαστογραφία.
  • Αύξηση της διαγνωστικής ικανότητας για ανίχνευση κακοηθειών στους πυκνούς μαστούς. Η δισδιάστατη μαστογραφία παρουσιάζει δυσκολία στη διάγνωση κακοηθειών, ειδικά όταν οι μαστοί είναι πυκνοί. Η πυκνότητα του μαστού σχετίζεται με την αναλογία των στοιχείων που τον αποτελούν.

Κάθε μαστός αποτελείται από αδενικό ιστό, που περιλαμβάνει τους αδένες και τους γαλακτοφόρους πόρους (αποτελεί το «άσπρο» τμήμα της μαστογραφίας) και από λιπώδη ιστό που τον περιβάλλει (αποτελεί το «γκρι» τμήμα της μαστογραφίας). Όσο μεγαλύτερη η συγκέντρωση του αδενικού στοιχείου, τόσο πιο πυκνή η σύσταση του μαστού (και τόσο πιο άσπρος ο μαστός).
Δυστυχώς, οι περισσότερες μορφές κακοήθειας είναι και αυτές «άσπρες», έχουν δηλαδή παρόμοια ακτινοσκιερότητα με τον αδενικό ιστό και μπορούν εύκολα να κρυφτούν μέσα σε αυτόν, ειδικά όταν ο μαστός είναι πολύ πυκνός, καθιστώντας έτσι την ανίχνευσή τους πολύ δύσκολη. Η τομοσύνθεση, αναλύοντας την εικόνα του μαστού σε όλο το βάθος ανά 1 χιλιοστό, δίνει τη δυνατότητα στον ακτινοδιαγνώστη ιατρό να μελετήσει με πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια περιοχές αυξημένης ακτινοσκιερότητας, δίνοντας έτσι λύση σε έναν από τους σημαντικότερους περιορισμούς της απλής ψηφιακής μαστογραφίας.

Τομοσύνθεση στο Metropolitan General

Το Κέντρο Μαστού του Μetropolitan General είναι ένα από τα ελάχιστα κέντρα στη χώρα που διαθέτουν το κορυφαίο παγκοσμίως μαστογραφικό σύστημα Mammomat Revelation, που εξασφαλίζει την πλέον έγκυρη και ταχεία διάγνωση. Έχει τη δυνατότητα να εκτελεί εκτός από τομοσύνθεση, ψηφιακή μαστογραφία, ανασυνθετικές εικόνες 2D& 3D, μαστογραφία με σκιαγραφικό, στερεοτακτική βιοψία και βιοψία με τομοσύνθεση. Διαθέτει πρωτοποριακά τεχνικά χαρακτηριστικά που βελτιώνουν σημαντικά το συνολικό διαγνωστικό αποτέλεσμα της τομοσύνθεσης, με μειωμένη δόση ακτινοβολίας έως 30%. Συγκεκριμένα:

  • Τομοσύνθεση Μαστού Ευρείας Γωνίας. Μόνο το σύστημα Mammomat Revelation διαθέτει γωνία λήψης 50˚, τη μεγαλύτερη παγκοσμίως (σε αντίθεση με άλλα μηχανήματα τομοσύνθεσης που έχουν πολύ μικρότερες γωνίες σάρωσης π.χ. 15˚). Αυτό είναι μια σημαντική διαφορά γιατί η ευρεία γωνία δίνει καλύτερες και περισσότερες πληροφορίες. 
    Συνολικά, 25 εικόνες χρησιμοποιούνται στο συγκεκριμένο σύστημα για να αποδώσουν τη 3D απεικόνιση, με αποτέλεσμα την υψηλότερη δυνατή διακριτική ικανότητα και καλύτερο διαχωρισμό των διαφορετικών δομών του μαστού. Αυτό οδηγεί σε μεγαλύτερη ασφάλεια στη διάγνωση, αυξάνοντας τη δυνατότητα ανίχνευσης ακόμα και των πιο μικρών βλαβών στον μαστό, μειώνοντας τα ψευδώς θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα και τις επανακλήσεις για επιπλέον συμπληρωματική εξέταση.
  • Η καινοτόμος τεχνολογία PRIME επιτρέπει τη μείωση της δόσης της ακτινοβολίας έως 30%, με την καλύτερη δυνατή εικόνα.
  • Δυνατότητα Insight 3D απεικόνισης που επιτρέπει τη δημιουργία ενός πραγματικά τρισδιάστατου αποτελέσματος σε video που είναι άμεσα κατανοητό.
  • Αυτοματοποιημένη μέτρηση της πυκνότητας του μαστού. Η αυξημένη πυκνότητα θεωρείται σημαντικός παράγοντας κινδύνου για τον καρκίνο του μαστού, ενώ σύμφωνα με τις τελευταίες διεθνείς οδηγίες όλες οι ασθενείς με πυκνό μαστό πρέπει να εξετάζονται και με τομοσύνθεση.
  • Αυτοματοποιημένη εξατομίκευση της συμπίεσης του μαστού που μειώνει την ένταση και τη διάρκεια της συμπίεσης με αποτέλεσμα την ελάττωση της ενόχλησης της εξεταζόμενης. Όσο μεγαλύτερη η συμπίεση, τόσο καλύτερος ο διαχωρισμός των ιστών και τόσο πιο ευκρινής η απεικόνιση.

Τομοσύνθεση, η εξέλιξη της μαστογραφίας

«Συνοψίζοντας, η μαστογραφία έχει συμβάλλει αποφασιστικά στην έγκαιρη διάγνωση και μείωση της θνητότητας από τον καρκίνο του μαστού. Η τομοσύνθεση έρχεται να εξελίξει περαιτέρω τη μέθοδο της μαστογραφίας και να επικρατήσει, δίνοντας λύση στα ζητήματα που προκύπτουν από τους περιορισμούς της απλής ψηφιακής μαστογραφίας», καταλήγει ο κ. Μερκούρης.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Περιεμμηνόπαυση: Ερωτήσεις που πρέπει να κάνετε στον γυναικολόγο σας
ECDC: Σημαντική αύξηση κρουσμάτων συγκυτιακού ιού - Ποιους απειλεί ο RSV
Διοικητές νοσοκομείων: Παράδοξα και αντιφάσεις ενός διαγωνισμού