1. Τί είναι ο Διαβήτης τύπου 2

Οι πάσχοντες από Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 ή αλλιώς Διαβήτη των ενηλίκων, έχουν μια νόσο κατά την οποία ο οργανισμός τους δυσκολεύεται να μετατρέψει τους υδατάνθρακες των τροφών (από σάκχαρα, άμυλο κλπ.) σε ενέργεια. Αυτό οδηγεί σε αύξηση του σακχάρου του αίματος! Με τα χρόνια αυξάνεται ο κίνδυνος καρδιακών και αγγειακών νόσων, τύφλωσης, νευροπαθειών, καταστροφής οργάνων (όπως των νεφρών κ.ά.) και πολλών άλλων παθήσεων. Χτυπάει ανθρώπους ενήλικες, κάθε φύλου και φυλής. Αρχικά τα συμπτώματα είναι σχεδόν ανύπαρκτα, γι’ αυτό και περίπου 1 στους 3 ανθρώπους που έχουν διαβήτη ενηλίκων, για μεγάλο διάστημα δεν το γνωρίζουν.

2. Τι θα παρατηρήσει κανείς στην αρχή;

Στην αρχή τα συμπτώματα είναι τόσο αμβληχρά (ήπια), που δεν γίνονται αντιληπτά ή αποδίδονται σε άλλες αιτίες. Λέγεται, ότι η πιο τυπική εμφάνιση του Διαβήτη συνοδεύεται από τα 3Π. Δηλαδή, Πολυουρία (να πηγαίνουμε συχνά στην τουαλέτα), Πολυδιψία (να διψάμε πολύ και να έχουμε στεγνό στόμα) και Πολυφαγία (με ιδιαίτερη και ανεξήγητη πείνα). Αυτά συνοδευόμενα με πρόσληψη βάρους (ή και απώλεια κάποιες φορές), κάνουν τη σωστή αρχική υποψία και διάγνωση ιδιαίτερα δύσκολη! Είναι προφανές ότι κάποιος που έχει αυτά τα συμπτώματα μπορεί εύκολα να τα αποδώσει σε άλλες αιτίες. Αυτός είναι και ο λόγος που ο Διαβήτης χαρακτηρίζεται σαν ύπουλος και επικίνδυνος εχθρός. Δεν είναι σπάνιο να τίθεται η διάγνωση όταν εμφανιστούν οι πρώτες επιπλοκές!

3. Συμπτώματα σε επόμενη αδιάγνωστη φάση!

Η μικρή άνοδος του σακχάρου στο αίμα δεν προκαλεί ιδιαίτερα συμπτώματα. Όταν, όμως, το σάκχαρο ανέβει πολύ, μπορεί να εμφανιστούν πονοκέφαλοι, θολή όραση και κόπωση! Προβλήματα, δηλαδή, που και πάλι δεν είναι χαρακτηριστικά για να οδηγήσουν κάποιον στο γιατρό για εξετάσεις! Αντίθετα, ο καθένας θα τα απέδιδε σε καθημερινές δυσκολίες διαβίωσης και όχι σε συμπτώματα Διαβήτη! Άλλωστε, ο αρχόμενος Διαβήτης δεν πονάει!

4. Σημάδια σοβαρού προβλήματος από Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2.

Έτσι, πολλές φορές ο Σακχαρώδης Διαβήτης των ενηλίκων δεν ανακαλύπτεται μέχρι να εμφανιστούν τα πρώτα πιο συγκεκριμένα σημάδια! Αυτά μπορεί να είναι: καθυστερημένη επούλωση πληγών, συχνές αδικαιολόγητες μυκητιάσεις ή ουρολοιμώξεις και φαγούρα (ιδιαίτερα στη βουβωνική περιοχή). Είναι πιο σπάνιο, αλλά πολύ σοβαρό, ο Διαβήτης να κάνει την εμφάνισή του με Διαβητικό Κώμα, δηλαδή μια κατάσταση κατά την οποία το σάκχαρο αίματος εκτοξεύεται σε πολύ υψηλά επίπεδα (>300mg/dl) και ο ασθενής πέφτει σταδιακά σε υπνηλία και κώμα!

5. Ο Σακχαρώδης Διαβήτης μπορεί να επηρεάσει τη σεξουαλική ζωή!

Ο Διαβήτης μπορεί να βλάψει σοβαρά τα αγγεία και τα νεύρα των γεννητικών οργάνων. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της αίσθησης, δυσκολία οργασμού, ανεπαρκή στύση και παλίνδρομη εκσπερμάτιση! Επιπλέον, στις γυναίκες μπορεί να παρουσιαστεί κολπική ξηρότητα. Στην πραγματικότητα, 1 στους 3 διαβητικούς θα έχουν κάποιας μορφής σεξουαλικό πρόβλημα. 35 έως 70% των ανδρών με Διαβήτη θα παρουσιάσουν κάποιο βαθμό ανικανότητας στη ζωή τους.

6. Ποιους επιβαρυντικούς παράγοντες μπορούμε και πρέπει να ελέγχουμε;

Υπάρχουν αρκετές καθημερινές συνήθειες και ιατρικές καταστάσεις, που θα μπορούσαμε να τροποποιήσουμε, ώστε να μην οδηγηθούμε σε Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 και να αποφύγουμε τις επιπλοκές αυτού! Μερικές από αυτές είναι

  • Η παχυσαρκία, και μάλιστα η κεντρικού τύπου (αυξημένη περίμετρος μέσης. >102 εκ. στους άνδρες και >90 εκ. στις γυναίκες)
  • Η καθιστική ζωή
  • Το κάπνισμα
  • Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων κόκκινου κρέατος, επεξεργασμένου κρέατος, τροφών με πολλά λιπαρά και πολλά γλυκά. Γενικά, η μη τήρηση ενός ισορροπημένου διαιτολογίου.
  • Η υψηλή χοληστερίνη (ιδιαίτερα η LDL) και τα τριγλυκερίδια.

7. Υπάρχουν, όμως, και παράγοντες που δε μπορούμε να ελέγξουμε!

Δυστυχώς, σε πολλές περιπτώσεις, χαρακτηριστικά όπως τα παρακάτω δε μπορούμε να τα αλλάξουμε:

  • Η εθνικότητα και η φυλή. Για παράδειγμα οι νότιοι Αμερικανοί και ιδιαίτερα οι έγχρωμοι είναι πιο επιρρεπείς στο Διαβήτη.
  • Το οικογενειακό ιστορικό από γονιό ή δίδυμο αδελφό/ή διαβητικό εκτοξεύει τις πιθανότητες.
  • Η ηλικία παίζει ρόλο. Μετά τα 45 αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης διαβήτη.

8. Υπάρχει κάτι επιβαρυντικό ιδιαίτερα για τις γυναίκες;

Σε κάποιες περιπτώσεις, υπάρχουν γυναίκες που έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.

  • Όσες παρουσίασαν διαβήτη κύησης
  • Όσες γέννησαν μωρά πάνω από 4 κιλά
  • Όσες έχουν σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών

9. Ποιος είναι ο ρόλος της ινσουλίνης;

Στον υγιή οργανισμό, η ινσουλίνη βοηθάει στην είσοδο της γλυκόζης στο κύτταρο, παρέχοντάς του ενέργεια. Οι υδατάνθρακες απορροφώνται στο λεπτό έντερο, προκαλώντας την έκλυση μιας σειράς ορμονών που ρυθμίζουν τη λειτουργία του παγκρέατος για έκκριση ινσουλίνης, αλλά και τη λειτουργία του κέντρου του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για την όρεξη. Το τελευταίο θα το συζητήσουμε σε άλλο άρθρο για τον τρόπο δράσης της Βαριατρικής Χειρουργικής στην Αντιμετώπιση του Σακχαρώδη Διαβήτη σήμερα!

Έτσι, η ινσουλίνη βοηθάει την τροφή να γίνει ενέργεια και οι υπόλοιπες ορμόνες να ρυθμίσουν την πείνα ή να προκαλέσουν ανορεξία!

10. «Αντίσταση» στην Ινσουλίνη και υπερινσουλιναιμία.

Στον Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 τα κύτταρα δε μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη γλυκόζη φυσιολογικά. Το αποτέλεσμα είναι να αυξάνεται πολύ στο αίμα και να προκαλείται υπεργλυκαιμία! Σε αυτή την κατάσταση υπάρχει υπερινσουλιναιμία, που δημιουργείται συνήθως από υπερλειτουργία του παγκρέατος, λόγω κάποιου αιτίου (πχ. στην παχυσαρκία για να αντεπεξέλθει στα πολλά κιλά) ή ιδιοπαθώς. Κάποια στιγμή το πάγκρεας κουράζεται και η λειτουργία του αρχίζει να μειώνεται (καταστρέφονται τα β-κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη)! Γι’ αυτό η υπερινσουλιναιμία θεωρείται προ-διαβητική κατάσταση! Είναι σημαντικό ο προ-Διαβήτης να αντιμετωπίζεται εγκαίρως!

11. Πώς γίνεται η διάγνωση;

Ο ειδικός γιατρός ζητάει μια σειρά εξετάσεων για να διαγνώσει την εμφανή αύξηση του σακχάρου (εγκατεστημένος Διαβήτης) ή τη λανθάνουσα μέσα στην ημέρα υπεργλυκαιμία (επερχόμενος Διαβήτης ή κρυφός Διαβήτης). Το πρώτο γίνεται με τη μέτρηση πρωινού σακχάρου νηστείας και το δεύτερο με καμπύλες Γλυκόζης και Ινσουλίνης και μέτρηση Γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης A1c.

12. Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί σε αρχικά στάδια;

Η ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα μπορεί να γίνει στην αρχή με ειδική ισορροπημένη διατροφή από γιατρό ή κλινικό διαιτολόγο, με την απώλεια των επιπλέον κιλών και με ήπια άσκηση (πχ. συχνό περπάτημα). Έτσι, θα δει κανείς το βαθμό βελτίωσης και θα επιβραδύνει την πλήρη εγκατάσταση Σακχαρώδη Διαβήτη. Θα καθυστερήσει έως και θα ακυρώσει την πορεία προς την κόπωση του παγκρέατος και θα αποφύγει τις επιπλοκές της νόσου.

13. Η Άσκηση είναι πολύ σημαντική!

Η τακτική άσκηση, όπως η γυμναστική και το περπάτημα, βελτιώνει τη δράση της ινσουλίνης στα κύτταρα, την είσοδο της γλυκόζης σε αυτά και την πτώση του σακχάρου στο αίμα σε φυσιολογικά επίπεδα. Δοκιμάστε να μετρήσετε το σάκχαρό σας πριν από περπάτημα μισής ώρας και μετά από αυτό. Θα εντυπωσιαστείτε!

Επίσης, θα δείτε την πίεση του αίματος να ομαλοποιείται και το σωματικό λίπος να φεύγει σταδιακά. Προσπαθήστε να έχετε μια ήπιας μορφής άσκηση 30 λεπτών τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας.

14. ΟΧΙ stress! Χαλαρώστε! Θα βοηθήσει τον έλεγχο του σακχάρου!

Το συνεχές stress ανεβάζει την αρτηριακή πίεση και το σάκχαρο αίματος. Κάποιοι δε δίνουν τη δέουσα σημασία ή καταφεύγουν στο «δε γίνεται αλλιώς». Κάποιοι καταφεύγουν στην υπερκατανάλωση φαγητού για να το διαχειριστούν!

Ο καθένας θα πρέπει να βρει το δικό του τρόπο να αντιμετωπίσει το έντονο stress της καθημερινής ζωής. Αυτό μπορεί να είναι η υποστήριξη φίλων, ο διαλογισμόςή διάφορα hobby και σίγουρα ο καλός ποιοτικός ύπνος. Αν αυτά δεν επιτυγχάνουν τη μείωση της ψυχολογικής και σωματικής έντασης, τότε θα πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας.

15. Αντιμετώπιση με φάρμακα.

Αν τα πρώτα μέτρα σωστής διατροφής και άσκησης δε φέρουν αποτέλεσμα, ο ειδικός γιατρός θα ξεκινήσει ήπια φαρμακευτική αγωγή. Κάποια φάρμακα δρουν στο πάγκρεας και κάποια στα περιφερικά κύτταρα. Συχνά χρησιμοποιείται συνδυασμός φαρμάκων. Οι συχνές επισκέψεις στο γιατρό σας είναι απαραίτητες για να ρυθμιστεί σωστά ο Σακχαρώδης Διαβήτης.

Αν μετά την έναρξη των φαρμάκων (!), πεισθούμε για την αξία της ισορροπημένης διατροφής και της άσκησης, τότε οι δόσεις θα μειωθούν ή ακόμα και δε θα χρειάζονται φάρμακα. Ποτέ δεν είναι αργά!

16. Η ινσουλίνη δεν είναι μόνο για το Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1.

Ο ειδικός γιατρός μπορεί να κρίνει πως δε θα είναι αρκετά τα χάπια και να σας δώσει συνδυασμό με ινσουλίνη. Αυτό σημαίνει πως το πάγκρεας ήδη δεν εκκρίνει αρκετή ινσουλίνη. ΔΕΝ ήρθε και η συντέλεια του κόσμου! Σημασία έχει η σωστή ρύθμιση του Διαβήτη τύπου 2 με οποιοδήποτε τρόπο!

17. Γιατί έχει σημασία η συχνή μέτρηση του σακχάρου αίματος;

Ο γιατρός σας θα σας προμηθεύσει με ένα ειδικό μηχανάκι μέτρησης σακχάρου. Αυτό θα σας επιτρέψει να γνωρίζετε πόσο καλά ρυθμίζεστε και πόσο καλά δουλεύουν τα φάρμακα. Το σάκχαρο αίματος θα πρέπει να κυμαίνεται σε συγκεκριμένα όρια το πρωί, πριν και μετά τα γεύματα και το βράδυ πριν πάτε στο κρεβάτι.

Σήμερα υπάρχουν και ειδικά μηχανάκια αναίμακτης μέτρησης σακχάρου που ήρθαν να καταργήσουν το καθημερινό τρύπημα! Η Ιατρική Τεχνολογία και Έρευνα καλπάζει για να υπηρετήσει τον διαβητικό!

18. Οι επιπλοκές του Διαβήτη!

Ο Σακχαρώδης Διαβήτης προκαλεί σειρά επιπλοκών και προβλημάτων από όλα τα όργανα. Προσβάλει μικρά και μεγάλα αγγεία με αποτέλεσμα εμφράγματα, διαβητικό πόδι, εγκεφαλικά, νεφρική ανεπάρκεια, παθήσεις των νεύρων, τύφλωση, καθυστερημένη επούλωση τραυμάτων και εύκολες μολύνσεις. Επίσης, χτυπάει δόντια και ούλα προκαλώντας πολλές στοματικές παθήσεις. O Διαβήτης από μόνος του είναι η 8η αιτία θανάτου στον κόσμο, αλλά συμμετέχει σχεδόν σε όλες τις αιτίες θανάτου του ανθρώπου σε συνδυασμό με το κάπνισμα και την παχυσαρκία.

19. Παχυσαρκία και Διαβήτης.

Η παχυσαρκία είναι μια βασική αιτία πρόκλησης σακχαρώδους διαβήτη. Αυξανομένων των περιττών κιλών αυξάνεται η πιθανότητα για εμφάνιση Διαβήτη. Η πιθανότητα αυτή εκτοξεύεται όταν ο Δείκτης Μάζας Σώματος (Body Mass Index) ξεπεράσει το 35!

Η Παχυσαρκία είναι παγκοσμίως η δεύτερη αιτία θανάτου από παράγοντες που μπορούμε να αλλάξουμε στη ζωή μας! (Πρώτη είναι το κάπνισμα.)

Η Παχυσαρκία προκαλεί τριπλάσιους θανάτους ετησίως σε σχέση με τους συχνότερους καρκίνους! Είναι δικαιολογημένη η ανησυχία μας και η συνεχής πρόληψη για τον καρκίνο, αλλά ΑΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΗ η μη αφύπνισή μας για την παχυσαρκία και τα προβλήματακαι τους θανάτους που προκαλεί!

Η Παχυσαρκία προκαλεί πολλαπλάσια περισσότερους θανάτους από τα ναρκωτικά ή άλλους εθισμούς (αλκοόλ κλπ.). Ο τζίρος του εμπορίου ναρκωτικών και του αλκοόλ είναι τεράστιος και προκαλεί δυσκολίες στην καταπολέμησή τους. Ο τζίρος, όμως, των βλαβερών για την υγεία μας τροφών είναι ακόμα πιο δυσθεώρητος!

Η Παχύσαρκη μητέρα θα γεννήσει ένα μελλοντικά παχύσαρκο παιδί, που πιθανότατα θα εμφανίσει Σακχαρώδη Διαβήτη! Επίσης, η διαβητική μητέρα θα γεννήσει ένα παιδί με τάση για Παχυσαρκία και Διαβήτη

20. Τι κάνουμε αν δε ρυθμίζεται ο Διαβήτης τύπου 2;

Σήμερα πια διαθέτουμε ένα πολύ ισχυρό όπλο για τις περιπτώσεις που ο Διαβήτης δε ρυθμίζεται με φάρμακα και αλλαγή τρόπου ζωής. Αυτό το όπλο είναι η Λαπαροσκοπική Χειρουργική Μεταβολικών Νόσων. Οι επεμβάσεις αυτές αφορούν στο στομάχι και απευθύνονται σε παχύσαρκους αλλά και σε μη παχύσαρκους νέους ή μεγαλύτερους διαβητικούς που δεν καταφέρνουν να ρυθμιστούν με φάρμακα ή ενέσεις.

Σήμερα γνωρίζουμε ότι πάνω από 50% των διαβητικών δυσκολεύονται να έχουν ρυθμισμένο σάκχαρο! Από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα είχε παρατηρηθεί ότι επεμβάσεις στομάχου για άλλους λόγους διόρθωναν παράλληλα και το διαβήτη. Εδώ και δύο δεκαετίες υπάρχει επιστημονική τεκμηρίωση για το πώς και γιατί γίνεται αυτό. Έτσι, σε μια ευρεία συνεργασία Ενδοκρινολόγων, Διαβητολόγων και Χειρουργών συμφωνήθηκαν και εκδόθηκαν το 2016 Διεθνείς Οδηγίες για την αντιμετώπιση των περιπτώσεων διαβητικών που δεν ρυθμίζονται. Αυτές εφαρμόζονται και για την Ελλάδα, αφού έχουν γίνει αποδεκτές από την Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία, την Ελληνική Χειρουργική Εταιρεία Παχυσαρκίας και Μεταβολικών Νόσων και το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας!

Παγκοσμίως, η Χειρουργική του Διαβήτη (Diabetes Surgery) είναι καθημερινή πρακτική. Άλλωστε απευθύνεται σε δισεκατομμύρια διαβητικούς. Μόνο στην Ελλάδα, υπολογίζεται ότι οι διαβητικοί είναι πάνω από 1.100.000, με ένα ποσοστό πάνω από 15% ακόμα αδιάγνωστο!

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ζητήσουν τις  διεθνείς και ελληνικές επιστημονικές βιβλιογραφικές αναφορές στο mailμου [email protected]  ή  στο [email protected] 

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Πώς να χρησιμοποιούμε σωστά το οδοντικό νήμα
Κρίση μέσης ηλικίας και γυναίκες: Μια περίπλοκη σχέση
E-Mental Health: Μπορούν τα chatbots και το ΑΙ να αντικαταστήσουν τον ψυχίατρο;