Γυναίκα ασθενής, με ανυπόφορο πόνο στο γόνατο, προσήλθε πριν από λίγες μέρες στο Ιατρείο Πόνου του νοσοκομείου Παπαγεωργίου στη Θεσσαλονίκη. Κινούνταν με πατερίτσες, αδυνατώντας να λυγίσει το πονεμένο γόνατο. Υποβλήθηκε σε διαδερμική νευρόλυση με ραδιοσυχνότητες και έφυγε από το νοσοκομείο με εντυπωσιακή βελτίωση, λυγίζοντας και πατώντας το πονεμένο πόδι.

Ήταν μία από τους συνολικά 208 ασθενείς που έχουν δεχτεί τις υπηρεσίες του νεοσύστατου Ιατρείου στους μόλις 4 μήνες από την έναρξη της λειτουργίας του, τον περασμένο Νοέμβριο. Τα εγκαίνιά του πραγματοποιούνται σήμερα, Σάββατο, στο πλαίσιο ενημερωτικής ημερίδας για τον χρόνιο πόνο και την παρηγορική φροντίδα, που διοργανώνεται στο νοσοκομείο Παπαγεωργίου.

Η αναισθησιολόγος με εξειδίκευση στην αλγολογία, Ελένη Κοράκη (φωτογραφία), αναπληρώτρια διευθύντρια του Αναισθησιολογικού Τμήματος του νοσοκομείου και υπεύθυνη του Ιατρείου Πόνου μαζί με την Μαριάνθη Βαρβέρη, μιλά στο iatronet.gr για τα είδη του χρόνιου πόνου και τα στάδια αντιμετώπισής του. Κάνει έναν πρώτο απολογισμό της τετράμηνης λειτουργίας του Ιατρείου, ενώ αναφέρεται στην αξία της παρηγορικής φροντίδας των ανθρώπων που βρίσκονται κοντά στο τέλος της ζωής και δικαιούνται να φύγουν με αξιοπρέπεια.

Αντιμετωπίζοντας το σύμπτωμα ως νόσο

Όπως εξηγεί η κ. Κοράκη, χρόνιος πόνος είναι αυτός που διαρκεί πάνω από 3 μήνες και κατατάσσεται σε δύο κατηγορίες: καρκινικό και μη καρκινικό. Μπορεί να οφείλεται σε διάφορες παθολογίες, όπως η κεφαλαλγία, η οσφυαλγία, αρθρίτιδα, οστεοπόρωση, οι πόνοι στον αυχένα και στον ώμο. Επίσης, μπορεί να εντάσσεται στην ομάδα του νευροπαθητικού πόνου, όπως ο πόνος μετά από έρπητα ζωστήρα, μετά από εγκεφαλικό, μετά από μια χειρουργική επέμβαση που επιμένει μετά από 3 μήνες, μετά από ακρωτηριασμό μέλους, κακώσεις νεύρων όπως παραπληγία ή μετατραυματικές κακώσεις.

"Αντιμετωπίζουμε το σύμπτωμα του πόνου ως νόσο. Όταν δεν θεραπεύεται ικανοποιητικά ο πόνος μετά από 3 μήνες, ή όταν παρόλο που γνωρίζουμε την πρωταρχική αιτία αυτή δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί (έχουμε μια χρόνια οσφυαλγία σε έναν ασθενή ο οποίος δεν μπορεί να χειρουργηθεί για διάφορους λόγους), ο πόνος δεν προσεγγίζεται ως σύμπτωμα, αλλά ως νόσος", τονίζει.

Η πλειοψηφία των ασθενών που καταφεύγουν στο Ιατρείο Πόνου ή παραπέμπονται σε αυτό από άλλες κλινικές ή από άλλα νοσοκομεία υποφέρει από οσφυαλγία. Ένα ποσοστό αντιμετωπίζει καρκινικό πόνο, κυρίως από καρκίνους του γυναικολογικού συστήματος, του θώρακα, οστεοσαρκώματα.

Στάδια αντιμετώπισης

Στο Ιατρείο Πόνου λαμβάνεται ιστορικό από τους ασθενείς, ελέγχονται οι εργαστηριακές και παρακλίνιες εξετάσεις, γίνεται κλινική εκτίμηση και συμπληρώνονται ειδικά ερωτηματολόγια για το είδος του πόνου. Με βάση το προφίλ γίνεται η αξιολόγηση και ακολουθεί η κατάλληλη παρέμβαση, που μπορεί να είναι φαρμακευτική ή/και επεμβατική. Ακολουθεί συμβουλευτική (ψυχολογική) υποστήριξη, από συνεργαζόμενη εθελόντρια ψυχολόγο, ενώ στο πλαίσιο της διεπιστημονικής αντιμετώπισης υπάρχει η δυνατότητα επί τόπου εκτίμησης και από ορθοπαιδικό, εφόσον κριθεί αναγκαίο.

Στα επόμενα σχέδια των υπεύθυνων του Ιατρείου είναι η υιοθέτηση και εναλλακτικών τεχνικών, όπως ο βελονισμός, η φυσικοθεραπεία, η οζονοθεραπεία κά.

Ραδιοσυχνότητες και άλλες επεμβατικές τεχνικές

Στους 56 από τους 208 ασθενείς που επισκέφθηκαν το Ιατρείο Πόνου κατά τους 4 πρώτους μήνες της λειτουργίας του εφαρμόστηκαν επεμβατικές μέθοδοι αντιμετώπισης του πόνου.

Ως θεραπεία πρώτης γραμμής για πόνους του μυοσκελετικού συστήματος και νευραλγιών, θεωρείται η διαδερμική νευρόλυση με ραδιοσυχνότητες, μια σύγχρονη και ελάχιστα επεμβατική μέθοδος για την αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου. "Είτε υπό ακτινοσκόπηση είτε με τη χρήση υπερήχων, προωθείται διαδερμικά μια βελόνα ηλεκτρόδιο στο σημείο που χρειάζεται η θεραπεία, όπου προκαλείται ελεγχόμενη παραγωγή θερμότητας, με σκοπό τη διακοπή της μετάδοσης του επώδυνου ερεθίσματος", αναφέρει η κ. Κοράκη και συμπληρώνει: "Η όλη διαδικασία διαρκεί 30 λεπτά, ο ασθενής δεν χρειάζεται να παραμείνει στο νοσοκομείο μετά το πέρας της θεραπείας και μπορεί να επιστρέψει στις κανονικές του δραστηριότητες".

Άλλες μέθοδοι είναι η επισκληρίδια χορήγηση τοπικών αναισθητικών και κορτιζόνης που εφαρμόζεται στις οσφυαλγίες, με πολύ μεγάλη επιτυχία, όπως και οι περιφερικοί νευρικοί αποκλεισμοί, κατά τους οποίους εντοπίζονται συγκεκριμένα νεύρα - στόχοι με τη χρήση υπερήχων και χορηγούνται τοπικό αναισθητικό και κορτιζόνη. "Σε πάρα πολλές περιπτώσεις οι ασθενείς νιώθουν ανακούφιση πολύ γρήγορα, λένε ‘έγινα άλλος άνθρωπος’ και συχνά το αποτέλεσμα αυτό κρατάει για πολλούς μήνες ή και χρόνια", σημειώνει η αναισθησιολόγος.

Παρηγορική φροντίδα και αξιοπρεπές τέλος ζωής

"Ο τρόπος με τον οποίο ο άνθρωπος φεύγει από τη ζωή είναι δείκτης πολιτισμού μιας κοινωνίας και της ποιότητας υπηρεσιών που μπορούμε να παρέχουμε εμείς ως γιατροί", επισημαίνει η κ. Βαρβέρη. Στο επόμενο διάστημα το Ιατρείο θα δώσει ιδιαίτερο βάρος στην περαιτέρω ανάπτυξη της παρηγορικής φροντίδας, σε ασθενείς που δεν μπορούν να δεχτούν άλλη θεραπευτική αγωγή και πολλοί από αυτούς μπορεί να βρίσκονται κοντά στο τέλος της ζωής.

"Προσπαθούμε να εφαρμόσουμε μεθόδους που θα βοηθήσουν ώστε το τέλος της ζωής να γίνει με όσο γίνεται πιο αξιοπρεπή τρόπο για αυτούς τους ασθενείς, δηλαδή χωρίς πόνο, χωρίς διέγερση, χωρίς δύσπνοια, χωρίς αυτά τα συμπτώματα που κάνουν το τέλος της ζωής των ανθρώπων αγωνιώδες", σημειώνει, προσθέτοντας πως σε αυτή την κατεύθυνση θα υπάρξει συνέργεια και με το Ινστιτούτο Curie, στο πλαίσιο του μνημονίου συνεργασίας που έχει υπογράψει το "Παπαγεωργίου" με το ομώνυμο νοσοκομείο του Παρισιού.

Στο πλαίσιο της ενημέρωσης των ασθενών, το Ιατρείο Πόνου έχει εκδώσει ένα φυλλάδιο - οδηγό, με πληροφορίες για τον χρόνιο πόνο, αλλά και χρηστικές οδηγίες για τον τρόπο λήψης των αναλγητικών φαρμάκων, τις πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειές τους, την διαχείριση φαρμάκων που δεν χρειάζονται πλέον.

Η ημερίδα, που φέρει τον χαρακτηριστικό τίτλο "Πόνος - ένα ‘δώρο’ που δεν αγάπησε κανείς", πραγματοποιείται από το Αναισθησιολογικό Τμήμα και το Ιατρείο Πόνου του ΓΝΘ "Παπαγεωργίου", υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας - ΠΑΡΗ-ΣΥ-Α, την Ελληνική Εταιρεία Αλγολογίας και την Εταιρεία Αναισθησιολογίας και Εντατικής Ιατρικής Β. Ελλάδος.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Κίρρωση ήπατος: Όσα πρέπει να γνωρίζετε
Γιατί υπάρχει τόσο στρες στις γιορτές
Δωμάτιο Snoezelen - Μία καινοτόμος θεραπευτική παρέμβαση για ασθενείς με άνοια