Οι αποκαλούμενοι αγωνιστές GLP-1, οι οποίοι αναπτύχθηκαν για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2 αλλά τώρα βοηθούν επίσης τους παχύσαρκους ανθρώπους να χάσουν βάρος, θα μπορούσαν να είναι αποτελεσματικοί για μια ασθένεια που είναι αποτέλεσμα των υψηλών επιπέδων σακχάρου στο αίμα και της υπερκατανάλωσης τροφής.

Οι GLP-1 αγωνιστές αποτελούν ασφαλή φαρμακευτική αγωγή σύμφωνα με τις σύγχρονες κλινικές μελέτες, με τις ανεπιθύμητες ενέργειες να αφορούν κυρίως ήπιες γαστρεντερικές διαταραχές σε μία μερίδα ασθενών που λαμβάνει τη θεραπεία. Ωστόσο οι παρενέργειες αυτές είναι δοσοεξαρτώμενες και στις περισσότερες περιπτώσεις εκλείπουν με την πάροδο του χρόνου.

Μια ανάλυση μητρώου από τη Σουηδία που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "@Gut" δείχνει ότι το λιπώδες ήπαρ είναι λιγότερο πιθανό να εξελιχθεί σε ηπατίτιδα εάν οι πάσχοντες έχουν ξεκινήσει θεραπεία με έναν αγωνιστή GLP-1.

Η μη αλκοολική λιπώδης ηπατική νόσος (NAFLD), η οποία αναφέρεται πλέον ως μεταβολική διαταραχή που σχετίζεται με τη στεατωτική ηπατική νόσο (MASLD), είναι μια κοινή παρενέργεια της παχυσαρκίας και του διαβήτη τύπου 2. Η νόσος είναι αναστρέψιμη στα αρχικά στάδια, με το ήπαρ να ανταποκρίνεται γρήγορα στη δίαιτα.

Αυτό αλλάζει μόλις αναπτυχθεί μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα (NASH), η οποία με τη σειρά της μπορεί να εξελιχθεί σε κίρρωση του ήπατος. Σε πολλές χώρες, η κίρρωση του ήπατος που προκαλείται από τη διατροφή έχει αντικαταστήσει την αλκοολική ηπατική νόσο ως την πιο κοινή αιτία ηπατικής ανεπάρκειας.

Φαίνεται εύλογο ότι οι αγωνιστές GLP-1, οι οποίοι μειώνουν τη γλυκόζη του αίματος καθώς και το σωματικό βάρος, προστατεύουν από την περαιτέρω επιδείνωση της MASLD.

Στην πραγματικότητα, ο παρασκευαστής της σεμαγλουτίδης έχει ήδη αναλάβει τη διερεύνηση του αγωνιστή GLP-1 σε τυχαιοποιημένες μελέτες θεραπείας. Ωστόσο, θα χρειαστούν αρκετά χρόνια μέχρι αυτές να ολοκληρωθούν.

Μια ορισμένη πρόβλεψη θα μπορούσε να γίνει με την ανάλυση δεδομένων ασθενών στους οποίους έχουν συνταγογραφηθεί στο παρελθόν αγωνιστές GLP-1 για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2 και οι οποίοι επίσης είχαν MASLD.

Ο Axel Wester από το Ινστιτούτο Καρολίνσκα της Στοκχόλμης και οι συνεργάτες του ανέλυσαν τα δεδομένα από το μητρώο "DELIVER" ("Decoding the Epidemiology of LIVER disease in Sweden"), το οποίο καταγράφει ασθενείς με ηπατική νόσο σε ολόκληρη τη χώρα.

Προκειμένου να αποφευχθούν οι στρεβλώσεις που είναι συνηθισμένες στις μελέτες παρατήρησης, πραγματοποιήθηκε η λεγόμενη εξομοίωση μιας κλινικής μελέτης - στόχου. Σκοπός της δεν είναι μόνο να διασφαλιστεί ότι οι ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με αγωνιστές GLP-1 έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά. Λαμβάνεται υπόψη και ο χρόνος έναρξης της θεραπείας κατά την επιλογή της ομάδας ελέγχου.

Οι ερευνητές συνέκριναν 1.026 άτομα που ξεκίνησαν θεραπεία με αγωνιστές GLP-1 με 15.633 άτομα που δεν ξεκίνησαν την θεραπεία αυτή. Οι περισσότεροι ξεκίνησαν τη θεραπεία με λιραγλουτίδη (61,9 %), ακολουθούμενοι από σεμαγλουτίδη (22,5 %), ντουλαγλουτίδη (11,7 %), εξενατίδη (2,4 %) και λιξισενατίδη (1,5 %).

Το τελικό σημείο ήταν η σημαντική επιδείνωση της κατάστασης του ήπατος ("μείζονες δυσμενείς ηπατικές εκβάσεις", MALO). Αυτό θα μπορούσε να είναι η αποσυμφορημένη κίρρωση (κιρσορραγία, ασκίτης, πυλαία υπέρταση ή ηπατοτεντερικό σύνδρομο), ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα, μεταμόσχευση ήπατος ή θάνατος σχετιζόμενος με MALO.

Κατά τη διάρκεια των 10 ετών, 41 που ξεκίνησαν θεραπεία (13,3 %) εμφάνισαν MALO σε σύγκριση με 1.079 που δεν ξεκίνησαν αυτή την θεραπεία (14,6%). Αυτό δεν υποδηλώνει σημαντικό πλεονέκτημα και ο λόγος κινδύνου 0,91 που προσδιορίστηκε από τον Wester δεν ήταν σημαντικός με διάστημα εμπιστοσύνης 95% από 0,50 έως 1,32. Σε μια τυχαιοποιημένη μελέτη, η θεραπεία θα είχε επομένως αποτύχει στην ανάλυση "πρόθεση για θεραπεία".

Ωστόσο, για λόγους που ο Wester δεν μπόρεσε να προσδιορίσει, πολλοί από αυτούς που ξεκίνησαν τη θεραπεία, την διέκοψαν σύντομα. Συνεπώς, ο Wester περιόρισε την ανάλυση στους ασθενείς που συνέχισαν τη θεραπεία για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Αυτή η ανάλυση "ανά πρωτόκολλο" αποκάλυψε ένα σαφές πλεονέκτημα για όσους ξεκίνησαν τη θεραπεία με αγωνιστές GLP-1.

Αποδείχθηκε ότι μετά από 10 χρόνια, είχαν 49% λιγότερες πιθανότητες να νοσήσουν από MALO.

Συνεπώς, θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι η θεραπεία με έναν αγωνιστή GLP - 1 οδηγεί σε ανάκαμψη του ήπατος και σε αποφυγή καθυστερημένων βλαβών.

Ωστόσο, αυτό δεν είναι βέβαιο, καθώς ακόμη και η μίμηση μιας "κλινικής μελέτης-στόχου" δεν υποκαθιστά την τυχαιοποιημένη μελέτη. Οι ειδικοί είναι επίσης επικριτικοί ως προς τα αποτελέσματα μιας ανάλυσης "ανά πρωτόκολλο".

Επομένως, μένει να δούμε ποια θα είναι τα αποτελέσματα της μελέτης "ESSENCE" (με γερμανική συμμετοχή). Εδώ, 1.200 ασθενείς με μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα NASH πρόκειται να υποβληθούν σε θεραπεία με σεμαγλουτίδη ή εικονικό φάρμακο.

Τα πρώτα αποτελέσματα της μελέτης αναμένεται να είναι διαθέσιμα το 2028.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Το θαυματουργό γκι
Χριστουγεννιάτικη επίσκεψη Γεωργιάδη - Βιλδιρίδη σε 4 νοσοκομεία της Αττικής
4 υγιεινά πιάτα για το γιορτινό τραπέζι