Το 1950, όταν ο παγκόσμιος πληθυσμός ήταν 2,5 δισεκατομμύρια, το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση ήταν 46,5 χρόνια. Το 2022, τα στοιχεία αυτά αυξήθηκαν σε 8 δισεκατομμύρια και 71,2 χρόνια, αντίστοιχα. Μέχρι το 2050, το παγκόσμιο προσδόκιμο ζωής προβλέπεται να αυξηθεί στα 77,3 χρόνια.

Αυτά τα καλά νέα, ωστόσο, παρουσιάζουν μια πρόκληση: να διατηρήσουμε υγιείς τους περισσότερους ηλικιωμένους περισσότερο από ποτέ. Μέχρι το 2050, ο αριθμός των ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω αναμένεται να φτάσει τα 1,6 δισεκατομμύρια, από 761 εκατομμύρια το 2021, σύμφωνα με την Παγκόσμια Κοινωνική Έκθεση του ΟΗΕ που δημοσιεύτηκε το 2023.

Η νόσος του Αλτσχάιμερ είναι μια από τις σοβαρότερες απειλές για αυτόν τον αυξανόμενο πληθυσμό. Ο συνολικός αριθμός των ατόμων με τη νόσο Αλτσχάιμερ παγκοσμίως αναμένεται να αυξηθεί πάνω από 150 τοις εκατό τα επόμενα 30 χρόνια. Αυτοί οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν προοδευτικά μεγαλύτερες προκλήσεις στην εκτέλεση των καθημερινών τους δραστηριοτήτων με μεγαλύτερη πιθανότητα να τραυματιστούν από πτώσεις, ενώ υποφέρουν από παραισθήσεις, σύγχυση και κατάθλιψη.

Το οικονομικό κόστος αυτής της επιβάρυνσης είναι δύσκολο να εκτιμηθεί. Δεν περιλαμβάνει μόνο μετρήσιμα αποτελέσματα, όπως το κόστος της θεραπείας και της μακροχρόνιας περίθαλψης ή της απώλειας της εργασιακής παραγωγικότητας και διάρκειας ζωής, αλλά και μυριάδες άλλα γεγονότα που δεν είναι εύκολο να μετρηθούν, όπως οι επιπτώσεις τους στην ψυχική υγεία και άλλες έμμεσες ιατρικές δαπάνες.

Παρόλα αυτά, σύμφωνα με δεδομένα από το Institute for Health Metrics and Evaluation (IHME), έναν κορυφαίο ερευνητικό οργανισμό που ειδικεύεται στην ανάλυση της παγκόσμιας επιβάρυνσης των ασθενειών, εκτιμάται ότι η παγκόσμια οικονομική επιβάρυνση των νόσων το 2019 ήταν περίπου 2 τρισεκατομμύρια δολάρια. Μέχρι το 2050, αυτό το βάρος θα αυξηθεί απότομα σε περίπου 10 τρισεκατομμύρια δολάρια και ίσως μέχρι και 13,5 τρισεκατομμύρια δολάρια. Για σύγκριση, το παγκόσμιο ΑΕΠ προβλέπεται να είναι 228 τρισεκατομμύρια δολάρια (προσαρμοσμένο στον πληθωρισμό) το 2050.

Αν και το τρέχον οικονομικό κόστος της νόσου του Αλτσχάιμερ συγκεντρώνεται στις πιο πλούσιες χώρες, θα αυξηθεί πολύ πιο γρήγορα σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, οι οποίες είναι λιγότερο ικανές να το επωμιστούν. Από τώρα έως το 2050, ο αριθμός των ατόμων με νόσο του Αλτσχάιμερ στη Βόρεια Αφρική, τη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Υποσαχάρια Αφρική προβλέπεται να αυξηθεί κατά 250%, σε σύγκριση με 150 τοις εκατό παγκοσμίως.

Η οικονομική επιβάρυνση της νόσου Αλτσχάιμερ θα είναι συγκλονιστική και αυτό δικαιολογεί μια σημαντική αύξηση των επενδύσεων: σε δαπάνες Ε&Α για την πρόληψη, την έγκαιρη ανίχνευση και τις θεραπείες τροποποίησης της νόσου. την ανάπτυξη νέων τρόπων φροντίδας και  την ευρεία, δίκαιη πρόσβαση σε αυτές τις καινοτομίες. 

Η έρευνα και οι εκτιμήσεις για την επιβάρυνση της νόσου συνήθως επικεντρώνονται στην άνοια, η οποία, εκτός από τη νόσο του Αλτσχάιμερ, περιλαμβάνει επίσης αγγειακή άνοια, μετωποκροταφική άνοια κ.α  Η άνοια είναι η έκτη κύρια πηγή επιβάρυνσης με αναπηρία μεταξύ των ατόμων ηλικίας 55 ετών και άνω. Η νόσος  Αλτσχάιμερ αντιπροσωπεύει περίπου το 60 έως 80 τοις εκατό αυτής της επιβάρυνσης. Με βάση αυτό το ποσοστό, οι εκτιμήσεις του IHME δείχνουν ότι το 2019, 34 έως 46 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο είχαν Αλτσχάιμερ. Ακόμα και αν ο επιπολασμός της άνοιας ανάλογα με την ηλικία και το φύλο παραμείνει σταθερός τα επόμενα χρόνια, η αύξηση του πληθυσμού και της μακροζωίας σημαίνει ότι περισσότεροι άνθρωποι θα κινδυνεύουν από τη νόσο του Αλτσχάιμερ. Σε αυτό το πνεύμα, ο συνολικός αριθμός των ανθρώπων που ζουν με τη νόσο Αλτσχάιμερ προβλέπεται να αυξηθεί σε περίπου 107 εκατομμύρια έως το 2050.

Ενώ υπάρχουν πολλά επιτυχημένα μοντέλα συντονισμένης φροντίδας για άτομα με νόσο Αλτσχάιμερ, δεν εφαρμόζονται ευρέως. Οι περισσότεροι αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην προσπάθειά τους να λάβουν φροντίδα στο σπίτι ή να διαμείνουν σε ένα οίκο ευγηρίας.

Μια παραδοσιακή μέθοδος για την καταγραφή αυτών των δαπανών είναι η προσέγγιση του κόστους της ασθένειας (COI), η οποία περιλαμβάνει τις δαπάνες ιατρικής και μακροχρόνιας περίθαλψης για ασθενείς και δαπάνες που πραγματοποιούνται από πληρωτές όπως ασφαλιστικές εταιρείες ή κρατικά συστήματα υγειονομικής περίθαλψης.
Παγκοσμίως, εκτιμάται ότι δαπανήθηκαν 184 δισεκατομμύρια δολάρια σε άμεσο κόστος υγειονομικής περίθαλψης για άτομα με νόσο Αλτσχάιμερ το 2019. Μέχρι το 2050, ο αριθμός αυτός προβλέπεται να φτάσει τα 1,1 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως. Ενώ οι χώρες υψηλού εισοδήματος αναμένεται να δουν το άμεσο κόστος από τη νόσο Αλτσχάιμερ να πολλαπλασιάζεται κατά πέντε συντελεστές κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, χώρες με ανώτερα-μεσαία εισοδήματα, χαμηλά-μεσαία εισοδήματα και χαμηλών εισοδημάτων θα μπορούσαν να δουν αυτές τις εκτιμήσεις να αυξάνονται κατά συντελεστές 21, 15 και 13, αντίστοιχα.

Μια μελέτη του 2018 υπολόγισε το συνδυασμένο άμεσο και έμμεσο παγκόσμιο κόστος της νόσου του Αλτσχάιμερ μεταξύ 575 και 766 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2015 και προέβλεψε ότι θα αυξηθεί σε περίπου 6,4 τρισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2050.

Ο συνδυασμός ενός ταχέως γερασμένου παγκόσμιου πληθυσμού και της έλλειψης θεραπειών για τη νόσο Αλτσχάιμερ προκαλεί έντονο προβληματισμό. Το 2020, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών κήρυξε αυτή τη δεκαετία ως Δεκαετία υγιούς γήρανσης, καλώντας τις κυβερνήσεις, τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τον ιδιωτικό τομέα, τους ακαδημαϊκούς εμπειρογνώμονες και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς να ενώσουν τα χέρια για τη βελτίωση της ζωής των ηλικιωμένων.

Πηγές:
https://www.scientificamerican.com/custom-media/davos-alzheimers-collaborative/the-ten-trillion-dollar-disease/

Ειδήσεις υγείας σήμερα
ECDC: Σημαντική αύξηση κρουσμάτων συγκυτιακού ιού - Ποιους απειλεί ο RSV
Διοικητές νοσοκομείων: Παράδοξα και αντιφάσεις ενός διαγωνισμού
ΕΔΟΕΑΠ - ΤΥΠΕΤ στις ρυθμίσεις ΕΟΠΥΥ για τη φαρμακευτική δαπάνη - Γεωργιάδης: Θα βγουν κερδισμένοι