Μόνο 1 στις 20 θεραπείες που δοκιμάζονται σε ζώα, εγκρίνεται τελικά για χρήση στον άνθρωπο.

Αυτό έδειξαν για πρώτη φορά ερευνητές του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης σε μελέτη συστηματικής ανασκόπησης που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "PLOS Biology". "Αυτό μπορεί να ακούγεται πολύ λίγο, αλλά θα μπορούσε να περιλαμβάνει θεραπείες που είναι ζωτικής σημασίας για ορισμένους ανθρώπους", δήλωσε στο ελβετικό πρακτορείο ειδήσεων SDA ο επικεφαλής της μελέτης Μπέντζαμιν Ίνιχεν από το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης (UZH).

Για τη μελέτη, ο ίδιος και η ερευνητική του ομάδα ανέλυσαν 122 υπάρχουσες μελέτες για 367 διαφορετικές θεραπείες για 54 ανθρώπινες ασθένειες.

Σύμφωνα με τη μελέτη, το 50% των θεραπειών που δοκιμάστηκαν σε πειραματόζωα, οδήγησαν σε κλινική έρευνα σε ανθρώπους και το 40% σε λεγόμενες τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές, το χρυσό πρότυπο για την κλινική έρευνα με θεραπείες με εικονικό φάρμακο.

Χρειάστηκαν κατά μέσο όρο 5 χρόνια για να φθάσουν τα διάφορα στάδια πριν από μια πρώτη δοκιμή στον άνθρωπο και 10 χρόνια πριν από τη χορήγηση της κανονιστικής έγκρισης.

Οι ερευνητές έδειξαν επίσης ότι υπήρχε μεγάλη συνοχή μεταξύ των μελετών σε ζώα και σε ανθρώπους: το 86% των θεραπειών που δοκιμάστηκαν με επιτυχία σε ζώα ήταν επίσης αποτελεσματικές και σε ανθρώπους.

Ωστόσο, το ποσοστό αυτό βασίζεται μόνο στην αξιολόγηση που έγινε στις διάφορες μελέτες που συνόψισαν οι ερευνητές.

Παρ' όλα αυτά, μετά από 10 χρόνια, το 95% των θεραπειών που δοκιμάστηκαν σε ζώα δεν εγκρίθηκαν ποτέ για χρήση σε ανθρώπους.

"Είναι πολύ πιθανό η έλλειψη ποιότητας σε ορισμένες μελέτες σε ζώα να οδήγησε σε ψευδώς θετικά αποτελέσματα, δηλαδή τα δεδομένα να υποδηλώνουν ένα θεραπευτικό αποτέλεσμα, αν και στην πραγματικότητα δεν υπήρχε τέτοιο αποτέλεσμα", δήλωσε ο Ineichen. "Ως αποτέλεσμα, τα φάρμακα αυτά πέφτουν αργότερα έξω από τις πολύ αυστηρές δοκιμές σε ανθρώπους".

Υπάρχουν παραδείγματα τόσο θεραπειών που προέκυψαν χάρη στις δοκιμές σε ζώα όσο και θεραπειών που προκάλεσαν μεγάλες ελπίδες μετά τις δοκιμές σε ζώα, αλλά τελικά απέτυχαν να επιτύχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα στον άνθρωπο.

Για παράδειγμα, έχουν εγκριθεί διάφορα φάρμακα για την πολλαπλή σκλήρυνση (ΣΚΠ), τα οποία, σύμφωνα με τον Ineichen, οφείλονται ασφαλώς εν μέρει σε δοκιμές σε ζώα.

Σε αυτά περιλαμβάνεται η φινγκολιμόδη. "Ένα σχετικά νέο και εξαιρετικά αποτελεσματικό φάρμακο για τη σκλήρυνση κατά πλάκας", λέει ο Ineichen.

Η ουσία NXY-059, από την άλλη πλευρά, έπεσε έξω από τη διαδικασία ανάπτυξης, καθώς υπήρχε η ελπίδα ότι η ουσία αυτή θα μπορούσε να βοηθήσει ασθενείς με εγκεφαλικό επεισόδιο με βάση πειράματα σε ζώα.

Ωστόσο, αυτό δεν έχει επιβεβαιωθεί στον άνθρωπο.

Πηγές:
PLOS Biology

Ειδήσεις υγείας σήμερα
"Μεταξά": Οι πρώτες θεραπείες ογκολογικών ασθενών στο σπίτι τους
Πώς να μάθω στο παιδί μου να διαχειρίζεται το στρες
ECDC: Αυξημένη δραστηριότητα της CoViD στην Ευρώπη - Η εικόνα στην Ελλάδα