Αποτελεσματική για τον έλεγχο της ανθεκτικής υπέρτασης αποδεικνύεται μία μέθοδος που εφαρμόζεται από το 2012 στο "Ιπποκράτειο" της Αθήνας.

Πρόκειται για την απονεύρωση του νεφρού, με την οποία επιτυγχάνεται μείωση της αρτηριακής πίεσης. Η μέθοδος πρόκειται να δοκιμαστεί και για τον έλεγχο του στρες, καθώς αρχικές παρατηρήσεις δείχνουν πως μπορεί να είναι αποτελεσματική.

Η μέθοδος περιλαμβάνεται στις νέες κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Υπέρτασης (ESH), σύμφωνα με τις οποίες η κατάλυση της συμπαθητικής νεύρωσης των νεφρικών αρτηριών σε ασθενείς με ανθεκτική υπέρταση αποτελεί μία επιπρόσθετη ή εναλλακτική θεραπευτική επιλογή.

Μπορεί να εφαρμοστεί και σε ασθενείς με αρρύθμιστη υπέρταση, οι οποίοι επανειλημμένα δεν συμμορφώνονται προς τη θεραπεία τους ή παρουσιάζουν δυσανεξία στα αντιυπερτασικά φάρμακα.

"Δεν πρόκειται για μια εναλλακτική επιλογή έναντι των αντιυπερτασικών φαρμάκων, δηλαδή δεν είναι μια ανταγωνιστική στρατηγική θεραπείας, αλλά μια συνεργιστική, συμπληρωματική θεραπεία", εξηγεί ο αναπληρωτής πρόεδρος της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, καθηγητής Καρδιολογίας Κωνσταντίνος Τσιούφης (φωτογραφία).

Σύμφωνα με τον καθηγητή, είναι η πρώτη φορά - εδώ και δεκαετίες - που οι θεράποντες ιατροί διαθέτουν ένα ακόμη κομβικής σημασίας εργαλείο, προκειμένου να επιτύχουν την επιθυμητή και πολλαπλώς ωφέλιμη ελάττωση της αρτηριακής πίεσης σε περιπτώσεις ασθενών με δύσκολα ρυθμιζόμενη υπέρταση.

Όπως εξηγεί, από το 2012 πραγματοποιούνται στην Ελλάδα επεμβάσεις νεφρικής απονεύρωσης για την θεραπεία των αρρύθμιστων υπερτασικών ασθενών και, μέχρι στιγμής, έχουν πραγματοποιηθεί περίπου 500 τέτοιες επεμβάσεις με άριστα αποτελέσματα.

Η Α' Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική και η Μονάδα Υπέρτασης του "Ιπποκράτειου" της Αθήνας έχουν ηγηθεί και συμμετάσχει σε πληθώρα διεθνών μελετών με αμφότερες τις δύο τεχνολογίες κατάλυσης της συμπαθητικής νεύρωσης των νεφρικών αρτηριών (ραδιοσυχνότητες - μελέτες Spyralon - Med, Spyraloff - Med, υπέρηχοι - μελέτη ERSHAM σε εξέλιξη), με σημαντικό αριθμό ασθενών να έχουν ενταχθεί σε αυτές.

Πού εφαρμόζεται

Ο κ. Τσιούφης εξηγεί πως η νεφρική απονεύρωση (Renal denervation, RDN) εφαρμόζεται στις εξής κατηγορίες ασθενών:

  • Οι νέες κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Υπέρτασης για το 2023, που δημοσιεύθηκαν Journal of Hypertension, συστήνουν την χρήση της κατάλυσης της συμπαθητικής νεύρωσης των νεφρικών αρτηριών σε ασθενείς με ανθεκτική υπέρταση ως μια επιπρόσθετη ή εναλλακτική θεραπευτική επιλογή έναντι της προσθήκης επιπλέον αντιυπερτασικών φαρμάκων, καθώς επίσης και σε ασθενείς με αρρύθμιστη υπέρταση, οι οποίοι - επανειλημμένως - δεν συμμορφώνονται προς την θεραπεία τους ή παρουσιάζουν δυσανεξία στα αντιυπερτασικά φάρμακα.
  • Η νεφρική απονεύρωση επιτυγχάνει μείωση της αρτηριακής πίεσης ιατρείου, καθώς και της 24ωρης περιπατητικής αρτηριακής πίεσης σε ασθενείς με αρρύθμιστη αρτηριακή υπέρταση. Ελαττώνει τα επίπεδα της 24ωρης περιπατητικής συστολικής αρτηριακής πίεσης κατά 5-7 mmHg και τα επίπεδα της συστολικής αρτηριακής πίεσης ιατρείου 8-10mmHg, μείωση η οποία αντιστοιχεί σε ελάττωση κατά 17% του κινδύνου στεφανιαίας νόσου, 27% μείωση του κινδύνου εκδήλωσης αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, 28% ελάττωση του κινδύνου ανάπτυξης καρδιακής ανεπάρκειας και μείωση κατά 13% της θνησιμότητας από όλες τις αιτίες

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Υπέρτασης:

Η νεφρική απονεύρωση μπορεί να αποτελεί επιπρόσθετη θεραπεία για τους ασθενείς με αληθώς ανθεκτική (true resistant) υπέρταση και με διατηρημένη νεφρική λειτουργία (κάθαρση κρεατινίνης (eGFR) τουλάχιστον40ml/min/1.73m2.

Η νεφρική απονεύρωση μπορεί να αποτελέσει θεραπευτική επιλογή σε ασθενείς με μη ελεγχόμενη/αρρύθμιστη αρτηριακή υπέρταση παρά τη χρήση συνδυασμού αντιυπερτασικών φαρμάκων εφόσον η φαρμακευτική αγωγή επιφέρει σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες και έχει επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής.

Στο ίδιο πλαίσιο, μόλις πρόσφατα, ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ενέκρινε την απονεύρωση με τη χρήση και των δύο τεχνολογιών (ραδιοκυμάτων και υπερήχων) για τη θεραπεία της αρρύθμιστης υπέρτασης ως συμπληρωματικό της φαρμακευτικής αγωγής.

Έτσι, η νεφρική απονεύρωση (RDN) αναβαθμίζεται και καθιερώνεται πλέον ως ο τρίτος βασικός πυλώνας για την θεραπεία της αρτηριακής υπέρτασης, υπογραμμίζει ο κ. Τσιούφης.

Πώς γίνεται

Στους ασθενείς που πρόκειται να υποβληθούν σε νεφρική απονεύρωση, διενεργείται απεικόνιση των νεφρικών αρτηριών μέσω triplex, αξονικής ή μαγνητικής αγγειογραφίας.

Κατόπιν, εάν η ανατομία είναι κατάλληλη προσέρχονται οι υπερτασικοί ασθενείς την ημέρα της κατάλυσης στο Αιμοδυναμικό Εργαστήριο της Α' Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής ΕΚΠΑ.

Η αγγειακή προσπέλαση γίνεται μέσω της μηριαίας αρτηρίας, ενώ έχει προηγηθεί τοπική αναισθησία και χορηγείται αναλγησία ή και ήπια μέθη.

Η κατάλυση των νεφρικών αρτηριών γίνεται με χρήση ραδιοσυχνοτήτων μέσω του καθετήρα Symplicity Spyral RDN (Medtronic) ή με τη χρήση υπερήχων μέσω του καθετήρα Paradise (ReCor).

Οι επεμβατικοί ιατροί χορηγούν ανάλογα με το σύστημα θεραπείες κατάλυσης και στις δύο νεφρικές αρτηρίες ώστε να επιτευχθεί κατάλυση του συμπαθητικού συστήματος για να μειωθεί αποτελεσματικά η αρτηριακή πίεση.

Η μέση διάρκεια της θεραπείας εκτιμάται στη μισή ώρα. Την επόμενη ημέρα της επέμβασης, ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στις καθημερινές του δραστηριότητες.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Το ChatGPT βοηθά άτομα με οξεία ουρολογικά συμπτώματα
Παθογόνα εξαπλώνονται πιο πολύ και πιο γρήγορα λόγω κλιματικής αλλαγής
Ξεκινά ο πρώτος κύκλος του Εκπαιδευτικού Προγράμματος της Ακαδημίας Κλινικών Μελετών 2024