Επιστήμονες προκάλεσαν τεχνητά γήρανση σε "μίνι-εγκεφάλους" που κατασκευάστηκαν από ανθρώπινα βλαστικά κύτταρα και ως αποτέλεσμα  εξαφανίστηκαν οι δείκτες που προσδιορίζουν την ταυτότητα στο γενετικό υλικό των νευρικών κυττάρων του εγκεφάλου.

Τα κύτταρα του εγκεφάλου που γερνούν, μερικές φορές ξεχνούν ποια είναι στην πραγματικότητα, αναφέρει ο Frank Edenhofer από το Πανεπιστήμιο του Ίνσμπρουκ.

Μαζί με συναδέλφους του, ανέπτυξε "μίνι-εγκεφάλους" από ανθρώπινα βλαστικά κύτταρα σε εργαστηριακά πιάτα και προκάλεσε τεχνητά διαδικασίες γήρανσης σε αυτά.

Ως αποτέλεσμα, οι δείκτες στο γενετικό υλικό των νευρικών κυττάρων του εγκεφάλου που καθορίζουν την ταυτότητά τους εξαφανίστηκαν, εξηγούν οι ερευνητές σε δελτίο Τύπου του Αυστριακού Επιστημονικού Ταμείου (FWF).

Τα μικροσκοπικά οργανοειδή που κατασκευάζονται από βλαστικά κύτταρα είναι εξαιρετικά πειραματικά μοντέλα για ανθρώπινα όργανα όπως η καρδιά και ο εγκέφαλος, αλλά υπήρξε μια παγίδα, ειδικά για την έρευνα της γήρανσης, δήλωσε ο Edenhofer από το Ινστιτούιτο Μοριακής Βιολογίας του Πανεπιστημίου του Ίνσμπρουκ σε συνέντευξή στο Αυστριακό Πρακτορείο Ειδήσεων: "Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι πρόκειται για πολύ νεαρούς ιστούς, παρόμοιους με εκείνους ενός εμβρύου".

Ωστόσο, υπάρχουν γνωστές ασθένειες που οφείλονται σε γενετικά ελαττώματα που προκαλούν πρόωρη γήρανση, για παράδειγμα στην πρωτεΐνη "προγκερίνη".

Οι ερευνητές εισήγαγαν τώρα το πρότυπο (το γονίδιο) για την τροποποιημένη προγκερίνη στα οργανοειδή του εγκεφάλου και στη συνέχεια μπόρεσαν να παρατηρήσουν τις διαδικασίες γήρανσης σε αυτά.

Όπως και στους πραγματικούς ανθρώπινους εγκεφάλους σε προχωρημένη ηλικία, η δραστηριότητα των "εργοστασίων παραγωγής ενέργειας των κυττάρων" (μιτοχόνδρια) μειώνεται και οι μίνι εγκέφαλοι κυριολεκτικά "σκουριάζουν", δήλωσε ο Edenhofer.

Το οξυγόνο προκαλεί "οξειδωτική βλάβη" στα κύτταρά τους, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τον σίδηρο,που συσσωρεύονται με την πάροδο του χρόνου και εξασθενούν τη λειτουργία.

Σύμφωνα με τον ερευνητή των βλαστοκυττάρων, καθώς αυξάνονταν οι "ζημιές σκουριάς" στο γενετικό υλικό, διαβρώνονταν οι "επιγενετικοί δείκτες" που χαρακτηρίζουν τον κυτταρικό τύπο: "Βρήκαμε ένα γονίδιο που είναι σημαντικό τόσο για την επισκευή του γενετικού υλικού όσο και για τη διατήρηση αυτών των επιγενετικών δεικτών". Οι δοκιμές στους μίνι-εγκεφάλους θα δείξουν τώρα αν αυτό θα μπορούσε ενδεχομένως να καθυστερήσει τη γήρανση του εγκεφάλου.

Ο ερευνητής θέλει επίσης να εξετάσει αν τα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου μπορούν να αναζωογονηθούν με διάφορες φαρμακολογικές παρεμβάσεις. Υπάρχουν διάφορες ουσίες που θα μπορούσαν να εξεταστούν για το σκοπό αυτό, όπως για παράδειγμα η σπερμιδίνη, είπε: "Μπορούμε τώρα για πρώτη φορά να αναλύσουμε τον τρόπο δράσης τους σε ένα μοντέλο και ίσως να ανακαλύψουμε νέες δραστικές ουσίες και στρατηγικές".

Με τους μίνι-εγκεφάλους, θα ήταν επίσης δυνατό να διερευνηθεί λεπτομερέστερα στο εργαστήριο η ανάπτυξη νευροεκφυλιστικών ασθενειών όπως η νόσος Αλτσχάιμερ ή η νόσος Πάρκινσον.

Μαζί με τους συναδέλφους τους στο Λουξεμβούργο, οι ερευνητές του Ίνσμπρουκ καλλιέργησαν λοιπόν και γέρασαν μίνι-εγκεφάλους στους οποίους είναι αναγνωρίσιμες οι πρώιμες επιπτώσεις της νόσου του Πάρκινσον.

Πηγές:
Aυστριακό Πρακτορείο Ειδήσεων

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Το 41% των ενηλίκων στη χώρα μας έχουν κάποιο χρόνιο πρόβλημα υγείας
Ο κατάλογος με 24 απειλητικές ασθένειες που παρακολουθούν οι Βρετανοί
Πότε χορηγείται εμβόλιο ιλαράς, μηνιγγίτιδας σε ενηλίκους - Το νέο πρόγραμμα εμβολιασμών