Ανεμευλογιά

Αγγλικός όρος

varicella

Ορισμός

Οξεία λοιμώδης νόσος που απαντάται συνήθως σε παιδιά μικρότερα των 15 ετών και η οποία οφείλεται στον ιό της ανεμευλογιάς-έρπητα ζωστήρα. Το παθογνωμονικό χαρακτηριστικό της είναι ένα εξάνθημα, που περιγράφεται κλινικά ως σχέδιο "δροσοσταλίδας πάνω σε πέταλο τριαντάφυλλου", το οποίο είναι συρρέον και εντοπίζεται στον κορμό, στο πρόσωπο, στο κρανίο, στα άνω άκρα και, ορισμένες φορές, στους μηρούς. Η νόσος μεταδίδεται κυρίως με αναπνευστικά σταγονίδια που περιέχουν λοιμογόνα σωματίδια, με άμεση επαφή με τη βλάβη ή με μολυσμένο εξοπλισμό. Η επανενεργοποίηση του ιού σε ενήλικες προκαλεί έρπητα ζωστήρα.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Μετά από μια περίοδο επώασης 2 ως 3 εβδομάδων (συνήθως 13 ως 17 ημέρες), οι ασθενείς εμφανίζουν πυρετό, κακουχία, ανορεξία και λεμφαδενοπάθεια. Ακολουθεί η έκθυση ενός εξαιρετικά κνησμώδους εξανθήματος που ξεκινά σαν κηλίδα, εξελίσσεται σε φυσαλίδα με ερυθρή βάση και τελικά μετατρέπεται σε εφελκίδα. Και τα τρία στάδια του εξανθήματος μπορεί να είναι παρόντα την ίδια χρονική περίοδο. Η ανεμευλογιά μπορεί να μεταδοθεί σε άλλους μέχρι την πλήρη εσχαροποίηση όλων των βλαβών. Σε μερικές περιπτώσεις, για παράδειγμα, όταν ο ιός της ανεμευλογιάς προσβάλλει ενήλικες ή ανοσοκατεσταλμένα παιδιά, η νόσος μπορεί να επιπλεχθεί με βακτηριακή πνευμονία, εγκεφαλτιδα ή θρομβοπενία. Η ανοσοποίηση κατά τη διάρκεια της εμβρυϊκής ηλικίας με το εμβόλιο της ανεμευλογιάς στοχεύει στην αποτροπή αυτών των επιπλοκών.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ: Ο ιός της ανεμευλογιάς μπορεί να προσβάλει άτομα οποιασδήποτε ηλικίας που δεν έχουν προηγουμένως εκτεθεί σε αυτόν. Οι επιδημίες είναι πιο συχνές το χειμώνα και την άνοιξη, σε περιοχές με εύκρατο κλίμα.

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ: Μολυσματικό κηρίο, ερπητοειδής δερματίτιδα, έρπης ζωστήρας και δοθιήνωση. Οι παραπάνω παθήσεις ίσως χρειαστεί να διαφοροδιαγνωστούν από τη ανεμευλογιά, αν και οι διαφορές είναι συνήθως εμφανείς.

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ: Ενδέχεται να εκδηλωθούν δευτεροπαθείς λοιμώξεις λόγω κνησμού, που μπορεί να οδηγήσουν στη δημιουργία αποστήματος· μερικές φορές σε ερυσίπελας ή ακόμα και σε σηψαιμία. Περιστασιακά, βλάβες που βρίσκονται πέριξ του λάρυγγα μπορεί να προκαλέσουν οίδημα της γλωττίδας και να απειλήσουν τη ζωή του ασθενούς. Η εγκεφαλίτιδα αποτελεί σπάνια επιπλοκή. Η ανεμευλογιά μπορεί να αποβεί θανατηφόρα σε παιδιά με λευχαιμία ή σε παιδιά που λαμβάνουν κορτικοστεροειδή.

ΠΡΟΛΗΨΗ: Η χορήγηση της ειδικής ανοσοσφαιρίνης για την ανεμευλογιά - τον έρπητα ζωστήρα (VZIg) μέσα σε 72 ώρες από την έκθεση προλαμβάνει την κλινική εκδήλωση της ανεμευλογιάς σε μη ανοσοποιημένα, υγιή παιδιά. Πιθανές ενδείξεις για τη χορήγηση της άνοσου σφαιρίνης είναι: ανοσοκατεσταλμένα παιδιά, νεογνά των οποίων η μητέρα προσβλήθηκε από τον ιό της ανεμευλογιάς 5 ημέρες πριν ή 48 ώρες μετά τον τοκετό· έκθεση των νεογνών μετά τον τοκετό (ειδικά των πρόωρων) στον ιό της ανεμευλογιάς· υγιείς ενήλικες που έχουν εκτεθεί στον ιό και δεν είναι ανοσοποιημένοι σε αυτόν· έγκυες γυναίκες που δεν έχουν ιστορικό νόσησης και έχουν εκτεθεί στον ιό. Η χρήση της ανοσοσφαιρίνης σε έγκυες γυναίκες δεν αποτρέπει την εμβρυϊκή λοίμωξη ή το συγγενές σύνδρομο ανεμευλογιάς. Το ζων εξασθενημένο εμβόλιο είναι πλέον εμπορικά διαθέσιμο.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Επειδή έχουν παρατηρηθεί σοβαρή νόσηση και κρούσματα θανάτου από το ιό της ανεμευλογιάς σε παιδιά που λάμβαναν κορτικοστεροειδή, τα παιδιά αυτά θα πρέπει να αποφεύγουν την έκθεση στον ιό.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ: Ο έντονος κνησμός, σε υγιή κατά τα άλλα παιδιά, αντιμετωπίζεται με χορήγηση διφαινυδραμίνης ή υδροξυζίνης και ο πυρετός που ενδεχομένως να αναπτύξουν με χορήγηση ακεταμινοφαίνης. Στα παιδιά που αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών και στους ανοσοκατεσταλμένους ενήλικες πρέπει να δίνεται ανοσοσφαιρίνη έναντι του ιού ανεμευλογιάς - έρπητα ζωστήρα ως προφύλαξη μετά την έκθεση στον ιό. Στην περίπτωση που η ανεμευλογιά εκδηλωθεί σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα ή σε εγκύους που διανύουν το τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, πρέπει να χορηγείται ακυκλοβίρη ενδοφλέβια. Η ανοσοποίηση με το εμβόλιο της ανεμευλογιάς συνιστάται στα παιδιά που δεν έχουν νοσήσει από ανεμευλογιά και τα οποία δεν έχουν λάβει προηγούμενη ανοσοποίηση.

Συνώνυμο

chickenpox