Αγγλικός όρος

calcium

Ορισμός

ΣΥΜΒ.: Ca. Αργυρόλευκο μεταλλικό στοιχείο. Ατομικός αριθμός 20, ατομικό βάρος 40,08. Μείζον συστατικό του ασβεστόλιθου. Ο ασβέστης, το CaO, είναι το οξείδιο του. Το φωσφορικό ασβέστιο συνιστά το 75% της σωματικής τέφρας (ξηρού υπολείμματος μετά από πλήρη καύση) και περίπου το 85% των αλάτων των οστών.

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ: Το ασβέστιο είναι σημαντικό για την πήξη του αίματος, την ενεργοποίηση ενζύμων και την οξεοβασική ισορροπία. Προσδίδει ισχύ και ακαμψία στα οστά και στα δόντια, και είναι ουσιαστικό για τη γαλουχία, τη λειτουργία των νεύρων και των μυών περιλαμβανομένου και του μυοκαρδίου και τη διατήρηση της διαπερατότητας των μεμβρανών. Η περισσότερη απορρόφηση ασβεστίου λαμβάνει χώρα στο δωδεκαδάκτυλο και εξαρτάται από την παρουσία καλσιτριόλης. Οι διαιτητικοί (διατροφικοί) παράγοντες, που επηρεάζουν την απορρόφηση του ασβεστίου, είναι τα φυτικά οξέα, τα οποία υπάρχουν στους καρπούς, η υπερβολική κατανάλωση φωσφόρου, και οι πολυφαινόλες,που υπάρχουν στο τσάι. Περίπου 40% του καταναλωθέντος ασβεστίου απορροφάται. Τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα ρυθμίζονται από την παραθορμόνη· έλλειψη αυτής της ορμόνης προκαλεί υπασβεστιαιμία. Τα επίπεδα ορού είναι φυσιολογικά μεταξύ 8,5 ως 10,5 mg/dl (χιλιοστόγραμμα ανά δεκατόλιτρο). Τα χαμηλά επίπεδα ασβεστίου στο αίμα προκαλούν τέτανο, δηλαδή μυϊκούς σπασμούς και συσπάσεις. Αίμα αποστερημένο του ασβεστίου του δεν θα πήξει. Το ασβέστιο εναποτίθεται στα οστά, αλλά μπορεί να κινητοποιηθεί από αυτά, προκειμένου να διατηρηθούν τα επίπεδά του στο αίμα, όταν η διατροφική πρόσληψη είναι ανεπαρκής. Σε οποιαδήποτε στιγμή, ο οργανισμός ενός ενήλικα περιέχει περίπου 700 g φωσφορικού ασβεστίου. Από αυτά, τα 120 g αντιστοιχούν στο ασβέστιο. Οι ενήλικες πρέπει να καταναλώνουν τουλάχιστον 1 g ασβεστίου ημερησίως. Οι έγκυες, θηλάζουσες και μετεμμηνοπαυσικές γυναίκες πρέπει να καταναλώνουν 1,2-1,5 g ασβεστίου ημερησίως.

ΠΗΓΕΣ: Εξαίρετες πηγές ασβεστίου περιλαμβάνουν το γάλα, το γιαούρτι, το τυρί (αλλά όχι το τυρί cottage),τον ενισχυμένο με ασβέστιο χυμό πορτοκαλιού και το παγωτό. Καλές πηγές ασβεστίου περιλαμβάνουν τον σολομό και τις σαρδέλες σε κονσέρβα, το μπρόκολο, το τοφού, το ραβέντι, τα αμύγδαλα, τα σύκα και τα παντζάρια.

ΕΛΛΕΙΨΗ: Οι συνέπειες από την έλλειψη ασβεστίου περιλαμβάνουν την κακή ανάπτυξη οστών και οδόντων, οστεοπόρωση, τερηδόνα, ραχίτιδα και διαταραχές της πήξης. Βλ.: osteoporosis

ΠΡΟΣΟΧΗ: Τα εργαστηριακά σφάλματα και διακυμάνσεις ενδέχεται ορισμένες φορές να οδηγήσουν σε ανακριβείς ή αναξιόπιστες τιμές κατά την αξιολόγηση των επιπέδων ασβεστίου.

ΠΕΡΙΣΣΕΙΑ: Η υπερασβεστιαιμία μπορεί να προκαλέσει δυσκοιλιότητα, νεφρικούς λίθους, καρδιακή ανακοπή και ελαττωμένη εγκεφαλική λειτουργία (π.χ., λήθαργος ή κώμα). Τα υψηλά επίπεδα ασβεστίου ορού είναι συνήθως το αποτέλεσμα είτε υπερπαραθυρεοειδισμού ή μεταστατικού καρκίνου και μπορούν να ελαττωθούν με ενυδάτωση, διούρηση, κορτικοστεροειδή ή διφωσφονικά φάρμακα όπως το παμιδρονικό.

Ετυμολογία

[Λατ. calx, ασβέστης]

Υπώνυμος όρος

calcium carbonate, preapitated
calcium chloride
calcium cyclamate
calcium disodium edetate
calcium gluconate
calcium glycerophosphate
calcium hydroxide
calcium oxalate
calcium oxide
calcium pantothenate
calcium phosphate,precipitated
calcium saccharin
calcium sulfate
total serum calcium
calcium tungstate