Αγγλικός όρος
laryngectomy
Ορισμός
Αφαίρεση ολόκληρου ή τμήματος του λάρυγγα, για την αντιμετώπιση των καρκίνων του
λάρυγγα, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι καρκινώματα πλακωδών κυττάρων. Η επιπρόσθετη θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει ακτινοβολίες,
χημειοθεραπεία ή και τα δύο. Η επέμβαση μπορεί να θεραπεύσει τον καρκίνο εάν είναι περιορισμένος στο όργανο. Οι συνήθεις επιπλοκές του χειρουργείου
είναι η απώλεια της φωνής, η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και προσαρμοστικές διαταραχές ως αποτέλεσμα των αλλαγών στην εικόνα του σώματος που
προκαλούνται από την επέμβαση.
ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ: Προεγχειρητική: Ο ασθενής προετοιμάζεται για τις μεταβολές στη φωνή και στον
αεραγωγό καθώς και για την απώλεια άλλων λειτουργιών μετά την εγχείρηση. Οι εξηγήσεις συμπληρώνονται με διαγράμματα και δείγματα του απαιτούμενου
εξοπλισμού. Επεξηγούνται οι μετεγχειρητικές μέθοδοι επικοινωνίας που είναι περισσότερο κατάλληλοι και αποδεκτοί από το συγκεκριμένο ασθενή (πχ. η απλή
γλώσσα των χεριών, οι κάρτες διδασκαλίας, ο μαγικός πίνακας, πίνακας αλφαβήτου). Περιγράφεται στον ασθενή το μετεγχειρητικό περιβάλλον και η
περίθαλψη, περιλαμβάνοντας τις διαδικασίες εκτίμησης, τον εξοπλισμό που χρησιμοποιείται, τα αναμενόμενα συναισθήματα, αισθήσεις και σκέψεις, τις
μεθόδους διατροφής και τη χρήση οικογενειακών, ψυχολογικών ή πνευματικών μορφών υποστήριξης. Παρέχεται ενυπόγραφη συγκατάθεση μετά από
ενημέρωση.
Μετεγχειρητική: Παρακολουθούνται τα ζωτικά σημεία, ιδιαίτερα ο ρυθμός αερισμού και η προσπάθεια, καθώς και το επίπεδο
συνείδησης, οι τιμές των αερίων στο αρτηριακό αίμα, το επίπεδο κορεσμού οξυγόνου της περιφέρειας και την κατάσταση των επιδέσμων και των
παροχετεύσεων, περιλαμβάνοντας την οπίσθια περιοχή. Εκτιμάται η βατότητα του αεραγωγού· ο σωλήνας λαρυγγοστομίας αναρροφάται ήπια (αλλά όχι
βαθιά), όπως και η στοματική κοιλότητα και η μύτη, όπως απαιτείται. Η δημιουργία εφελκίδας αποτρέπεται αυξάνοντας την υγρασία και την πρόσληψη υγρών,
και παρέχεται συχνή στοματική υγιεινή και βοήθεια στη διαχείριση του σιέλου. Ο ασθενής τοποθετείται στο ένα πλευρό, με το κεφάλι υπερυψωμένο στις 30
με 45 μοίρες. Παρέχεται οπίσθια υποστήριξη στο λαιμό του ασθενούς κατά τη μετακίνηση. Παρακολουθείται η ισορροπία των υγρών και παρέχεται η θεραπεία
υποκατάστασης που έχει παραγγελθεί και ενθαρρύνεται η ούρηση. Ο ασθενής εκτιμάται για πρόωρες επιπλοκές όπως αναπνευστική δυσχέρεια λόγω
οιδήματος, λοίμωξης, αφυδάτωσης και αιμορραγίας (εξετάζοντας την οπίσθια πλευρά του αυχένα καθώς και τους επιδέσμους, τις παροχετεύσεις και τα ζωτικά
σημεία), καθώς και για όψιμες όπως τη δημιουργία συριγγίου, τη στένωση του τραχήλου και ρήξη της καρωτίδας. Παρέχεται διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνες
και βιταμίνη C, διά της οδού που έχει παραγγελθεί, για την υποβοήθηση της επούλωσης. Παρέχονται μη-επεμβατικά μέτρα και αναλγητικά για τη λύση του
άλγους. Δίδεται χρόνος στον ασθενή για επικοινωνία και καθησυχάζεται ότι η ικανότητα λεκτικής επικοινωνίας θα αποκατασταθεί μέσω χειρουργικώς
εμφυτευμένων προσθέσεων, λεκτικής θεραπείας για οισοφαγική ομιλία, ή εξωτερικών μηχανικών ή ηλεκτρονικών συσκευών ομιλίας (voice boxes).
Εξειδικευμένο προσωπικό υποστηρίζει τον ασθενή και την οικογένεια στη θλίψη για τις απώλειες (συμπεριλαμβανομένης της απώλειας της φωνής, του
σφυρίγματος, της ικανότητας ρουφήγματος, της αίσθησης της οσμής, του φυσήματος της μύτης, δραστηριοτήτων όπως το κολύμπι) και στη απώλεια του
αυτοσεβασμού. Ο ασθενής προετοιμάζεται για τις πιθανές επακόλουθες θεραπείες, όπως η ακτινοβολία και η χημειοθεραπεία. Η εκπαίδευση του ασθενούς θα
πρέπει να περιλαμβάνει δραστηριότητες αυτοφροντίδας και οδηγίες για σημαντικές επιπλοκές. Θα πρέπει να παρέχεται ένας κατάλογος με τις υποστηρικτικές,
συμβουλευτικές και εκπαιδευτικές πηγές της κοινότητας.Οι ασθενείς ενθαρρύνονται να συμμετέχουν σε τοπικά παραρτήματα ομάδων όπως η Αμερικανική Εταιρεία Ομιλίας-Μάθησης-Ακοής, (American Speech-Learning-Hearing Association), η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία (American Cancer Society), η Διεθνής Εταιρεία Λαρυγγεκτομηθέντων Ατόμων (International Association of Laryngectomees), ή τη Λέσχη Απωλεσμένων Φωνητικών Χορδών (Lost Chord Club). Ενθαρρύνεται η ταχεία επιστροφή στην εργασία. Οι καπνιστές και οι αλκοολικοί ενθαρρύνονται να ζητήσουν βοήθεια για να διακόψουν.
Ετυμολογία
" + ektome, εκτομή