Αγγλικός όρος

pulmonary edema

Ορισμός

Μια δυνητικά απειλητική για τη ζωή συσσώρευση υγρών στο διάμεσο ιστό και στις κυψελίδες των πνευμόνων. Το συσσωρευμένο υγρό μπορεί να εμποδίσει την ανταλλαγή οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα και να προκαλέσει αναπνευστική ανεπάρκεια.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ: Το υγρό μπορεί να εξέλθει από τα κυψελιδικά τριχοειδή αν τα αγγεία αυτά υποστούν βλάβη και γίνουν έντονα διαπερατά στα υγρά (μη καρδιογενές πνευμονικό οίδημα) ή εάν η υδροστατική πίεση στα αιμοφόρα αγγεία ξεπεράσει την τάση του φυσιολογικού τοιχώματος των τριχοειδών αγγείων των κυψελίδων (καρδιογενές πνευμονικό οίδημα). Το καρδιογενές πνευμονικό οίδημα μπορεί να προέλθει από οποιαδήποτε κατάσταση προκαλεί συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, περιλαμβανομένων μεταξύ άλλων του εμφράγματος, της ισχαιμίας ή της υποσυσταλτικότητας του μυοκαρδίου, τη σοβαρή βαλβιδική καρδιακή νόσο, τις αρρυθμίες, την υπερβολική ενδοφλέβια χορήγηση υγρών και τη διαστολική δυσλειτουργία.

Το μη καρδιογενές πνευμονικό οίδημα συνήθως είναι απόρροια βλάβης των αιμοφόρων αγγείων, όπως συμβαίνει στο σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας των ενηλίκων (σήψη, σοκ, πνευμονία από εισρόφηση, απόφραξη αεραγωγών). Μερικές φορές, υγρό πλούσιο σε πρωτεΐνη κατακλύζει τους πνεύμονες ως αποτέλεσμα έκθεσης σε φαρμακευτικό παράγοντα (πχ. υπερβολική δόση ηρωίνης), υπολευκωματιναιμίας, έκθεσης σε μεγάλο υψόμετρο (νόσος των ορέων), αιμορραγία εντός ή γύρω από τον εγκέφαλο ή άλλες καταστάσεις.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Οι ασθενείς αισθάνονται σαν να πνίγονται και συνήθως εμφανίζουν εργώδη, ηχηρή αναπνοή, παραγωγικό βήχα με αιμόφυρτα πτύελα, δίψα για αέρα, άγχος, αίσθημα παλμών και μεταβολή του επιπέδου συνείδησης. Τα σημεία της νόσου περιλαμβάνουν ταχύ ρυθμό αναπνοής, ανύψωση του θώρακα και της κοιλίας, σύσπαση των μεσοπλεύριων μυών και κυάνωση. Για να διευκολύνει την κίνηση του αέρα προς και από το θώρακα, ο ασθενής συνήθως ανακάθεται και αντιστέκεται στο να ξαπλώσει κάτω.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ: Πρέπει να χορηγηθεί άμεσα οξυγόνο. Θειϊκή μορφίνη, νιτρώδη και διουρητικά της αγκύλης χορηγούνται συνήθως σε ασθενείς με καρδιογενές πνευμονικό οίδημα. Μπορεί να χρειαστεί να χορηγηθεί αερισμός με θετική πίεση των ανώτερων αεραγωγών ή να γίνει διασωλήνωση και αερισμός με μηχανικά υποβοηθούμενη αναπνοή.

ΠΡΟΓΝΩΣΗ: Το αποτέλεσμα είναι καλό, αν η κατάσταση σταθεροποιηθεί ή αναστραφεί με την εφαρμογή της κατάλληλης θεραπείας.

ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ: Η κεφαλή του ασθενούς ανασηκώνεται, εκτιμώνται οι αναπνοές και η αναπνευστική προσπάθεια. Χορηγείται οξυγόνο αναλόγως, φροντίζοντας να περιορίζεται η ροή σε ασθενείς με περιορισμένη αναπνευστική ικανότητα. Ακροώνται οι πνεύμονες για επιπρόσθετους ήχους, όπως οι τρίζοντες, οι υγροί ρόγχοι και οι ρεγχάζοντες και η καρδιά για την εκτίμηση του καρδιακού ρυθμού και της ύπαρξης καλπαστι-κού ρυθμού. Παρακολουθείται ο ασθενής για την ύπαρξη βήχα με ροδόχροα, αφρώδη πτύελα. Το δέρμα του εξετάζεται για εφίδρωση, ωχρότητα ή κυάνωση. Λαμβάνεται ιστορικό σχετικά με τα φάρμακα που ελάμβανε ο ασθενής ειδικά για καρδιολογικά και αναπνευστικά προβλήματα, ή αν έπαιρνε ναρκωτικές ουσίες. Παρακολουθούνται συνεχώς ο καρδιακός ρυθμός, η αρτηριακή πίεση και τα επίπεδα κορεσμού σε οξυγόνο του αίματος. Τοποθετείται φλεβοκαθετήρας μέσω του οποίου χορηγείται διάλυμα φυσιολογικού ορού (NSS) για διατήρηση της φλέβας για την ενδοφλέβια (IV) χορήγηση φαρμάκων. Χορηγούνται τα φάρμακα πρώτης γραμμής και παρακολουθείται η ανταπόκριση του ασθενούς. Η ενδοφλέβια μορφίνη επιβραδύνει τον αναπνευστικό ρυθμό, βελτιώνει την αιμοδυναμική κατάσταση και ελαττώνει το άγχος. Πρέπει να χορηγηθεί πριν από την έναρξη χορήγησης συνεχούς θετικής πίεσης στους ανώτερους αεραγωγούς (CPAP). Η CPAP, από την άλλη, βελτιώνει την οξυγόνωση και ελαττώνει το καρδιακό φορτίο, απομακρύνοντας την ανάγκη διασωλήνωσης και αερισμού με θετική τελοεκπνευστική πίεση (PEEP). Εισάγεται ουροκαθετήρας για τη μέτρηση των αποβαλλόμενων ούρων. Η διούρηση πρέπει να αρχίσει εντός 30 λεπτών από την ενδοφλέβια χορήγηση διουρητικών της αγκύλης. Το πνευμονικό οίδημα αποτελεί μια πραγματικά επείγουσα κατάσταση του αναπνευστικού, η οποία τρομοκρατεί τον ασθενή. Όλα τα άτομα που συμμετέχουν στη φροντίδα του ασθενή σε αυτή την κρίσιμη κατάσταση πρέπει να παραμείνουν όσο το δυνατό πιο ψύχραιμα, να παρέχουν διαρκή επιβεβαίωση και να προσπαθούν να εξηγήσουν ό,τι συμβαίνει στον ασθενή με απλά και κατανοητά λόγια. Οι φορείς υγείας πρέπει να συζητούν με τον ασθενή τα συναισθήματά του για την κατάστασή του και να του παρέχουν πιο λεπτομερείς εξηγήσεις για το τι του συνέβη. Ο ασθενής υψηλού κινδύνου για πνευμονικό οίδημα καθοδηγείται στο να αναγνωρίζει τα αρχικά συμπτώματα προκειμένου να δράσει άμεσα, σε μια προσπάθεια να προληφθούν μελλοντικά επεισόδια.

Συνώνυμο

acute edema of lung

Κύριος όρος

edema