Αγγλικός όρος

multiple sclerosis

Ορισμός

Μία χρόνια νόσος του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ), στην οποία υπάρχει καταστροφή της μυελίνης και των νευραξόνων εντός πολλών περιοχών του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού σε διαφορετικούς χρόνους. Αυτό οδηγεί σε προσωρινές, επαναλαμβανόμενες ή επίμονες διακοπές στην αγωγή της νευρικής ώσης, που προκαλούν συμπτώματα, όπως μυϊκή αδυναμία, αιμωδίες, διαταραχές της όρασης ή απώλεια του ελέγχου του εντέρου της κύστης και των σεξουαλικών λειτουργιών. Η MS είναι μία σχετικά συχνή διαταραχή: περισσότεροι από 250.000 Αμερικανοί είναι προσβεβλημένοι. Οι γυναίκες είναι δύο φορές πιο πιθανό να έχουν την ασθένεια από τους άνδρες και οι Ευρωπαίοι-Αμερικανοί είναι πιο πιθανό να προσβληθούν από τους Αφροαμερικανούς ή τους Ασιάτες-Αμερικανούς. Τέσσερις κύριες κατηγορίες της MS είναι αναγνωρίσιμες σήμερα. Η καλοήθης μορφή χαρακτηρίζεται από πολλά επεισόδια δυσλειτουργίας του νευρικού συστήματος, που ακολουθούνται από πλήρη ανάρρωση. Η πρωτοπαθής προοδευτική μορφή χαρακτηρίζεται από ταχεία απώλεια των νευρολογικών λειτουργιών, που δεν υποχωρούν, προκαλώντας βαριά λειτουργικά ελλείμματα, τα οποία επιδεινώνονται με το χρόνο. Πιο κοινές από αυτούς τους τύπους MS είναι οι δύο υποτροπιάζουσες-διαλείπουσες μορφές. Σε ασθενείς με αυτές τις διαταραχές, τα νευρολογικά ελλείμματα αναπτύσσονται και μετά βελτιώνονται είτε πλήρως είτε μερικώς. Σε ασθενείς που πετυχαίνουν μόνο μερική αποκατάσταση της νευρολογικής τους λειτουργίας, η δευτεροπαθής πρόοδος της νόσου μπορεί να οδηγήσει σε σταδιακή συσσώρευση οπτικών, κινητικών ή αισθητικών αναπηριών.

Περίπου οι μισοί από όλους τους ασθενείς με MS καθίστανται ανίκανοι για εργασία εντός 10-15 ετών από την πρώτη έναρξη των συμπτωμάτων. Εντός 25 ετών από τα πρώτα συμπτώματα, οι μισοί από αυτούς τους ασθενείς δεν μπορούν να περπατήσουν.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ: Το αίτιο της νόσου είναι άγνωστο, αν και πολλές ενδείξεις υποδεικνύουν ότι Τ λεμφοκύτταρα, που βλάπτουν νευρικά κύτταρα και νευρικά έλυτρα, παίζουν σημαντικό ρόλο, δηλαδή η νόσος έχει αυτοάνοση βάση.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Σχεδόν ένα τέταρτο όλων των ασθενών με MS αρχικά αναπτύσσουν οπτικές διαταραχές ή τύφλωση. Αυτή η κατάσταση, που λέγεται οπτική (ή οπισθοβολβική) νευρίτιδα, μπορεί να ανταποκριθεί σε υψηλές δόσεις κορτικοστεροειδών. Άλλες συνέπειες της νόσου μπορεί να περιλαμβάνουν αιφνίδια ή προοδευτική αδυναμία σε ένα ή περισσότερα άκρα, μυϊκή σπαστικότητα, νυσταγμό, κόπωση, τρόμους, αστάθεια βάδισης, υποτροπιάζουσες λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος (που προκαλούνται από δυσλειτουργία της κύστης), ακράτεια και αλλαγές στην διάθεση, συμπεριλαμβανομένης της κατάθλιψης.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ Παρόλο που δεν υπάρχει γνωστή θεραπεία για την MS, τα κορτικοστεροειδή, η ιντερφερόνη άλφα και το ανοσοτροποποιητικό φάρμακο glatiramer μπορούν να χρησιμοποιηθούν υπό ειδικές συνθήκες για να μειώσουν την αναπηρία ή τη συχνότητα των υποτροπών και την πρόοδο της νόσου σε ασθενείς με κάποιες μορφές MS. Η θεραπεία πρέπει να εξατομικεύεται, διότι αυτές οι θεραπείες μπορεί να είναι ακριβές, αναποτελεσματικές στην καλοήθη ή πρωτοπαθή προοδευτική νόσο και όχι καλά ανεκτές από κάποιους ασθενείς. Συμπτωματική ανακούφιση (π.χ., της σπαστικότητας με μυοχαλαρωτικά ή της δυσλειτουργίας της κύστης με αντιχολινεργικά φάρμακα) παρέχεται, όπως απαιτείται.

ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ: Οι επαγγελματίες υγείας πρέπει να παρέχουν υποστήριξη σε ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας και στις οικογένειές τους. Ο ασθενής συμβουλεύεται να αποφεύγει την κόπωση, την υπερβολική προσπάθεια, την έκθεση σε υπερβολική ζέστη ή ψύχος και σε στρεσογόνες καταστάσεις και ενθαρρύνεται να ακολουθεί ένα φυσιολογικό πρόγραμμα καθημερινών δραστηριοτήτων και άσκησης. Ο ασθενής διδάσκεται σχετικά με τα συμπτώματα που μπορεί να συμβούν κατά τη διάρκεια των εξάρσεων της νόσου και με την ανάγκη προσαρμογής του προγράμματος φροντίδας στις μεταβαλλόμενες ανάγκες, καθώς και με τη χορήγηση της συνταγογραφούμενης φαρμακευτικής αγωγής. Τόσο ο ασθενής, όσο και η οικογένεια ενθαρρύνονται να προάγουν την ασφάλεια στο σπίτι και το εργασιακό περιβάλλον.

Συντομογραφία

ΜS

Συνώνυμο

insular sclerosis