Αγγλικός όρος

hydrocephalus

Ορισμός

Η συσσώρευση περίσσειας εγκεφαλονωτιαίου υγρού (ΕΝΥ) εντός των κοιλιών του εγκεφάλου, εξαιτίας παρεμπόδισης ή καταστροφής των φυσιολογικών διαύλων παροχέτευσης του ΕΝΥ. Οι κοινές αιτίες περιλαμβάνουν συγγενείς βλάβες (π.χ., δισχιδή ράχη ή στένωση του υδραγωγού), τραυματικές βλάβες, νεοπλασματικές βλάβες και λοιμώξεις, όπως η μηνιγγοεγκεφαλίτιδα. Ορισμένες φορές το συσσωρευμένο υγρό οδηγεί σε αυξημένες ενδοκρανιακές πιέσεις. Στον συγγενή υδροκέφαλο, η ελαττωματική παροχέτευση του ΕΝΥ από τις κοιλίες του εγκεφάλου, οδηγεί συχνά σε παραμόρφωση του κρανίου και παθολογική ανάπτυξη των ψυχοκινητικών και διανοητικών ή γλωσσικών δεξιοτήτων.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ: Υπάρχουν διαθέσιμες αρκετές νευροχειρουργικές διαδικασίες. Η κοινότερα χρησιμοποιούμενη επέμβαση είναι η δημιουργία ενός καναλιού μεταφοράς του ΕΝΥ (που λέγεται παράκαμψη) από τις κοιλίες του εγκεφάλου στην περιτοναϊκή κοιλότητα.

ΠΡΟΓΝΩΣΗ: Στις περιπτώσεις συγγενούς υδροκέφαλου που δεν αντιμετωπίζονται, η κατάληξη είναι μοιραία στους μισούς περίπου ασθενείς. Η πρόγνωση για μη επιπλεγμένη πορεία είναι άριστη, όταν ο υδροκέφαλος αντιμετωπισθεί έγκαιρα με τη χρήση μιας χειρουργικής παράκαμψης.

ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ: Παρακολουθούνται σε ωριαία βάση τα ζωτικά σημεία και η νευρολογική κατάσταση, σύμφωνα με το καθιερωμένο πρωτόκολλο ή τις οδηγίες του χειρουργού. Στα βρέφη, η πρόσθια πηγή ελέγχεται για διόγκωση ή εμβύθιση. Ο ασθενής τοποθετείται, όπως υποδεικνύεται από το χειρουργό, συνήθως στη μη εγχειρισμένη πλευρά και με την κεφαλή ευθυγραμμισμένη με το σώμα. Παρακολουθείται η πρόσληψη και η αποβολή υγρών και χορηγούνται ενδοφλέβια υγρά, ως ενδείκνυται. Ο ασθενής εξετάζεται για έμεση (πρώιμο σημείο αυξημένης ενδοκράνιας πίεσης και δυσλειτουργίας της παράκαμψης). Ο ασθενής παρακολουθείται για σημεία λοίμωξης (ιδιαίτερα μηνιγγίτιδας), όπως πυρετό, δυσκαμψία του αυχένα, ευερεθιστότητα ή ευαίσθητες πηγές. Επίσης ελέγχεται η περιοχή πάνω από τον παρακαμπτήριο αγωγό για ερυθρότητα, οίδημα και άλλα σημεία τοπικής λοίμωξης. Οι επίδεσμοι ελέγχονται για εκκρίσεις και το τραύμα επιδένεται εκ νέου, χρησιμοποιώντας ασηπτική τεχνική. Ο ασθενής παρακολουθείται επίσης για άλλα σημεία και συμπτώματα μετεγχειρητικών επιπλοκών όπως συμφύσεις, παραλυτικό ειλεό, περιτονίτιδα, μετανάστευση, εντερική διάτρηση (σε περιτοναϊκή παράκαμψη) και αφυδάτωση και σηψαιμία. Χορηγούνται τα ενδεδειγμένα αναλγητικά· η δόση τιτλοποιείται προσεκτικά, ώστε να παρέχει ανακούφιση από τον πόνο, επιτρέποντας παράλληλα την κατάλληλη νευρολογική εκτίμηση. Η οικογένεια διδάσκεται μετεγχειρητικά μέτρα φροντίδας, συμπεριλαμβανομένων της παρακολούθησης για σημεία δυσλειτουργίας της παράκαμψης, λοίμωξης και παραλυτικού ειλεού. Πληροφορούνται οι γονείς, ότι η εισαγωγή της παράκαμψης απαιτεί και άλλες χειρουργικές επεμβάσεις, ώστε να επιμηκυνθεί η παράκαμψη, ενώ το παιδί μεγαλώνει και ότι μπορεί επίσης να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση, προκειμένου να αποκαταστηθούν δυσλειτουργίες ή να αντιμετωπιστούν λοιμώξεις. Οι γονείς βοηθούνται να θέσουν στόχους συνεπείς με την ικανότητα και το δυναμικό του ασθενή· η οικογένεια θα πρέπει να εστιάσει στις δυνατότητες, παρά στις αδυναμίες του παιδιού. Ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα συζητούνται επίσης με τους γονείς· δίνεται έμφαση στην ανάγκη για δημιουργία ερεθισμάτων, ανάλογων με την ηλικία του παιδιού.

Συνώνυμο

hydrencephalus

Υπώνυμος όρος

communicating hydrocephalus
congenital hydrocephalus
external hydrocephalus
hydrocephalus ex vacuo
internal hydrocephalus
noncommunicating hydrocephalus
normal pressure hydrocephalus
secondary hydrocephalus