Ορισμός

Η δηλητηρίαση από τσίμπημα μέλισσας προκαλείται από τσίμπημα μέλισσας ή σφήκας.

Το άρθρο αυτό προορίζεται μόνο για ενημέρωση και όχι για χρήση κατά τη θεραπεία ή διαχείριση ενδεχόμενης έκθεσης σε δηλητήριο. Εάν υπάρξει έκθεση, θα πρέπει να καλέσετε τον τοπικό αριθμό του κέντρου άμεσης βοήθειας (όπως το 166) ή το Εθνικό Κέντρο Δηλητηριάσεων στο 210-7793777.

Εναλλακτικές ονομασίες

Δηλητήριο μέλισσας, δηλητηρίαση apis virus

Δηλητηριώδες συστατικό

Τα τσιμπήματα από μέλισσα και σφήκα εκκρίνουν μια ουσία που είναι δηλητηριώδης.

Σε ποια έντομα εντοπίζεται:

  • Μέλισσες
  • Σφήκες

Συμπτώματα

  • Σε μάτια, αυτιά, μύτη και λαιμό
    • Πρήξιμο στο λαιμό *
  • Γαστρεντερικά
    • Κοιλιακή κράμπα
    • Διάρροια
    • Ναυτία
    • Έμετος
  • Σε καρδιακά και αρτηριακά αγγεία
    • Σοβαρή μείωση αρτηριακής πίεσης *
  • Στους πνεύμονες
    • Δύσπνοια *
  • Στο δέρμα
    • Μούδιασμα *
    • Κνησμός
    • Οίδημα στο σημείο του τσιμπήματος
  • Σε όλο το σώμα
    • Κατάρρευση
    • Πόνος στο σημείο του τσιμπήματος
    • Οίδημα στο πρόσωπο και στα χείλη *

* Τα συμπτώματα αυτά οφείλονται σε αλλεργική αντίδραση και όχι στο δηλητήριο.

Αντιμετώπιση στο σπίτι

Εάν έχετε αλλεργία στα τσιμπήματα από μέλισσες ή σφήκες, είναι σημαντικό να έχετε πάντα μαζί σας ένα σετ με τα απαραίτητα φάρμακα για το τσίμπημα (κάποια από αυτά ίσως  απαιτούν συνταγή από γιατρό) και να εξοικειωθείτε με τη χρήση τους. Το πλήρες σετ κανονικά θα περιέχει ένα φάρμακο που ονομάζεται επινεφρίνη, το οποίο θα πρέπει να λάβετε αμέσως εάν σας τσιμπήσει μέλισσα.

Καλέστε το κέντρο δηλητηριάσεων ή τα επείγοντα περιστατικά εάν το άτομο που έχει τσιμπηθεί έχει αλλεργία σε κάποια έντομο ή τσιμπήθηκε μέσα στο στόμα ή στο λαιμό. Τα άτομα με σοβαρές αντιδράσεις μπορεί να χρειαστεί να πάνε στο νοσοκομείο.

Για να αντιμετωπίσετε ένα τσίμπημα από μέλισσα:

  • Αφαιρέστε το κεντρί από το δέρμα (εάν υπάρχει ακόμα).
  • Προσεκτικά ξύστε με την λάμα ενός μαχαιριού ή άλλο λεπτό με μυτερή άκρη αντικείμενο το κεντρί, εάν το άτομο μπορεί να παραμείνει ακίνητο και εάν είναι ασφαλές να το κάνετε. Αλλιώς, μπορείτε να τραβήξετε έξω το κεντρί με τσιμπιδάκι φρυδιών ή με τα δάχτυλά σας, αλλά αποφύγετε να τρυπήσετε τον σάκο του δηλητηρίου που βρίσκεται στο τέλος του κεντριού. Εάν ο σάκος σπάσει, θα απελευθερωθεί περισσότερο δηλητήριο.
  • Καθαρίστε την περιοχή προσεκτικά με σαπούνι και νερό.
  • Βάλτε πάγο (τυλιγμένο με ένα πανί ή άλλο κάλυμμα) στην πλευρά του κεντριού για 10 λεπτά και έπειτα αφαιρέστε τον για 10 λεπτά. Επαναλάβετε τη διαδικασία. Εάν το άτομο έχει προβλήματα στην κυκλοφορία, μειώστε τον χρόνο παραμονής του πάγου στην περιοχή για να προλάβετε ενδεχόμενη βλάβη στο δέρμα.
  • Δώστε στο άτομο διφαινυδραμίνη (Benadryl) από το στόμα εάν μπορεί να καταπιεί. Αυτό το αντισταμινικό φάρμακο μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο του για ήπια συμπτώματα.

Πριν καλέσετε το κέντρο άμεσης βοήθειας, προσδιορίστε τις ακόλουθες πληροφορίες:

  • Ηλικία, βάρος και κατάσταση ασθενούς
  • Τύπος εντόμου, εάν είναι δυνατόν
  • Χρόνος του τσιμπήματος

Κέντρο Δηλητηριάσεων

Το Εθνικό Κέντρο Δηλητηριάσεων (210-7793777) μπορείτε να το καλέσετε από οπουδήποτε στην Ελλάδα. Μέσω αυτού του τηλεφωνικού αριθμού θα μπορέσετε να μιλήσετε με ειδικούς σε θέματα δηλητηριάσεων. Θα σας δώσουν περαιτέρω οδηγίες.

Πρόκειται για μια δωρεάν υπηρεσία. Θα πρέπει να καλέσετε εάν έχετε οποιεσδήποτε ερωτήσεις σχετικά με τη δηλητηρίαση ή/και την προστασία από το δηλητήριο. ΔΕΝ χρειάζεται να είναι άμεση ανάγκη για να καλέσετε. Μπορείτε να καλέσετε για οποιονδήποτε λόγο, όλο το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα.

Τι να αναμένετε να συμβεί αν βρεθείτε στο θάλαμο επειγόντων περιστατικών

Ο γιατρός θα μετρήσει και θα παρακολουθήσει τα ζωτικά σημεία σας, όπως τη θερμοκρασία, τον παλμό, τον καρδιακό ρυθμό και την αρτηριακή πίεση. Ενδέχεται να λάβετε τα εξής:

  • Φάρμακα για τη θεραπεία της αλλεργικής αντίδρασης
  • Βοήθεια για τη δύσπνοια, εάν απαιτείται
  • Υγρά μέσω της φλέβας (ΕΦ)

Πρόγνωση

Η καλή έκβαση εξαρτάται από το πόσο αλλεργικοί είστε στο τσίμπημα από έντομο και πόσο γρήγορα θα λάβετε θεραπεία. Όσο πιο σύντομα λάβετε ιατρική βοήθεια, τόσο καλύτερες οι πιθανότητες ανάκαμψης. Οι πιθανότητες μελλοντικών αντιδράσεων σε ολόκληρο το σώμα αυξάνονται όταν η αντίδραση σε συγκεκριμένα σημεία τους σώματος επιδεινώνονται.

Οι ασθενείς που δεν είναι αλλεργικοί στις μέλισσες ή στις σφήκες συνήθως είναι καλύτερα μέσα σε μια εβδομάδα.


Πηγές:

Clark RF, Schneir AB. Arthropod bites and stings. In: Tintinalli JE, Kelen GD, Stapczynski JS, Ma OJ, Cline DM, eds. Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide. 6th ed. New York, NY: McGraw-Hill; 2004:chap 194.

Επικαιροποίηση από:

Συνεργάτες του iatronet.gr