Ορισμός
Γλωσσίτιδα είναι η πάθηση κατά την οποία η γλώσσα διογκώνεται και αλλάζει χρώμα. Οι θηλές (θηλώματα) στην επιφάνεια της γλώσσας εξαφανίζονται, κάνοντας τη γλώσσα να φαίνεται λεία.
Εναλλακτικές ονομασίες
Φλεγμονή στη γλώσσα, λοίμωξη γλώσσας, λεία γλώσσα, γλωσσοδυνία, σύνδρομο καύσου στη γλώσσα
Αιτίες
Οι αλλαγές στην εμφάνιση της γλώσσας μπορεί να αποτελεί πρωτοπαθή πάθηση (να μην οφείλεται σε άλλο συμβάν ή νόσο) ή μπορεί να είναι σύμπτωμα άλλων διαταραχών (δευτεροπαθής πάθηση).
Η γλωσσίτιδα εμφανίζεται όταν υπάρχει χρόνια ή οξεία φλεγμονή στη γλώσσα.
Στις αιτίες περιλαμβάνονται:
- Βακτηριακές ή ιογενείς λοιμώξεις (όπως έρπης στη γλώσσα)
- Μηχανική ενόχληση ή τραυματισμός από κάψιμο, γωνίες δοντιών ή οδοντιατρικές συσκευές ή άλλο τραύμα
- Έκθεση σε ερεθιστικές ουσίες, όπως ο καπνός, το αλκοόλ, τα καυτερά ή τα πικάντικα φαγητά
- Αλλεργική αντίδραση σε οδοντόπαστα, στοματικό διάλυμα, αρωματικά αναπνοής, χρωστικές ουσίες που βρίσκονται σε καραμέλες και γλυκά, πλαστικά σε οδοντοστοιχίες ή μασελάκια ή ορισμένα φάρμακα για την πίεση του αίματος (αναστολείς ACE)
- Διαταραχές, όπως αναιμία από ανεπάρκεια σιδήρου, κακοήθης αναιμία και άλλες ανεπάρκειες βιταμίνης Β, ομαλός λειχήνας στόματος, πολύμορφο ερύθημα, αφθώδη έλκη, κοινή πέμφιγα, σύφιλη και άλλες
- Λοίμωξη από μύκητα
- Ξηροστομία που σχετίζεται με διαταραχές συνδετικού ιστού, όπως το σύνδρομο Sjogren
Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες η γλωσσίτιδα κληρονομείται.
Συμπτώματα
- Πρήξιμο γλώσσας
- Λεία εμφάνιση της γλώσσας
- Χρώμα γλώσσας συνήθως σκούρο κόκκινο (όπως του μοσχαριού)
- Ωχρό, εάν προκαλείται από κακοήθη αναιμία
- Φλογερό κόκκινο, εάν προκαλείται από ανεπάρκεια βιταμίνης Β
- Ερεθισμένη και λεία γλώσσα
- Δυσκολία στη μάσηση, στην κατάποση ή στην ομιλία
Εξετάσεις
Η εξέταση από οδοντίατρο ή γιατρό δείχνει ότι η γλώσσα έχει πρηστεί (ή ότι έχει σημεία πρηξίματος)
Οι θηλές στην επιφάνεια της γλώσσας μπορεί να μην υπάρχουν.
Ο γιατρός σας μπορεί να σας κάνει αναλυτικές ερωτήσεις για το ιατρικό ιστορικό και τον τρόπο ζωής σας για να προσδιορίσει την πιθανή αιτία της φλεγμονής στη γλώσσα σας, εάν δεν είναι εύκολα αναγνωρίσιμος κάποιος τραυματισμός ή άλλη αιτία.
Για να διαγνωστούν άλλες ιατρικές παθήσεις μπορεί να πραγματοποιηθούν άλλες αιματολογικές εξετάσεις.
Αντιμετώπιση
Ο στόχος της θεραπείας είναι η μείωση της φλεγμονής. Συνήθως δεν υπάρχει ανάγκη νοσηλείας, εκτός εάν το πρήξιμο στη γλώσσα είναι σοβαρό.
Η καλή στοματική υγιεινή είναι απαραίτητη, καθώς και το προσεκτικό βούρτσισμα των δοντιών τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα και η χρήση οδοντικού νήματος τουλάχιστον μία φορά την ημέρα.
Εάν η γλωσσίτιδα οφείλεται σε λοίμωξη μπορεί να χορηγηθούν αντιβιοτικά, αντιμυκητιακές φαρμακευτικές αγωγές ή άλλα αντιμικροβιακά φάρμακα.
Οι αλλαγές στη διατροφή και τα συμπληρώματα χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της αναιμίας και των διατροφικών ανεπαρκειών.
Αποφύγετε τις ερεθιστικές ουσίες (όπως τα καυτερά ή πικάντικα φαγητά, το αλκοόλ και τον καπνό) για να μειώσετε την ενόχληση στη γλώσσα.
Πρόγνωση
Η γλωσσίτιδα ανταποκρίνεται καλά στη θεραπεία εάν η αιτία της φλεγμονής εκλείψει ή αντιμετωπιστεί. Η διαταραχή αυτή μπορεί να μην είναι επώδυνη, αλλά μπορεί και να προκαλέσει ενόχληση στο στόμα και τη γλώσσα. Σε κάποιες περιπτώσεις, η γλωσσίτιδα μπορεί να προκαλέσει σοβαρό οίδημα στη γλώσσα και να φράξει την αναπνευστική δίοδο.
Πιθανές επιπλοκές
- Ενόχληση
- Απόφραξη αναπνευστικής διόδου
- Δυσκολίες στην ομιλία, στην κατάποση και στη μάσηση
Πότε πρέπει να επικοινωνήσετε με γιατρό
Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας εάν τα συμπτώματα της γλωσσίτιδας επιμένουν για περισσότερες από 10 ημέρες.
Καλέστε τον γιατρό σας εάν το πρήξιμο στη γλώσσα είναι σοβαρό ή εάν παρουσιάζετε δυσκολία στην αναπνοή, τη μάσηση, την ομιλία ή την κατάποση.
Η απόφραξη των αναπνευστικών διόδων είναι μια επείγουσα κατάσταση που απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα.
Πρόληψη
Η καλή στοματική υγιεινή (προσεκτικό βούρτσισμα δοντιών, χρήση οδοντικού νήματος, τακτικός καθαρισμός και εξέταση από γιατρό) βοηθά στην πρόληψη της γλωσσίτιδας.
Burning mouth syndrome, burning tonuge (glossodynia). In: Buttaravoli P, ed. Minor Emergencies. 2nd ed. Philadelphia, Pa: Mosby Elsevier; 2007:chap 44.