Ορισμός
Η καρδιακή προσβολή ή έμφραγμα του μυοκαρδίου κατατάσσεται στα ιατρικά επείγοντα.
Κατά μέσο όρο ένα άτομο περιμένει 3 ώρες προτού αναζητήσει βοήθεια για τα συμπτώματα της καρδιακής προσβολής. Πολλά θύματα πεθαίνουν προτού φτάσουν καν στο νοσοκομείο. Όσο συντομότερα εισαχθεί κάποιος στην εντατική του νοσοκομείου, τόσο καλύτερες πιθανότητες έχει να επιβιώσει. Η άμεση ιατρική αντιμετώπιση μειώνει επίσης την έκταση της βλάβης που έχει υποστεί η καρδιά ύστερα από έμφραγμα.
Εναλλακτικές ονομασίες
Πρώτες βοήθειες - Καρδιακή προσβολή, Πρώτες βοήθειες - Καρδιοπνευμονική ανακοπή, Πρώτες βοήθειες - Ανακοπή
Γενικές πληροφορίες
Η καρδιοπάθεια είναι από τις κυριότερες αιτίες θανάτου παγκοσμίως σήμερα.
Αίτια
Η καρδιακή προσβολή συμβαίνει όταν διακόπτεται η κυκλοφορία του αίματος που μεταφέρει οξυγόνο στην καρδιά. Τότε ο μυς της καρδιάς υποφέρει από την έλλειψη οξυγόνου και αρχίζει να πεθαίνει.
Συμπτώματα
Τα εμφράγματα μπορούν να προκαλέσουν ευρύ φάσμα συμπτωμάτων, ήπιων και έντονων. Οι γυναίκες, οι ηλικιωμένοι και οι διαβητικοί είναι πιθανότερο να εμφανίσουν δυσδιάκριτα ή ασυνήθιστα συμπτώματα.
Συμπτώματα που παρουσιάζονται στους ενήλικες:
- Αλλοιωμένη διανοητική κατάσταση, ιδίως στους ηλικιωμένους
- Πόνος στο στήθος
- Συνήθως τοποθετείται στο κέντρο του θώρακα
- Κρατάει περισσότερο από λίγα λεπτά ή περνάει και ξαναεμφανίζεται
- Ο ασθενής μπορεί να αισθάνεται πίεση, τσίμπημα, αίσθημα κορεσμού
- Ο ασθενής μπορεί να νιώσει πόνο σε άλλα σημεία του πάνω μέρους του σώματος, όπως π.χ. στο σαγόνι, στους ώμους, στο ένα ή και τα δύο χέρια, στην πλάτη και στο στομάχι
- Κρύος ιδρώτας
- Ζάλη
- Ναυτία
- Μούδιασμα, έντονος πόνος ή μυρμήγκιασμα στο χέρι (συνήθως στο αριστερό χέρι)
- Δυσχέρεια στην αναπνοή
- Αίσθηση αδυναμίας ή κόπωσης, ιδίως στους ηλικιωμένους
Οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες από τους άντρες να παρουσιάσουν συμπτώματα ναυτίας, εμετού, κόπωσης, πόνου στην πλάτη ή το σαγόνι και δύσπνοιας είτε μόνα τους είτε μαζί με θωρακικό πόνο.
Τα βρέφη και τα παιδιά πιθανώς να δείχνουν απαθή και αδρανή, ενώ ίσως και το δέρμα τους να εμφανίσει μελανή απόχρωση.
Πρώτες Βοήθειες
- Βοηθήστε το άτομο να καθίσει κάτω ακίνητο και να προσπαθήσει να μείνει ήρεμο.
- Χαλαρώστε τα σφιχτά ρούχα.
- Ρωτήστε το άτομο αν λαμβάνει φάρμακα για πόνο στο στήθος λόγω διαγνωσμένης καρδιακής νόσου.
- Βοηθήστε το άτομο να πάρει τα φάρμακά του (συνήθως νιτρογλυκερίνη που τοποθετείται κάτω από τη γλώσσα).
- Αν ο πόνος δεν υποχωρήσει αμέσως με την ξεκούραση ή μέσα σε 3 λεπτά μετά τη λήψη της νιτρογλυκερίνης, καλέστε το ΕΚΑΒ (166).
- Αν το άτομο πέσει αναίσθητο και δεν αντιδρά, καλέστε το ΕΚΑΒ και μετά ξεκινήστε ΚΑΡΠΑ (Καρδιοπνευμονική Αναζωογόνηση).
- Αν ένα βρέφος ή παιδί έχει χάσει τις αισθήσεις του και δεν αντιδρά, εκτελέστε για 1 λεπτό ΚΑΡΠΑ και μετά καλέστε το 166.
ΜΗΝ
- ΜΗΝ αφήσετε το άτομο μόνο του εκτός αν είστε αναγκασμένοι να το κάνετε για να καλέσετε ιατρική βοήθεια
- ΜΗΝ δεχθείτε τυχόν άρνηση του ατόμου ότι παρουσιάζει συμπτώματα καρδιακής προσβολής και πειστείτε να μην καλέσετε το ΕΚΑΒ
- ΜΗΝ περιμένετε μέχρι να δείτε μήπως υποχωρήσουν τα συμπτώματα
- ΜΗ χορηγήσετε τίποτε στο άτομο από το στόμα εκτός αν έχει συνταγή φαρμακευτικής αγωγής για την καρδιά (όπως είναι η νιτρογλυκερίνη)
Πότε να επικοινωνήσετε με το γιατρό
- Αν το άτομο, ενήλικας ή παιδί, δεν αντιδρά ή δεν αναπνέει
- Αν το άτομο νιώσει αιφνίδιο πόνο στο στήθος ή άλλα συμπτώματα εμφράγματος
Πρόληψη
Οι ενήλικες οφείλουν να λάβουν μέτρα περιορισμού των παραγόντων επικινδυνότητας που οδηγούν σε καρδιακές παθήσεις, όσο βέβαια κάτι τέτοιο είναι εφικτό.
- Κόψτε το κάπνισμα. Το κάπνισμα υπερδιπλασιάζει τις πιθανότητες εμφάνισης καρδιακής πάθησης
- Να ελέγχετε σταθερά αρτηριακή πίεση, χοληστερίνη και διαβήτη και να ακολουθείτε τις εντολές του γιατρού σας
- Αν είστε παχύσαρκοι ή υπέρβαροι, χάστε βάρος
- Να ασκείστε τακτικά για να βελτιώσετε την υγεία της καρδιάς σας. Μιλήστε με το γιατρό σας προτού ξεκινήσετε καινούργιο πρόγραμμα ασκήσεων
- Να κάνετε διατροφή για υγιή καρδιά. Περιορίστε τα κορεσμένα λίπη, το κόκκινο κρέας και τη ζάχαρη. Αυξήστε τις μερίδες κοτόπουλου, ψαριού, φρέσκων φρούτων και λαχανικών και δημητριακών ολικής άλεσης. Ο θεράπων ιατρός σας μπορεί να σας βοηθήσει να προσαρμόσετε μια εξειδικευμένη διατροφή στις ανάγκες σας.
- Περιορίστε την ποσότητα οινοπνεύματος που καταναλώνετε. Το ένα ποτό την ημέρα σχετίζεται μεν με τη μείωση του ρυθμού των χτύπων της καρδιάς, αλλά τα δύο ή περισσότερα ποτά καθημερινώς μπορεί να βλάψουν την καρδιά και να προκαλέσουν άλλα ιατρικά προβλήματα.
Hollander JE. Acute coronary syndromes. Acute myocardial infarction and unstable angina. In: Tintinalli JE, Kelen GD, Stapczynski JS, Ma OJ, Cline DM, eds. Emergency Medcinie: A Comprehensive Study Guide. 6th ed. New York, NY:McGraw-Hill;2004:chap 50.
Anderson JL, Adams CD, Antman EM, Bridges CR, Califf RM, Casey DE Jr., et al. ACC/AHA 2007 guidelines for the management of patients with unstable angina/non-ST-elevation myocardial infarction: a report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines (Writing Committee to Revise the 2002 Guidelines for the Management of Patients with Unstable Angina/Non-ST-Elevation Myocardial Infarction) developed in collaboration with the American College of Emergency Physicians, the Society for Cardiovascular Angiography and Interventions, and the Society of Thoracic Surgeons endorsed by the American Association of Cardiovascular and Pulmonary Rehabilitation and the Society for Academic Emergency Medicine. J Am Coll Cardiol. 2007;50:e1-e157.