Λέμφωμα του Hodgkin

Ορισμός

Το λέμφωμα του Hodgkin είναι καρκίνος του λεμφικού ιστού που εντοπίζεται στους λεμφαδένες, τη σπλήνα, το ήπαρ, το μυελό των οστών και άλλα μέρη του σώματος.

Εναλλακτικές ονομασίες

Λέμφωμα - Hodgkin, Νόσος του Hodgkin, Καρκίνος - λέμφωμα του Hodgkin

Αίτια

Η πρώτη ένδειξη αυτού του καρκίνου είναι συχνά η εμφάνιση διογκωμένου λεμφαδένα άγνωστης αιτιολογίας. Η νόσος μπορεί να εξαπλωθεί σε διπλανούς λεμφαδένες. Αργότερα ενδέχεται να κάνει μετάσταση στη σπλήνα, στο ήπαρ, στο μυελό των οστών ή σε άλλα όργανα.

Τα αίτια παραμένουν άγνωστα. Το λέμφωμα του Hodgkin εκδηλώνεται συχνότερα σε άτομα ηλικίας 15-35 και 50-70. Η λοίμωξη του ιού Epstein-Barr θεωρείται ότι παίζει ρόλο στις περισσότερες περιπτώσεις.

Συμπτώματα

• Κόπωση
• Πυρετός και ρίγη που έρχονται και παρέρχονται
• Ανεξήγητος κνησμός σε όλο το σώμα
• Απώλεια όρεξης
• Έντονη νυχτερινή εφίδρωση
• Ανώδυνο οίδημα στους λεμφαδένες στο λαιμό, στις μασχάλες ή στη βουβωνική χώρα (διογκωμένοι αδένες)
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους

Άλλα συμπτώματα που μπορεί να εκδηλωθούν με αυτή τη νόσο:

• Βήχας, θωρακικό άλγος ή αναπνευστικά προβλήματα εάν υπάρχουν πρησμένοι λεμφαδένες στο στήθος
• Υπερβολική εφίδρωση
• Πόνος ή αίσθημα κορεσμού κάτω από τα πλευρά εξαιτίας διόγκωσης της σπλήνας ή του ήπατος
• Πόνος στους λεμφαδένες ύστερα από την κατανάλωση αλκοόλ
• Δερματική ερυθρότητα ή ερυθρίαση

Σημείωση: Τα συμπτώματα που προκαλεί το λέμφωμα του Hodgkin μπορούν να εκδηλωθούν μαζί και με άλλες παθήσεις. Συζητήστε με το γιατρό σας τι μπορεί να σημαίνουν ειδικότερα συμπτώματα.

Εξετάσεις

Η νόσος μπορεί να διαγνωστεί έπειτα από:

• Βιοψία ύποπτου ιστού, συνήθως βιοψία λεμφαδένα
• Βιοψία μυελού των οστών

Αν οι εξετάσεις αποκαλύψουν ότι πάσχετε από λέμφωμα του Hodgkin, θα γίνουν επιπλέον τεστ για να διαπιστωθεί αν και πόσο έχει εξαπλωθεί ο καρκίνος. Πρόκειται για τη γνωστή σταδιοποίηση. Η σταδιοποίηση βοηθάει στην καθοδήγηση της μελλοντικής θεραπείας και των επαναληπτικών εξετάσεων και σας παρέχει μια ιδέα τι να περιμένετε στο μέλλον.

Οι διαδικασίες που συνήθως ακολουθούνται είναι οι κάτωθι:

• Βιοχημικές εξετάσεις αίματος που περιλαμβάνουν τα επίπεδα της πρωτεΐνης, εξετάσεις ηπατικής λειτουργίας, εξετάσεις λειτουργίας νεφρών και επίπεδα ουρικού οξέος.
• Αξονικές τομογραφίες θώρακος, κοιλίας και πυέλου
• Γενική αίματος για έλεγχο αναιμίας και λευκών αιμοσφαιρίων
• Ποζιτρονική τομογραφία (PET scan)

Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί εγχείρηση στην κοιλιακή χώρα για αποκοπή τμήματος του ήπατος και αφαίρεση της σπλήνας. Ωστόσο, επειδή ακριβώς οι άλλες εξετάσεις πλέον μπορούν να εντοπίζουν με ακρίβεια την εξάπλωση του λεμφώματος του Hodgkin, η εγχείρηση δεν χρειάζεται συνήθως.

Αντιμετώπιση

Πρωτίστως η θεραπευτική αντιμετώπιση εξαρτάται από τα παρακάτω:

• Τον τύπο του λεμφώματος του Hodgkin (οι περισσότεροι ασθενείς υποφέρουν από κλασικό Hodgkin)
• Το στάδιο (πού βρίσκεται η νόσος)
• Αν ο όγκος έχει πάνω από 10 εκατοστά πλάτος
• Την ηλικία και άλλα ιατρικά θέματα που αντιμετωπίζει ο ασθενής
• Άλλους παράγοντες όπως είναι η απώλεια βάρους, η νυχτερινή εφίδρωση και ο πυρετός

Η εκτίμηση του σταδίου του καρκίνου είναι απαραίτητη για να αποφασιστεί το θεραπευτικό πλάνο.

• Το στάδιο I αφορά μια περιοχή λεμφαδένων (για παράδειγμα στον δεξιό λαιμό)
• Το στάδιο II δείχνει προσβολή δύο περιοχών λεμφαδένων στην ίδια πλευρά του διαφράγματος (για παράδειγμα δύο πλευρές του λαιμού)
• Το στάδιο III δείχνει προσβολή των λεμφαδένων και στις δύο πλευρές του διαφράγματος (για παράδειγμα βουβωνική χώρα και μασχάλη)
• Το στάδιο IV αφορά τη μετάσταση του καρκίνου έξω από τους λεμφαδένες (για παράδειγμα, σε μυελό των οστών, πνεύμονες ή ήπαρ)

Η θεραπευτική αντιμετώπιση διαφέρει ανάλογα με το στάδιο της νόσου και την ηλικία του ασθενούς. Η καλύτερη μέθοδος θεραπείας εξαρτάται από το κάθε άτομο και θα πρέπει να συζητείται αναλυτικά με γιατρό έμπειρο σε θεραπείες αυτής της νόσου.

• Τα στάδια I και II (περιορισμένη νόσος) μπορούν να θεραπευθούν με τοπική ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία ή ένα συνδυασμό και των δυο
• Τo στάδιο III αντιμετωπίζεται με χημειοθεραπεία μόνο ή με συνδυασμό ακτινοθεραπείας και χημειοθεραπείας
• Το στάδιο IV (μετάσταση νόσου) συχνότερα αντιμετωπίζεται μόνο με χημειοθεραπεία

Τα άτομα με λέμφωμα του Hodgkin στα οποία η αρρώστια επανακάμπτει μετά τη θεραπεία ή που δεν ανταποκρίνονται στη θεραπεία, μπορεί να λάβουν υψηλή δόση χημειοθεραπείας ακολουθούμενη από αυτόλογη μεταμόσχευση μυελού των οστών (χρησιμοποιούνται αιμοποιητικά κύτταρα από εσάς τους ίδιους).

Οι επιπρόσθετες θεραπευτικές μέθοδοι εξαρτώνται και από άλλα συμπτώματα. Σε αυτές συγκαταλέγονται:

• Μετάγγιση παραγώγων αίματος, όπως είναι τα αιμοπετάλια ή τα ερυθρά αιμοσφαίρια, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι χαμηλές τιμές αιμοπεταλίων και η αναιμία.
• Αντιβίωση για την καταπολέμηση λοίμωξης, ειδικά εάν εκδηλώνει και πυρετό

Ομάδες στήριξης

Μπορείτε συχνά να απαλύνετε τη συναισθηματική φόρτιση και το στρες που προκαλεί αυτή η νόσος, εάν συμμετάσχετε σε μια ομάδα στήριξης ατόμων που μοιράζονται κοινά προβλήματα και εμπειρίες.

Πρόγνωση

Η νόσος του Hodgkin θεωρείται από τις πλέον ιάσιμες μορφές καρκίνου, ιδίως εφόσον διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί νωρίς. Σε αντίθεση με άλλους καρκίνους, η νόσος του Hodgkin πολύ συχνά γιατρεύεται και σε μεταγενέστερα στάδια.

Με τη σωστή θεραπεία πάνω από το 90% των ατόμων στα στάδια I ή II του λεμφώματος του Hodgkin επιβιώνει για τουλάχιστον μια δεκαετία. Εάν η νόσος εξαπλωθεί, η θεραπεία είναι μεν πιο εντατική, ωστόσο το ποσοστό των ατόμων που επιβιώνει για πενταετία είναι περίπου 90%.

Ασθενείς που επιβίωσαν 15 χρόνια μετά τη θεραπεία είναι πιο πιθανό να πεθάνουν αργότερα από άλλα αίτια και όχι από τη νόσο του Hodgkin.

Άτομα με λέμφωμα του Hodgkin η νόσος των οποίων επανακάμπτει ένα έτος μετά τη θεραπεία τους ή τα οποία δεν ανταποκρίνονται θετικά σε θεραπεία πρώτης γραμμής, έχουν χειρότερα προγνωστικά επιβίωσης.

Είναι σημαντικό οι ασθενείς να υποβάλλονται κατά περιόδους σε εξετάσεις και απεικονιστικά τεστ για χρόνια μετά τη θεραπεία, προκειμένου να ελέγχουν τυχόν ενδείξεις υποτροπής, καθώς και τις μακροχρόνιες επιπτώσεις των θεραπευτικών αγωγών.

Πιθανές επιπλοκές

Στις μακροχρόνιες επιπλοκές της χημειοθεραπείας ή της ακτινοθεραπείας περιλαμβάνονται:

• Ασθένειες του μυελού των οστών
• Καρδιοπάθεια
• Ανικανότητα τεκνοποίησης (στειρότητα)
• Προβλήματα στους πνεύμονες
• Άλλοι καρκίνοι
• Προβλήματα θυρεοειδούς

Η χημειοθεραπεία μπορεί να προκαλέσει χαμηλές τιμές στα αιμοσφαίρια, γεγονός που ενδέχεται επίσης να οδηγήσει σε αυξημένο κίνδυνο αιμορραγιών, λοιμώξεων και αναιμίας. Για να ελαττωθεί η αιμορραγία, τοποθετήστε πάγο και ασκήστε πίεση σε κάθε εξωτερική αιμορραγία. Nα χρησιμοποιείτε μαλακή οδοντόβουρτσα και ηλεκτρική ξυριστική μηχανή, όταν φροντίζετε την προσωπική υγιεινή σας.

Μια λοίμωξη επίσης πρέπει να αντιμετωπίζεται μεθοδικά κατά τη διάρκεια της αντικαρκινικής θεραπείας. Επικοινωνήστε με το γιατρό σας αμέσως εάν εμφανίσετε πυρετό ή άλλα σημάδια λοίμωξης. Ο καθημερινός προγραμματισμός των σωματικών δραστηριοτήτων, που περιλαμβάνει τακτικές φάσεις ανάπαυσης, μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της κόπωσης που σχετίζεται με την αναιμία.

Πότε να επικοινωνήσετε με το γιατρό

Καλέστε το γιατρό σας:

• Εάν εκδηλώσετε συμπτώματα λεμφώματος του Hodgkin
• Εάν έχετε ακολουθήσει θεραπεία για λέμφωμα του Hodgkin και υποφέρετε από παρενέργειες της ακτινοβολίας και της χημειοθεραπείας, δηλαδή ναυτία, απώλεια όρεξης, έμετο, διάρροια, πυρετό ή αιμορραγία