Μη χειρουργική αντιμετώπιση της ιδιοπαθούς σκολιώσεως (ΙΣ)

Η απόφαση για τη θεραπεία της ιδιοπαθούς σκολιώσεως  εξαρτάται από τη σκελετική ωριμότητα του παιδιού (πόση ανάπτυξη υπολείπεται από τη στιγμή της διάγνωσης) και από τη θέση και το μέγεθος του κυρτώματος (σε μοίρες).

Αν και η αιτιολογία της ΙΣ δεν είναι γνωστή, όπως υποδηλώνει και το όνομά της, η συμπεριφορά κάθε κυρτώματος, δηλαδή αν θα μείνει στάσιμο ή αν θα προχωρήσει, είναι λίγο ως πολύ αναμενόμενη. Πιο συγκεκριμένα, όσο νεότερος είναι ο ασθενής, όσο πιο πολύ απέχει από τη σκελετική ωρίμανση, και όσο μεγαλύτερo είναι το κύρτωμα, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να μεγαλώσει το τελευταίο (σε μοίρες).

Ουσιαστικά υπάρχουν τρεις τρόποι αντιμετώπισης της ΙΣ: η παρακολούθηση, η χρήση κηδεμόνα και η χειρουργική αντιμετώπιση. Όλες οι άλλες μορφές αντιμετώπισης έχουν μετά από εκτεταμένες μελέτες σε μεγάλες σειρές παιδιών αποδειχθεί ανούσιες, όπως η γυμναστική, η χειροπρακτική, η οστεοπαθητική, η φυσικοθεραπεία.

Όμοια δεν υπάρχει κανένας λόγος να τροποποιήσει ένα παιδί τις δραστηριότητές του (όπως να κατάργησει ή να αλλάξει ώμο στη σχολική τσάντα ή να αλλάξει στάση καθίσματος) καθότι καμία δραστηριότητα δεν επηρεάζει τo κύρτωμα.

Παρακολούθηση

Κυρτώματα που είναι κάτω από 10 μοίρες δεν θεωρούνται σκολίωση αλλά ασυμμετρία της ΣΣ. Αυτά είναι απίθανο να εξελιχθούν και γενικά δεν χρειάζονται καμία μορφή παρακολούθησης ή θεραπείας, εκτός αν το παιδί είναι πολύ μικρό ή ανώριμο, οπότε είναι λογική η παρακολούθηση, που μπορεί να γίνεται και από μη ειδικό ορθοπαιδικό.

Αν το κύρτωμα είναι από 20 με 30 μοίρες, τότε το παιδί αρχικά παρακολουθείται σε τακτά διαστήματα των 4 με 6 μηνών για τον έλεγχο πιθανής προόδου του κυρτώματος. Το όριο μοιρών που θεωρείται πρόοδος είναι οι 5 μοίρες (που είναι και το όριο ακρίβειας της μέτρησης): κάτω από 5 μοίρες δεν θεωρείται πρόοδος και δεν λαμβάνεται κανένα μέτρο.

Πάνω από 5 μοίρες σε παιδί με ανώριμο σκελετό (παιδί που ακόμα μεγαλώνει), τοποθετείται κηδεμόνας.

Κηδεμόνες (κορσές)

Οι κηδεμόνες θεωρείται ότι αναχαιτίζουν την πρόοδο του κυρτώματος, αλλά δεν μπορούν να μειώσουν την παραμόρφωση (το μέγεθος των κυρτωμάτων), δηλαδή να ‘θεραπεύσουν’ τη σκολίωση. Εκτός αυτού παρά τη χρήση τους, ένα τρίτο των σκολιώσεων θα συνεχίσει να μεγαλώνει μέσα στον κηδεμόνα.

Η χρήση τους επιβάλλεται να γίνεται μόνο κατά την περίοδο μέγιστης ανάπτυξης που είναι και το χρονικό διάστημα που η σκολίωση μπορεί να επιδεινωθεί. Η έμμηνη ρύση είναι η αρχή του τέλους της μέγιστης ανάπτυξης, τέλος που διαπιστώνεται οριστικά με τη χρήση ακτινολογικών ευρημάτων (Risser sign και ακτινογραφία χεριού), αλλά και από την εμφάνιση προχωρημένων δευτερευόντων χαρακτηριστικών του φύλου, όπως ανάπτυξη των μαστών και της τριχοφυΐας του φύλου.

Τα κυρτώματα που πιθανόν να συνεχίσουν να αναπτύσσονται μετά την εφηβεία (ως σκολίωση των ενηλίκων πλέον), είναι αυτά που είναι μεγαλύτερα των 50 μοιρών, για αυτό και ο αντικειμενικός σκοπός της θεραπείας με κηδεμόνα είναι να εισέλθει το παιδί στην ενήλικη ζωή με κύρτωμα μικρότερο των 50 μοιρών.

Υπάρχουν 2 τύποι κηδεμόνα με διαφορετικές ενδείξεις: ο θωρακοσφυϊκός -ιερός κηδεμόνας (thoracolumbosacral orthosis-TLSO) και ο τύπου Charleston. O πρώτος που προσαρμόζεται στο σώμα κάθε παιδιού (custom molded) και μπορεί να φορεθεί κάτω από τα ρούχα.

Δρα με την εφαρμογή πίεσης τριών σημείων στη ΣΣ και είναι συμβατός με κάθε σχεδόν τύπο κυρτώματος. Πρέπει να εφαρμόζεται για 23 ώρες και μπορεί να αφαιρείται για τις αθλητικές δραστηριότητες. Ο τύπου Charleston είναι νυκτερινός κηδεμόνας που ουσιαστικά κυρτώνει το σώμα ενάντια στο σκολιωτικό κύρτωμα.

Συνιστάται η χρήση του μόνο στα μονήρη θωρακικά ήπια κυρτώματα.

Εφόσον οι κηδεμόνες μπορούν να σταματήσουν την εξέλιξη ενός κυρτώματος των παιδιών αυτών που έχουν υπολειπόμενη ανάπτυξη, η χρήση τους σε σκελετικά ώριμα παιδιά είναι περιττή. Η χρήση τους περιορίζεται σε παιδιά 11 με 13 χρονών, προκειμένου για κορίτσια και 12 με 14 χρονών προκειμένου για αγόρια.

Ένα παιδί με σκολίωση περίπου 30 μοιρών, σχεδόν ώριμο σκελετικά πρέπει να παρακολουθείται και όχι να αντιμετωπιστεί με κηδεμόνα, γιατί η πιθανότητα να επιδεινωθεί η σκολίωση είναι ελάχιστη. Τα παραπάνω για τους κηδεμόνες αφορούν τη φιλοσοφία των Αμερικανών και Σκανδιναβών γιατρών.

Η Βρετανική θέση είναι τελείως αρνητική στη χρήση των κηδεμόνων στην ΙΣ, θεωρώντας ότι όποια έρευνα έγινε από τους παραπάνω για τους κηδεμόνες είχε μεθοδολογικά σφάλματα τέτοια ώστε να είναι αναξιόπιστη.

Εκτός αυτού, δικές τους έρευνες έδειξαν ότι με ή χωρίς κηδεμόνα τα παιδιά που θα οδηγηθούν στο χειρουργείο για σκολίωση είναι αναλογικά ίδια και επιπλέον ότι τελικά τα περισσότερα παιδιά δεν φορούν τον κηδεμόνα, γιατί έχει τεράστιες αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχοσύνθεσή τους.

Ως εκ τούτου, η έννοια του ελέγχου στα σχολεία για την πρώιμη διάγνωση της ΙΣ θεωρείται στη Βρετανία χωρίς ουσία, αφού η φυσική ιστορία της νόσου δεν μπορεί να αλλάξει με την παρέμβαση σε πρώιμο στάδιο (μικρές σκολιώσεις): για τα παιδιά που η σκολίωση είναι ορατή (παραμόρφωση) και εφόσον ενδείκνυται με βάση τις μετρώμενες μοίρες, συνιστάται η τελική λύση που είναι χειρουργείο.

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Καρδιακή προσβολή: Οι β-αναστολείς συνδέονται με κατάθλιψη στη μετεγχειρητική φροντίδα
Δράμα: Κανένα ενδιαφέρον για 5 θέσεις παθολόγων, παρά το επίδομα άγονου
Περιεμμηνόπαυση: Ερωτήσεις που πρέπει να κάνετε στον γυναικολόγο σας